ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Αίθουσα Παύλος Στ’
Τετάρτη, 8 Ιανουαρίου 2025
Κατήχηση. Οι πιο αγαπητοί από τον Πατέρα. 1
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Θα ήθελα να αφιερώσω αυτή και την επόμενη κατήχηση στα παιδιά και να προβληματιστώ για τη μάστιγα της παιδικής εργασίας.
Σήμερα ξέρουμε να κοιτάμε προς τον πλανήτη Άρη ή προς τους εικονικούς κόσμους, αλλά δυσκολευόμαστε να κοιτάξουμε στα μάτια ένα παιδί που έχει μείνει στο περιθώριο και το οποίο υφίσταται εκμετάλλευση και κακοποίηση. Ο αιώνας που παράγει τεχνητή νοημοσύνη και σχεδιάζει πολυπλανητικές υπάρξεις δεν έχει ακόμη αντιμετωπίσει τη μάστιγα της ταπεινωμένης, εκμεταλλευόμενης και θανάσιμα τραυματισμένης παιδικής ηλικίας. Ας το σκεφτούμε αυτό.
Εν πρώτοις ας αναρωτηθούμε: ποιο μήνυμα μας δίνει η Αγία Γραφή για τα παιδιά; Είναι περίεργο να παρατηρήσουμε πώς η λέξη που απαντάται πιο συχνά στην Παλαιά Διαθήκη, μετά το θεϊκό όνομα Jahweh, είναι η λέξη ben, που σημαίνει “υιός”: σχεδόν πέντε χιλιάδες φορές. «Ιδού, τα παιδιά (ben) είναι κληρονομία του Κυρίου, ο μισθός του καρπού των σπλάχνων» (Ψλ 127,3). Τα παιδιά είναι ένα δώρο του Θεού. Δυστυχώς, αυτό το δώρο δεν αντιμετωπίζεται πάντα με σεβασμό. Η ίδια η Βίβλος μας οδηγεί στους δρόμους της ιστορίας όπου αντηχούν τραγούδια χαράς, αλλά υψώνονται και οι κραυγές των θυμάτων. Για παράδειγμα, στο βιβλίο των Θρήνων διαβάζουμε: «Κολλάει η γλώσσα των βρεφών στον ουρανίσκο από τη δίψα· ψωμί ζητάνε τα παιδιά, κι ούτ’ ένας δεν υπάρχει να τους δώσει» (4,4). Και ο προφήτης Ναούμ, υπενθυμίζοντας τι είχε συμβεί στις αρχαίες πόλεις της Θηβαΐδας και της Νινευής, γράφει: «Τα νήπια τα θανάτωσαν στων δρόμων τις γωνιές» (3,10). Ας αναλογιστούμε πόσα παιδιά σήμερα πεθαίνουν από την πείνα και τις κακουχίες ή τα διαμελίζουν οι βόμβες.
Ακόμη και ο νεογέννητος Ιησούς υποβάλλεται αμέσως στη θύελλα της βίας του Ηρώδη, που σφαγιάζει τα παιδιά της Βηθλεέμ. Ένα σκοτεινό δράμα που επαναλαμβάνεται με άλλες μορφές σε όλη την ιστορία. Και ιδού, για τον Ιησού και τους γονείς του, ο εφιάλτης να γίνουν πρόσφυγες σε μια ξένη χώρα, όπως συμβαίνει σήμερα σε πολλούς ανθρώπους (βλ. Μτ 2,13-18), σε πολλά παιδιά. Μετά την καταιγίδα, ο Ιησούς μεγαλώνει σε ένα χωριό που δεν αναφέρεται ποτέ στην Παλαιά Διαθήκη, τη Ναζαρέτ· μαθαίνει το επάγγελμα του ξυλουργού από τον κατά νόμον πατέρα του, τον Ιωσήφ (βλ. Μκ 6,3· Μτ 13,55). Έτσι «το παιδί μεγάλωνε και το πνεύμα του δυνάμωνε· ήταν γεμάτος σοφία, και η χάρη του Θεού ήταν μαζί του» (Λκ 2,40).
Στη δημόσια ζωή του, ο Ιησούς κήρυττε στα χωριά μαζί με τους μαθητές του. Μια μέρα μερικές μητέρες τον πλησίασαν και του παρουσίασαν τα παιδιά τους για τα ευλογήσει, αλλά οι μαθητές τις επέπληξαν. Τότε ο Ιησούς, παραβιάζοντας την παράδοση που θεωρούσε το παιδί μόνο ως παθητικό αντικείμενο, καλεί τους μαθητές κοντά του και τους λέει: «Αφήστε τα παιδιά να έρθουν σ’ εμένα και μην τα εμποδίζετε, διότι η βασιλεία του Θεού ανήκει σε ανθρώπους που είναι σαν κι αυτά». Και έτσι υποδεικνύει τα παιδιά ως πρότυπο για τους ενήλικες. Και προσθέτει πανηγυρικά: «Σας βεβαιώνω πως όποιος δεν δεχτεί τη βασιλεία του Θεού σαν παιδί, δεν θα μπει σε αυτήν» (Λκ 18,16-17).
Σε ένα παρόμοιο απόσπασμα, ο Ιησούς καλεί ένα παιδί, το τοποθετεί ανάμεσα στους μαθητές και λέει: «Αν δεν αλλάξετε κι αν δε γίνετε σαν τα παιδιά, δεν θα μπείτε στη βασιλεία του Θεού» (Μτ 18,3). Και μετά προειδοποιεί: «Όποιος γίνει αφορμή να κλονιστεί ένας απ’ αυτούς τους μικρούς που πιστεύουν σ’ εμένα, είναι προτιμότερο γι’ αυτόν να κρεμάσει μια μυλόπετρα στο λαιμό του και να καταποντιστεί στη θάλασσα» (Μτ 18,6).
Αδελφοί και αδελφές, οι μαθητές του Ιησού Χριστού δεν πρέπει ποτέ να επιτρέψουν να παραμελούνται τα παιδιά ή να κακομεταχειρίζονται, να στερούνται τα δικαιώματά τους, να μην αγαπιούνται και να μην προστατεύονται. Οι χριστιανοί έχουν καθήκον να αποτρέπουν με δέσμευση και να καταδικάζουν σθεναρά τη βία ή την κακοποίηση εις βάρος των ανηλίκων.
Ακόμη και σήμερα, συγκεκριμένα, υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά που αναγκάζονται να εργαστούν. Όμως ένα παιδί που δεν χαμογελάει, ένα παιδί που δεν ονειρεύεται δεν θα μπορέσει να γνωρίσει ή να κάνει τα ταλέντα του να ανθίσουν. Σε κάθε μέρος της γης υπάρχουν παιδιά τα οποία εκμεταλλεύεται μια οικονομία που δεν σέβεται τη ζωή, μια οικονομία η οποία, με αυτόν τον τρόπο, καίει τη μεγαλύτερη δεξαμενή ελπίδας και αγάπης. Αλλά τα παιδιά κατέχουν μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του Θεού και όποιος βλάπτει ένα παιδί θα πρέπει να απαντήσει σε Αυτόν.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, όσοι αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως παιδιά του Θεού, και ιδιαίτερα όσοι έχουν σταλεί για να μεταφέρουν τα καλά νέα του Ευαγγελίου σε άλλους, δεν μπορούν να μείνουν αδιάφοροι. Δεν μπορούν να δεχτούν ότι τα μικρά αδέλφια, αντί να τα αγαπούν και να τα προστατεύουν, τους κλέβουν την παιδική τους ηλικία, τα όνειρά τους, γίνονται θύματα εκμετάλλευσης και περιθωριοποίησης.
Ας ζητήσουμε από τον Κύριο να ανοίξει το μυαλό και την καρδιά μας στη φροντίδα και την τρυφερότητα, και κάθε παιδί να μπορεί να μεγαλώνει σε ηλικία, σοφία και χάρη (βλ. Λκ 2,52), λαμβάνοντας και δίνοντας αγάπη. Σας ευχαριστώ.
———————
Μετάφραση: π.Λ
