ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΕΡΑ
ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ ΤΗΣ 16ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025
Τετάρτη, 16 Απριλίου 2025
Κύκλος – Ιωβηλαίο 2025. Ο Ιησούς Χριστός, η ελπίδα μας. IΙ. Η ζωή του Ιησού. Οι παραβολές. 5. Ο ευσπλαχνικός πατέρας. «Είχε χαθεί και ξαναβρέθηκε» (Λκ 15,32).
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,
αφού συλλογιστήκαμε τις συναντήσεις του Ιησού με μερικά πρόσωπα του Ευαγγελίου, θα ήθελα να εστιάσω, ξεκινώντας από αυτή την κατήχηση, σε μερικές παραβολές. Όπως γνωρίζουμε, πρόκειται για διηγήσεις που παίρνουν εικόνες και καταστάσεις από την καθημερινή πραγματικότητα. Γι’ αυτό αγγίζουν και τη ζωή μας. Μας προκαλούν. Και μας ζητούν να πάρουμε θέση: πού βρίσκομαι εγώ σε αυτή τη διήγηση;
Ας ξεκινήσουμε με την πιο γνωστή παραβολή, αυτή που όλοι θυμόμαστε ίσως από μικροί: την παραβολή του πατέρα και των δύο γιων (Λκ 15,1-3.11-32). Σε αυτήν βρίσκουμε την καρδιά του Ευαγγελίου του Ιησού, δηλαδή την ευσπλαχνία του Θεού.
Ο ευαγγελιστής Λουκάς λέει ότι ο Ιησούς διηγείται αυτή την παραβολή για τους Φαρισαίους και τους γραμματείς, οι οποίοι μουρμούριζαν για το γεγονός ότι Αυτός έτρωγε με τους αμαρτωλούς. Για τον λόγο αυτό, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι είναι μια παραβολή που απευθύνεται σε αυτούς που έχουν χαθεί, αλλά δεν το ξέρουν και κρίνουν τους άλλους.
Το Ευαγγέλιο θέλει να μας δώσει ένα μήνυμα ελπίδας, διότι μας λέει ότι όπου κι αν χαθούμε, όπως κι αν χαθούμε, ο Θεός πάντα έρχεται να μας αναζητήσει! Ίσως χαθήκαμε σαν ένα πρόβατο, που παρέκλινε από το μονοπάτι για να βοσκήσει αλλού χορτάρι ή έμεινε πίσω από κούραση (βλ. Λκ 15,4-7). Ή μπορεί να χαθήκαμε σαν ένα νόμισμα, που μπορεί να έπεσε στο έδαφος και δεν μπορεί να βρεθεί πια, ή κάποιος το έβαλε κάπου και δεν θυμάται πού. Ή χαθήκαμε σαν τους δύο γιους αυτού του πατέρα: ο μικρότερος επειδή βαρέθηκε να βρίσκεται σε μια σχέση που ένιωθε ότι ήταν πολύ απαιτητική· αλλά και ο μεγαλύτερος χάθηκε, διότι δεν αρκεί να μείνεις στο σπίτι αν υπάρχει υπεροψία και αγανάκτηση στην καρδιά σου.
Η αγάπη είναι πάντα μια δέσμευση, υπάρχει πάντα κάτι που πρέπει να χάσουμε για να συναντήσουμε τον άλλον. Αλλά ο μικρότερος γιος της παραβολής σκέφτεται μόνο τον εαυτό του, όπως συμβαίνει σε ορισμένες φάσεις της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας. Στην πραγματικότητα, γύρω μας βλέπουμε και πολλούς ενήλικες έτσι, οι οποίοι δεν μπορούν να συνεχίσουν μια σχέση επειδή είναι εγωιστές. Παραπλανώνται πιστεύοντας πως θα ξαναβρούν τον εαυτό τους, αλλά αντιθέτως χάνονται, διότι μόνο όταν ζούμε για κάποιον ζούμε αληθινά.
Αυτός ο μικρότερος γιος, όπως όλοι μας, είναι πεινασμένος για στοργή, θέλει να τον αγαπούν. Αλλά η αγάπη είναι ένα πολύτιμο δώρο, πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή. Αντιθέτως, αυτός το σπαταλάει, πουλάει τον εαυτό του, δεν έχει αυτοσεβασμό. Το αντιλαμβάνεται σε περιόδους πείνας, όταν κανείς δεν τον νοιάζεται. Ο κίνδυνος είναι εκείνες τις στιγμές να αρχίζουμε να εκλιπαρούμε για στοργή και προσκολλόμαστε στον πρώτο ισχυρό που συναντάμε.
Αυτές οι εμπειρίες είναι που γεννούν μέσα μας τη διαστρεβλωμένη πεποίθηση ότι μπορούμε να είμαστε σε μια σχέση μόνο σαν δούλοι, σαν να έπρεπε να εξιλεωθούμε για μια αμαρτία ή σαν να μην μπορούσε να υπάρξει αληθινή αγάπη. Μάλιστα, όταν ο μικρότερος γιος έχει πιάσει πάτο, σκέφτεται να επιστρέψει στο σπίτι του πατέρα του για να μαζέψει από το χώμα μερικά ψίχουλα στοργής.
Μόνο όποιος μας αγαπάει αληθινά μπορεί να μας ελευθερώσει από αυτή την ψεύτικη οπτική της αγάπης. Στη σχέση μας με τον Θεό έχουμε αυτήν ακριβώς την εμπειρία. Ο μεγάλος ζωγράφος Ρέμπραντ, σε έναν διάσημο πίνακα, απεικόνισε υπέροχα την επιστροφή του άσωτου γιου. Δύο λεπτομέρειες με εντυπωσιάζουν ιδιαίτερα: το κεφάλι του νεαρού είναι ξυρισμένο, σαν ενός μετανοούμενου, αλλά μοιάζει και με κεφάλι μικρού παιδιού, διότιαυτό το παιδί ξαναγεννιέται. Και έπειτα τα χέρια του πατέρα: το ένα αρσενικό και το άλλο θηλυκό, για να περιγράψει τη δύναμη και την τρυφερότητα στην αγκαλιά της συγχώρεσης.
Αλλά είναι ο μεγαλύτερος γιος που αντιπροσωπεύει εκείνους για τους οποίους λέγεται η παραβολή: είναι ο γιος που έμενε πάντα στο σπίτι με τον πατέρα, αλλά ήταν απόμακρος από αυτόν, απόμακρος στην καρδιά. Μπορεί και αυτός ο γιος να ήθελε να φύγει, αλλά από φόβο ή καθήκον έμεινε εκεί, σε εκείνη τη σχέση. Όταν όμως προσαρμόζεσαι απρόθυμα, αρχίζεις να φωλιάζεις μέσα σου θυμό και αργά ή γρήγορα αυτός ο θυμός εκρήγνυται. Παραδόξως, είναι ο μεγαλύτερος γιος που κινδυνεύει τελικά να μείνει εκτός σπιτιού, διότι δεν συμμερίζεται τη χαρά του πατέρα του.
Ο πατέρας βγαίνει να συναντήσει και αυτόν. Δεν τον επιπλήττει ούτε τον καλεί στο καθήκον. Θέλει μόνο να νιώσει την αγάπη του. Τον προσκαλεί μέσα και αφήνει την πόρτα ανοιχτή. Αυτή η πόρτα παραμένει ανοιχτή και για εμάς. Αυτός, στην πραγματικότητα, είναι ο λόγος της ελπίδας: μπορούμε να ελπίζουμε επειδή ξέρουμε ότι ο Πατέρας μάς περιμένει, μας βλέπει από μακριά και αφήνει πάντα την πόρτα ανοιχτή.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, ας αναρωτηθούμε λοιπόν πού βρισκόμαστε εμείς σε αυτή την υπέροχη διήγηση. Και ας ζητήσουμε από τον Θεό Πατέρα τη χάρη να μπορέσουμε να ξαναβρούμε κι εμείς τον δρόμο της επιστροφής στο σπίτι.
——————–
Μετάφραση: π.Λ
