Η αγαμία του κλήρου σύμφωνα με τη Β Σύνοδο του Βατικανού
Οι αναφορές του βιβλίου του καρδιναλίου Robert Sarah, προέδρου της Ρωμαϊκής Συνόδου για την Θεία Λατρεία με την παρέμβαση του Επίτιμου Πάπα Βενέδικτου 16ου (ενημέρωση μετά τη δήλωση του προέδρου του Ποντιφικού Οίκου, Georg Gänswein), υπερασπιζόμενος την αγαμία του κλήρου, προκάλεσαν πολυάριθμα σχόλια. Χθες ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Βατικανού, Matteo Bruni, δήλωσε ότι είναι γνωστή η θέση του Πάπα Φραγκίσκου αναφορικά με την αγαμία, υπενθυμίζοντας όσα ανάφερε μέσα στο αεροπλάνο κατά την επιστροφή του από τον Παναμά: «Μου έρχεται στο νου μια φράση του Αγίου Παύλου Στ΄: «Προτιμώ να χάσω τη ζωή μου από το να αλλάξω το νόμο για την αγαμία».
Δώρο και όχι δόγμα
Κατά τη συζήτηση αναφέρθηκε επίσης στη θέση της Β΄ Συνόδου του Βατικανού. Το διάταγμα της συνόδου Presbyterorum Ordinis αναφορικά με την ιερατική ζωή, που εκφωνήθηκε από τον άγιο Παύλο Στ΄ στις 7 Δεκεμβρίου 1965, δηλώνει: «Η τέλεια και αέναη εγκράτεια για την βασιλεία των ουρανών(…) πάντοτε θεωρήθηκε από την Εκκλησία ως ιδιαίτερα κατάλληλη για την ιερατική ζωή. Στην πραγματικότητα αποτελεί ένα σημάδι και ταυτόχρονα ένα ερέθισμα της ποιμαντικής φιλανθρωπίας, καθώς και μια ειδική πηγή πνευματικής γονιμότητας μέσα στον κόσμο. Δεν είναι βεβαίως μια απαίτηση από την ίδια τη φύση της ιεροσύνης, όπως είναι προφανές όταν σκεφτούμε την πρακτική της πρώτης Εκκλησίας και την παράδοση των Ανατολικών Εκκλησιών, όπου, εκτός από εκείνους που μαζί με όλους τους επίσκοπους επιλέγουν την αγαμία με τη βοήθεια της χάρης, υπάρχουν επίσης υποδειγματικοί παντρεμένοι ιερείς: γι αυτό η ιερά Σύνοδός μάς συνιστά την εκκλησιαστική αγαμία, δεν σκοπεύει παρόλα αυτά, να αλλάξει αυτή τη διαφορετική πειθαρχία που ισχύει νόμιμα στις Ανατολικές Εκκλησίες, πράγματι προτρέπει με αγάπη όλους εκείνους που έγιναν πρεσβύτεροι, όταν βρίσκονταν ακόμη σε κατάσταση γάμου, να τον διατηρήσουν και κατά την ιερή κλήση τους, συνεχίζοντας να αφιερώνουν πλήρως και γενναιόδωρα τη ζωή τους στο κοπάδι που τους έχει ανατεθεί».
Περισσότερο ελεύθεροι να υπηρετήσουμε τον Θεό και τους άλλους
Η αγαμία – παρατηρεί το διάταγμα – «διευκολύνει για πολλούς λόγους την ιεροσύνη». Πράγματι, η αποστολή της ιεροσύνης είναι απολύτως αφιερωμένη στην υπηρεσία της νέας ανθρωπότητας που ο Χριστός, νικητής του θανάτου αναδύει μέσα στον κόσμο με το πνεύματα του». Χάρη στην αγαμία, οι ιερείς ενώνονται με τον Θεό ευκολότερα «με μια αδιαίρετη καρδιά» και «αφιερώνονται με μεγαλύτερη ελευθερία σε εκείνον και μέσου εκείνου στην υπηρεσία του Θεού και των ανθρώπων, υπηρετούν αποτελεσματικότερα τη βασιλεία του και το έργο του της υπερφυσικής αναγέννησης, και έτσι διατίθενται καλύτερα να λάβουν μια ευρύτερη πατρότητα εν Χριστώ». «Με αυτό τον τρόπο, επομένως, διακηρύσσουν ενώπιον των ανθρώπων ότι επιθυμούν να αφιερωθούν αποκλειστικά στην αποστολή της δέσμευσης των χριστιανών με τον μοναδικό νυμφίο», που είναι ο Χριστός, και «γίνονται ζωντανό σημάδι αυτού του μελλοντικού κόσμου, που υπάρχει ήδη μέσω της πίστης και της ευσπλαχνίας, όπου τα παιδιά της ανάστασης δεν ενώνονται με τα δεσμά του γάμου».
Μια επιβεβαιωμένη νομοθεσία για τη Λατινική Εκκλησία
«Γι αυτούς τους λόγους» – συνεχίζει το διάταγμα της Συνόδου – «η αγαμία την οποία προηγουμένως συνιστούσαν στους ιερείς, στη συνέχεια επιβλήθηκε ως νόμος στην λατινική Εκκλησία σε όλους εκείνους που επρόκειτο να χειροτονηθούν ιερείς. Αυτή η ιερή Σύνοδος επιστρέφει για να εγκρίνει και να επιβεβαιώσει αυτή τη νομοθεσία για όσους προορίζονται για την ιεροσύνη».
Η χάρη της πιστότητας
Η Σύνοδος «παροτρύνει επίσης όλους τους ιερείς που αγκάλιασαν ελεύθερα την ιερή αγαμία ακολουθώντας το παράδειγμα του Χριστού και εμπιστευόμενοι τη χάρη του Θεού, να τηρήσουν γενναιόδωρα και εγκάρδια και εμμένοντας πιστά, αυτή την κατάσταση, ξέροντας πώς να εκτιμήσουν το θαυμάσιο δώρο που ο Πατέρας τούς χορήγησε και που ο Κύριος τόσο ξεκάθαρα εξύμνησε και παρουσίασε τα σπουδαία μυστήρια που εκπροσωπούνται και υλοποιούνται σε αυτό. Και στον σημερινό κόσμο, όταν και η πιο τέλεια εγκράτεια θεωρείται αδύνατη από τόσους πολλούς ανθρώπους, με ακόμη μεγαλύτερη ταπεινότητα και επιμονή οι ιερείς πρέπει να ζητήσουν μαζί με την Εκκλησία τη χάρη της πιστότητας, την οποία ποτέ δεν αρνήθηκε σε όσους τη ζήτησαν. Ταυτόχρονα να καταφεύγουν σε υπερφυσικά και φυσικά μέσα που είναι διαθέσιμα σε όλους. Και πάνω απ’ όλα να μην παραμελούν τα ασκητικά πρότυπα τα οποία εγγυάται η εμπειρία της Εκκλησίας και τα οποία στις σημερινές συνθήκες δεν είναι λιγότερο αναγκαία».
Να έχουμε στην καρδιά μας το δώρο της αγαμίας
Έτσι το διάταγμα καταλήγει με το κεφάλαιο που είναι αφιερωμένο στην αγαμία: «Αυτή η ιερά Σύνοδος παρακαλεί λοιπόν τους ιερείς – και όχι μόνο αυτούς, αλλά και όλους τους πιστούς – να έχουν μέσα στην καρδιά τους το πολύτιμο δώρο της ιερατικής αγαμίας, και να ικετεύουν τον Θεό, ώστε να το παραχωρεί πάντα με αφθονία στην Εκκλησία του».
Μετάφραση: ρφ