Η ανάπτυξη της διδασκαλίας σημαίνει ένας λαός που πορεύεται ενωμένος

Η ανάπτυξη της διδασκαλίας σημαίνει ένας λαός που πορεύεται ενωμένος

Η Σύνοδος για την Αμαζονία προκάλεσε μια έντονη συζήτηση μεταξύ των Καθολικών. Υπάρχουν εκείνοι που φοβούνται την ενδεχόμενη απομάκρυνση από την Παράδοση. Η ιστορία της Εκκλησίας μας δείχνει την οδό της πιστότητας.

Δύο χιλιάδες χρόνια ιστορίας μας διδάσκουν ότι ανάπτυξη του διδασκαλία στην Εκκλησία σημαίνει ένα λαό που πορεύεται ενωμένος. Πορευόμενη ανά τους αιώνες, η Εκκλησία βλέπει και μαθαίνει νέα πράγματα και γίνεται όλο και καλύτερη όσο αφορά στην κατανόηση της πίστης. Κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας, κάθε τόσο υπάρχει κάποιος που σταματά, κάποιος που προπορεύεται, κάποιος άλλος που παραστρατεί.

Βενέδικτος 16ος: μην παγώνετε το «magisterium» (διδακτική εξουσία της Εκκλησίας)

Σημαντικά, εν προκειμένω, τα λόγια του Βενέδικτου 16ου στην Επιστολή που έγραψε το 2009 σχετικά με την αναίρεση του αφορισμού των 4 επισκόπων που χειροτονήθηκαν από τον αρχιεπίσκοπο Lefebre, ιδρυτή της Ιερής Αδελφότητας San Pio X:

«Δεν γίνεται να παγώσει η διδαχή της Εκκλησίας στο 1962 – αυτό θα πρέπει να γίνει σαφές στην Αδελφότητα. Αλλά σε ορισμένους από εκείνους που θεωρούν τους εαυτούς τους ως σπουδαίους υπερασπιστές του Συμβουλίου θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι η Β΄ Σύνοδος του Βατικανού αποτελεί ολόκληρη την δογματική ιστορία της Εκκλησίας. Όποιος αποδέχεται τη Σύνοδο, θα πρέπει να αποδεχθεί την πίστη που διακηρύσσεται κατά τη διάρκεια των αιώνων και δεν μπορεί να κόψει τις ρίζες από τις οποίες ζει το δέντρο».

Συνδυάζουμε νέα και παλιά πράγματα

Θα πρέπει να εξετάσουμε αυτά τα δύο στοιχεία: να μην παγώσουμε το magisteriumσε μια δεδομένη εποχή και ταυτόχρονα να παραμείνουμε πιστοί στην Παράδοση. Όπως αναφέρει ο Ιησούς στο Ευαγγέλιο:

«Κάθε γραμματέας που έγινε μαθητής της βασιλείας των ουρανών μοιάζει με έναν οικοδεσπότη που εξάγει από τον θησαυρό του νέα και παλιά πράγματα»(Ματ. 13,52).  Μην παραμένουμε προσκολλημένοι μόνο στα παλιά ούτε να αποδεχόμαστε μόνο τα νέα πράγματα διαχωρίζοντάς τα από τα παλιά.

Ας μην παραμένουμε στο γράμμα του νόμου αλλά ας αφήσουμε τον εαυτό μας να καθοδηγηθεί από το Πνεύμα

Το θέμα είναι να κατανοήσουμε πότε υπάρχει εξέλιξη διδασκαλία που είναι πιστή στην Παράδοση. Η ιστορία της Εκκλησίας διδάσκει ότι δεν πρέπει να ακολουθούμε το γράμμα του νόμου αλλά το Πνεύμα. Πράγματι, εάν ληφθεί ως σημείο αναφοράς η κυριολεκτική αντίφαση μεταξύ κειμένων και εγγράφων τότε αυτό σταματά την πορεία μας. Το σημείο αναφοράς δεν είναι ένα γραπτό κείμενο, αλλά ο λαός που πορεύεται ενωμένος. Όπως διαβάζουμε στην Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας:

«Η χριστιανική πίστη (…) δεν είναι «θρησκεία της Βίβλου». Ο Χριστιανισμός είναι η θρησκεία του «Λόγου» του Θεού: ενός Λόγου που δεν είναι «ένας γραπτός και σιωπηλός λόγος, αλλά ο ενσαρκωμένος και ζωντανός Λόγος». Προκειμένου τα λόγια των Ιερών Βιβλίων να μην παραμένουν μια νεκρή γραφή, είναι απαραίτητο ο Χριστός, ο αιώνιος Λόγος του ζωντανού Θεού, μέσω του Αγίου Πνεύματος να μας αποκαλύψει το νόημα, ώστε να κατανοήσουμε τις Γραφές».

Το μεγάλο άλμα του πρώτου Συμβουλίου της Ιερουσαλήμ

Εάν δεν υπάρχει αυτή η πνευματική και εκκλησιαστική οπτική, κάθε εξέλιξη θα θεωρηθεί ως κατεδάφιση του διδασκαλία και ως οικοδόμηση μιας νέας Εκκλησίας. Γι αυτό πρέπει να θαυμάζουμε πολύ τους πρώτους Χριστιανούς που στο Συμβούλιο της Ιερουσαλήμ, κατά τον πρώτο αιώνα, κατέστρεψαν, όντας Εβραίοι, μια παράδοση χιλίων χρόνων, την περιτομή. Για ορισμένους θα πρέπει να αποτέλεσε ένα πραγματικό τραύμα να πραγματοποιήσουν αυτό το άλμα. Πιστότητα δεν σημαίνει προσκόλληση σε έναν μόνο κανόνα, αλλά συμπόρευση ως λαός του Θεού.

Τα αβάπτιστα παιδιά πηγαίνουν ή όχι στον Παράδεισο;

Το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα αφορά μάλλον στη σωτηρία των μικρών παιδιών που δεν είναι βαπτισμένα. Εδώ μιλάμε για το πιο σημαντικό πράγμα για έναν πιστό: την αιώνια σωτηρία. Στην Κατήχηση του Trento, η οποία δημοσιεύθηκε από τον Πάπα Άγιο Πίο 5ο με το Διάταγμα του Συμβουλίου του Trento, διαβάσουμε:

«Στα παιδιά δεν έχει δοθεί καμιά δυνατότητα να αποκτήσουν τη σωτηρία παρά μόνο εφόσον τους δοθεί το Βάπτισμα». Και πολλοί θα θυμούνται αυτό που ανέφερε η σύντομη Κατήχηση του Αγίου Πίου 10ου: «Πού πηγαίνουν τα παιδιά που δεν έχουν λάβει το βάπτισμα; Τα παιδιά που πεθαίνουν χωρίς να έχουν λάβει το Βάπτισμα πηγαίνουν στο “Limbus”, (τόπος αναπαύσεως) όπου δεν υπάρχει ανταμοιβή μετά θάνατο ούτε τιμωρία, επειδή, έχοντας την προπατορική αμαρτία, και μόνο αυτή, δεν μπορούν να μπουν στον παράδεισο, αλλά ούτε και στην κόλαση ή στο καθαρτήριο».

Η εξέλιξη της διδασκαλίας από τον Άγιο Πίο 10ο μέχρι τον Ιωάννη Παύλο Β΄

Η Κατήχηση της Τριδέντου υπάρχει από το 1566. Η Κατήχηση του Αγίου Πίου 10ου υπάρχει από το 1905 και η σύντομη κατήχηση υπάρχει από το 1912. Η Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας που εγκρίθηκε το 1992, προετοιμάστηκε υπό την καθοδήγηση του καρδιναλίου JosephRatzingerκαι κατά την Ποντιφική Θητεία του Αγίου Ιωάννη Παύλου Β΄,  δεν μιλά πλέον για το “limbus” και αναφέρει κάτι διαφορετικό:

«Όσο αφορά στα παιδιά που πεθαίνουν χωρίς να έχουν λάβει το βάπτισμα, η Εκκλησία δεν μπορεί παρά να τα εμπιστευθεί στην ευσπλαχνία του Θεού (…). Πράγματι, η μεγάλη ευσπλαχνία του Θεού, «που επιθυμεί όλοι οι άνθρωποι να σωθούν» (1 Τιμ 2,4), και η τρυφερότητα του Ιησού για τα μικρά παιδιά, που τον έκανε να πει: «Αφήστε τα μικρά παιδιά να έρθουν σε εμένα και μην τα αποτρέπετε» (Μκ 10,14), μας επιτρέπουν να ελπίζουμε ότι υπάρχει μια οδός σωτηρίας για τα μικρά παιδιά που έχουν πεθάνει χωρίς να έχουν λάβει το Βάπτισμα».Επομένως η λύση υπήρχε ήδη μέσα στο Ευαγγέλιο, αλλά για πολλούς αιώνες δεν την βλέπαμε.

Το θέμα της γυναίκας στην ιστορία της Εκκλησίας

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η πρόοδος που έχει κάνει η Εκκλησία σχετικά με το ζήτημα των γυναικών. Η αυξημένη συνειδητοποίηση των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας της γυναίκας χαιρετήθηκε από τον Άγιο Ιωάννη 23ο ως σημάδι των καιρών. Στην Πρώτη Επιστολή προς τον Τιμόθεο, ο Άγιος Παύλος έγραφε:

«Η γυναίκα μαθαίνει σιωπηλά, σε πλήρη υποταγή. Δεν επιτρέπω σε καμία γυναίκα να διδάσκει, ή να υπαγορεύει νόμους στον άνδρα». Μόνο στη δεκαετία του ’70 του περασμένου αιώνα, κατά τη διάρκεια της Ποντιφικής Θητείας του Αγίου Παύλου ΣΤ΄, οι γυναίκες άρχισαν  να διδάσκουν τους μελλοντικούς ιερείς στα Ποντιφικά πανεπιστήμια. Εδώ επίσης, είχαμε ξεχάσει ότι αρχικά μια γυναίκα, η Μαρία η Μαγδαλινή, ήταν η πρώτη που ανακοίνωσε στους αποστόλους την Ανάσταση του Ιησού.

Η αλήθεια θα σας απελευθερώσει

Τελευταίο παράδειγμα. Η αναγνώριση της θρησκευτικής ελευθερίας και της συνείδησης, όχι μόνο όσο αφορά στην πολιτική και στην έκφραση, κατά τη διδασκαλεία της μετασυνοδικής Εκκλησίας. Ένα αληθινό και ακριβές άλμα από τα έγγραφα των Παπών του 19ου αιώνα, όπως ο Γρηγόριος 16ος, ο οποίος στη Εγκύκλιο Επιστολή «Mirarivos» χαρακτηρίζει αυτές τις αρχές ως δηλητηριώδη λάθη. Συγκρίνοντας τα κείμενα, από φιλολογικής άποψης, υπάρχει μεγάλη αντίφαση, δεν υπάρχει γραμμική εξέλιξη. Αλλά αν διαβάσουμε καλύτερα το Ευαγγέλιο, θα θυμηθούμε τα λόγια του Ιησού: «Αν παραμείνετε πιστοί στα λόγια μου, θα είστε πραγματικοί μαθητές μου. Θα γνωρίσετε την αλήθεια και η αλήθεια θα σας απελευθερώσει» (Ιω. 8, 31-32).

Ο πόνος των Παπών

Οι άγιοι πάντα μας καλούσαν να αγαπάμε τους Πάπες, ως προϋπόθεση για να πορευτούμε ενωμένοι με την Εκκλησία. Ο Άγιος Πίος 10ος, μιλώντας στους ιερείς της Αποστολικής Ένωσης το 1912, επιβεβαίωνε με «το ξέσπασμα μιας πονεμένης καρδιάς»:

«Φαίνεται απίστευτο, και είναι πραγματικά οδυνηρό, να υπάρχουν ιερείς στους οποίους θα πρέπει να γίνει αυτή η σύσταση, αλλά δυστυχώς σήμερα βρισκόμαστε σε αυτή τη σκληρή, άτυχη στιγμή να πρέπει να πούμε στους ιερείς: να αγαπάτε τον Πάπα!». Ο Ιωάννης Παύλος Β΄, στην Εγκύκλιο Επιστολή του Ecclesia Dei του 1988, παίρνοντας έναυσμα «με μεγάλη θλίψη» από την παράνομη χειροτονία επισκόπων που πραγματοποιήθηκε από τον σεβασμιότατο Lefebvre, υπενθύμισε ότι αποτελεί «μια αντίληψη της παράδοσης που αντιτίθεται στο παγκόσμιο Magisteriumτης Εκκλησίας, του οποίου κάτοχος είναι ο Επίσκοπος Ρώμης και το Σώμα των Επισκόπων. Δεν μπορεί να παραμείνει κάποιος πιστός στην Παράδοση σπάζοντας τον εκκλησιαστικό δεσμό με εκείνον στον οποίο ο ίδιος ο Χριστός, στο πρόσωπο του αποστόλου Πέτρου, εμπιστεύθηκε τη διδασκαλία της ενότητας για την Εκκλησία του.»

Και ο Βενέδικτος 16ος, στην Επιστολή του 2009 σχετικά με την υπόθεση Lefebvre, εξέφραζε τον ίδιο πόνο: «Είμαι λυπημένος από το γεγονός ότι ακόμη και Καθολικοί, οι οποίοι τελικά θα μπορούσαν να γνωρίζουν καλύτερα τα πράγματα, σκέφτηκαν ότι θα πρέπει να με χτυπήσουν με μια εχθρότητα ετοιμοπόλεμη». Όποιος είναι καθολικός όχι μόνο δεν του απολείπει ποτέ ο σεβασμός προς τον Πάπα, αλλά τον αγαπά ως Βικάριο του Χριστού.

Έκκληση για ενότητα: πορευόμαστε μαζί προς τον Ιησού

Η πιστότητα στον Ιησού, δεν σημαίνει, επομένως, το να παραμένουμε κολλημένοι σε κάποιο κείμενο γραμμένο σε μια δεδομένη εποχή κατά αυτά τα 2.000 χρόνια ιστορίας, αλλά σημαίνει πιστότητα στον λαό του, στον λαό του Θεού που πορεύεται ενωμένος προς τον Ιησού, ενωμένος προς τον Βικάριό του και προς τους διαδόχους των Αποστόλων. Όπως ανέφερε χθες ο Πάπας κατά το Angelus, με την ολοκλήρωση της Συνόδου για την Αμαζονία:

«Τι ήταν λοιπόν η Σύνοδος; Ήταν, σύμφωνα με την ετοιμολογία της λέξης, μια συμπόρευση, ανακουφισμένοι από το θάρρος και την παρηγοριά που προέρχονται από τον Κύριο. Πορευτήκαμε αλληλοκοιταζόμενοι στα μάτια και ακούγοντας οι μεν τους δε, με ειλικρίνεια, χωρίς να κρύβουμε τις δυσκολίες, βιώνοντας την ομορφιά του να προχωρήσουμε μαζί ενωμένοι, για να υπηρετούμε».

Μετάφραση:ρφ

κοινοποίηση άρθρου:

Περισσότερα

Διαβάστε ακόμη

Η Σύνοδος της Νίκαιας (3ο Μέρος) Πολιτικές και Εκκλησιαστικές συνέπειες

Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΝΙΚΑΙΑΣ (3ο μέρος)  ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ    Ο Μέγας Κωνσταντίνος στην εκτίμηση του ανατολικού Χριστιανισμού    Όπως αναφέραμε στο προηγούμενο κείμενο, η Σύνοδος