Είθε το αστέρι να είναι το Ευαγγέλιο και όχι η πολιτική
Ο Καρδινάλιος Francesco Montenegro, αρχιεπίσκοπος του Agrigento, προτρέπει να διαβάσουμε το φαινόμενο των μεταναστευτικών ροών σύμφωνα με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου και όχι την κινδυνολογία της πολιτικής που οδηγεί στο σύνδρομο του φόβου
Οι χριστιανοί έχουν το καθήκον να διαβάζουν την πραγματικότητα της μετανάστευσης σύμφωνα με το Ευαγγέλιο και όχι με την οπτική της πολιτικής που επηρεάζεται από συγκεκριμένα συμφέροντα. Σε αυτή τη διαφορά προοπτικής, ο καρδινάλιος Francesco Montenegro, αρχιεπίσκοπος του Agrigento, πλαισιώνει το θέμα των μεταναστευτικών ρευμάτων με δύο διαφορετικούς τρόπους. Σε μια χώρα όπως η Σικελία, η φιλοξενία των αλλοδαπών «είναι κάτι το φυσιολογικό» αλλά τα τελευταία χρόνια, παρατηρεί, «η πολιτική έχει αλλάξει»: «καθοδηγούμαστε από το σύνδρομο του φόβου», η πόρτα κλείνει, «κυρίως εκείνη της καρδιάς». Η παραπληροφόρηση, προσθέτει ο αρχιεπίσκοπος του Agrigento, τροφοδοτεί τον φόβο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επίσης, γίνεται μια «ένωση εγωισμών» που δεν θέτει στο επίκεντρο τον άνθρωπο, αλλά την οικονομία. Το πρόβλημα δεν είναι η μετανάστευση: το πραγματικό ζήτημα, υπογραμμίζει ο καρδινάλιος Montenegro ο οποίος δίνει συνέντευξη στην Claudia Zaisel, είναι η κοινωνική αδικία.
Απ. – Η φιλοξενία από μέρους μας, είναι κάτι το φυσιολογικό. Η Λαμπεντούζα βρίσκεται πιο κοντά στην Αφρική απ’ ότι στη Σικελία και οι κάτοικοι της Λαμπεντούζα ήταν πάντα συνηθισμένοι να ακούνε να τους χτυπούν την πόρτα. Ήταν ναύτες από την Τυνησία και εκείνοι τους καλωσόριζαν στο σπίτι τους. Η φιλοξενία προς τους μετανάστες ήταν εντυπωσιακή, κυρίως στη Λαμπεντούζα: σε σύνολο πέντε χιλιάδων κατοίκων, υπήρχαν δέκα χιλιάδες μετανάστες. Όποιος δεν μπορούσε να κάνει κάτι γι αυτούς, διέθετε ένα θερμός με καφέ ή τσάι, έτσι ώστε όσοι διψούσαν να μπορούν να πιουν κάτι. Άφηναν τον μετανάστη να εισέλθει στο σπίτι τους για να φάει κάτι, για να πλυθεί. Κάτι άλλαξε επειδή πρόσφατα έχει αλλάξει η πολιτική: μας καθοδηγεί το σύνδρομο του φόβου. Και σε αυτήν την κατάσταση κάποιος – ακριβώς επειδή όλοι μιλάνε για φόβο, για τρομοκράτες – κλείνει την πόρτα. Κυρίως όμως, κλείνει η πόρτα της καρδιάς. Η παραπληροφόρηση οδηγεί στην αύξηση του φόβου: ο κόσμος δεν είναι ικανός να καταλάβει την αλήθεια γι αυτό που λέγεται, έτσι παραμένει συνθλιμμένος και εντυπωσιασμένος από αυτό που ακούει. Εμείς, ως χριστιανοί, έχουμε το καθήκον να διαβάζουμε αυτή την πραγματικότητα σύμφωνα με το Ευαγγέλιο: δεν μπορώ να τη διαβάζω με τους κανόνες της πολιτικής επειδή υπάρχουν διαφορετικά συμφέροντα και παιχνίδια.
Η Ιταλία έχει παραμείνει για πολύ καιρό μόνη της. Τι περιμένετε από την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τις νέες εκλογές του Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής;
Απ. – Τι περιμένω; Αυτό που ήδη αναμέναμε και δεν έγινε. Ήμουν φιλοξενούμενος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πήγα στο Στρασβούργο, στις Βρυξέλλες. Πήγα και μίλησα και στη Γενεύη επειδή ήμουν πρόεδρος της Caritas και της Migrantes. Εκεί μου είπαν καθαρά: αν όλες οι χώρες δεν σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, είναι αδύνατον να βρεθούν λύσεις. Αλλά το πιο σοβαρό είναι το γεγονός ότι η Ευρώπη έχει θέσει στο επίκεντρο την οικονομία, τα οικονομικά θέματα: δεν υπάρχει ο άνθρωπος. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση – εγώ δεν την αποκαλώ Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ε.Ε. το διαβάζω ως «ένωση εγωισμών» – υπάρχουν τόσοι πολλοί εγωισμοί που συγκεντρώνονται, ώστε να μην καταφέρνουν να κάνουν μια κοινότητα, ακόμη κι αν υποκρινόμαστε ότι υπάρχει μια κοινότητα. Το πρόβλημα δεν είναι η μετανάστευση: είναι η κοινωνική αδικία. Υπάρχει μια Ευρώπη που είναι υπεύθυνη γι αυτό που συμβαίνει στην Αφρική: το ότι η Αφρική δεν πάει καλά και οι άνθρωποι φεύγουν από εκεί, συμβαίνει επειδή η Ευρώπη έπαιξε με τους πόρους και με τον αφρικανικό λαό. Όταν ακούω να μιλάνε οι πολιτικοί, τους ακούω να λένε μόνο για λευκούς και μαύρους: το γεγονός ότι υπάρχουν 245 εκατομμύρια μετανάστες στον κόσμο, που κάποιος θα χαρακτήριζε ως την έκτη ήπειρο, αποτελεί ένα πρόβλημα που συνδέεται με το εάν είσαι λευκός ή μαύρος; Ή είναι το σύνδρομο ότι κάτι δεν πάει καλά; Ποιο θα είναι το μέλλον αυτών των χωρών όταν όλοι οι νέοι φεύγουν.