Είναι καιρός για επανορθωτική δικαιοσύνη, να σβηστεί το χρέος των φτωχών χωρών
Στο Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Προσευχής για την Φροντίδα της Δημιουργίας, ο Ποντίφικας υπενθυμίζει ότι το «Ιωβηλαίο της Γης» είναι «ένας καιρός για να δώσουμε ελευθερία στους καταπιεσμένους», «για να καλλιεργήσουμε αξίες, δεσμούς και δημιουργικά έργα», εκμεταλλευόμενοι την ευκαιρία που μας δίνεται από την πανδημία. Από την καταγγελία των δεινών της Δημιουργίας, έως το αίτημα για ακύρωση του χρέους για φτωχές χώρες, ο Πάπας υπενθυμίζει ότι «όλοι ζούμε σε ένα κοινό σπίτι ως μέλη της ίδιας οικογένειας».
Να αφουγκραστούμε τον παλμό της πλάσης, συντονιζόμενοι στον ρυθμό της καρδιάς της Δημιουργίας για να ανακαλύψουμε ξανά τη σχέση με το κοινό μας σπίτι, με τον Θεό και με τους αδελφούς. Ο Πάπας Φραγκίσκος, στο Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Προσευχής για τη Φροντίδα της Δημιουργίας, κάνει μια εις βάθος περίσκεψη σχετικά με τον σεβασμό για τη γη, για τους πόρους που προσφέρει, για τα δεινά που προκαλεί ο άνθρωπος και για την ανάγκη για μια «επανορθωτική δικαιοσύνη», όπως η ακύρωση του χρέους για τις φτωχές χώρες. Αλλά σε αυτούς τους παλμούς βρίσκουμε επίσης τις αδικίες προς τους αυτόχθονες πληθυσμούς, τους πιο ευάλωτους που στερούνται της ελευθερίας τους «αλυσοδεμένοι στα δεσμά των διαφόρων μορφών σύγχρονης δουλείας, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας ανθρώπων και της παιδικής εργασίας».
Μια δυνατή κραυγή
«Η πανδημία – γράφει ο Πάπας – μας οδήγησε σε ένα σταυροδρόμι. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε αυτήν την αποφασιστική στιγμή για να θέσουμε τέρμα σε περιττές και καταστροφικές δραστηριότητες και σκοπούς, και να καλλιεργήσουμε αξίες, δεσμούς και δημιουργικά έργα». Οι πολυάριθμες πρωτοβουλίες που έλαβαν χώρα αυτά τα 5 χρόνια μετά την Εγκύκλιο “Δοξασμένος να ʼσαι” δίνουν ελπίδα για το μέλλον, καθιστώντας δυνατή «την κραυγή της Γης και των φτωχών». Είναι επίσης ένα μήνυμα με πρακτικές ενδείξεις, ένα κάλεσμα στη δράση για τους μεγάλους της Γης, οι οποίοι καλούνται να αυξήσουν την κατάσταση συναγερμού των θεσμών, περιορίζοντας την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας και προστατεύοντας τη βιοποικιλότητα.
Ένα Ιωβηλαίο μνήμης
Ο περίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου χωρίζεται σε 5 σημεία που επικεντρώνονται στην έννοια του Ιωβηλαίου, με αναφορά στο θέμα της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Προσευχής για τη Φροντίδα της Δημιουργίας – «Ιωβηλαίο για τη Γη» – που δίνει την έναρξη στον Καιρό της Δημιουργίας ο οποίος εκτείνεται ως τις 4 Οκτωβρίου, μνήμη του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης. Ένα Ιωβηλαίο – γράφει ο Πάπας – σαν ένας καιρός για να θυμόμαστε ότι είμαστε προπάντων σχέση «με τον δημιουργό Θεό δημιουργό και με τους αδελφούς ως μέλη μιας κοινής οικογένειας, και με όλα τα πλάσματα που κατοικούν στο κοινό μας σπίτι». Μια σχέση που «είναι αδιαχώριστη από την αδελφοσύνη, τη δικαιοσύνη και από την πιστότητα στους άλλους».
Η ανεξέλεγκτη απληστία της κατανάλωσης
Είναι ένας καιρός για να καταλάβουμε ότι ζούμε σε αρμονία με τη Δημιουργία όταν είμαστε σε ειρήνη με τον Θεό, «την πηγή και την αρχή των πάντων». Αυτό συνεπάγεται να κοιτάζουμε τους άλλους, «τους φτωχότερους και πιο ευάλωτους», με ένα πνεύμα όχι «αποσυντεθειμένου ανταγωνισμού», αλλά «χαρούμενης κοινωνίας, στην οποία υπάρχει αμοιβαία υποστήριξη και προστασία». Είναι απαραίτητο να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε κύριοι, αλλά μέρος ενός δικτύου, επομένως είναι σημαντικό να ακούσουμε τους κώδωνες συναγερμού που φθάνουν, όπως «η αποσύνθεση της βιοποικιλότητας, η ιλιγγιώδης αύξηση των κλιματικών καταστροφών, η άνιση επίδραση της υπό εξέλιξη πανδημίας στους φτωχότερους και πιο ευάλωτους ανθρώπους». Τα πάντα είναι καρπός της ανεξέλεγκτης καταναλωτικής. Λέει ο Πάπας:
«Το Ιωβηλαίο είναι ένας καιρός για να δώσουμε ελευθερία στους καταπιεσμένους και σε όλους εκείνους που είναι δεμένοι στις αλυσίδες διαφόρων μορφών σύγχρονης δουλείας, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας ανθρώπων και της παιδικής εργασίας».
Η πρόσκληση του Πάπα είναι να ξαναβρούμε την ικανότητα να συλλογιστούμε τη Δημιουργία, μαθαίνοντας από τους αυτόχθονες αδελφούς, «οι οποίοι ζουν σε αρμονία με τη γη και με τις πολυποίκιλες μορφές ζωής της».
Το σταυροδρόμι της πανδημίας
Διαβάζουμε στο Μήνυμα του Πάπα Φραγκίσκου: «Τα δάση καταστρέφονται, το έδαφος διαβρώνεται, τα χωράφια εξαφανίζονται, οι έρημοι επεκτείνονται, οι θάλασσες γίνονται όξινες και οι καταιγίδες ισχυρότερες: η δημιουργία στενάζει!». Το Ιωβηλαίο είναι επίσης ένας καιρός ανάπαυσης για τη Γη, όπως αυτή που βιώθηκε κατά την πανδημία, η οποία «μας οδήγησε κατά κάποιο τρόπο να ανακαλύψουμε εκ νέου απλούστερους και πιο βιώσιμους τρόπους ζωής». Μας οδήγησε να δούμε τη Δημιουργία, η οποία άλλαζε χωρίς την ανθρώπινη δράση και αυτή είναι η ευκαιρία για να ξανασκεφτούμε έναν νέο τρόπο ζωής. Συνεχίζει ο Πάπας:
«Η πανδημία μας έφερε σε ένα σταυροδρόμι. Πρέπει να εξετάσουμε τις συνήθειές μας στη χρήση της ενέργειας, της κατανάλωσης, των μεταφορών και της διατροφής. Πρέπει να αφαιρέσουμε από τις οικονομίες μας τις μη ουσιαστικές και τις επιβλαβείς πτυχές, και να δημιουργήσουμε γόνιμους τρόπους συναλλαγών, παραγωγής και διακίνησης των αγαθών».
Η διαγραφή του χρέους
Ο Πάπας προτείνει πρακτικές ενδείξεις, υπενθυμίζοντας το τεράστιο «οικολογικό χρέος» που οφείλεται στη «λεηλασία» των πόρων της γης και στην «υπερβολική χρήση του κοινού περιβαλλοντικού χώρου για τη διαχείριση των απορριμάτων»:
«Είναι ο καιρός για μια επανορθωτική δικαιοσύνη. Προς αυτό τον σκοπό, ανανεώνω την έκκλησή μου για ακύρωση του χρέους των πιο ευάλωτων χωρών, ενόψει των σοβαρών επιπτώσεων της υγειονομικής, κοινωνικής και οικονομικής κρίσης που πρέπει να αντιμετωπίσουν εξαιτίας του Covid-19».
Είναι επίσης απαραίτητο να παρακολουθούνται τα κίνητρα επανακίνησης, ώστε να είναι πραγματικά αποτελεσματικά, «με πολιτικές, νομοθεσία και επενδύσεις επικεντρωμένες στο κοινό καλό» και με την εγγύηση της επίτευξης των καθορισμένων στόχων.
Η αποκατάσταση της γης
Ο Πάπας Φραγκίσκος δείχνει ανησυχία για την κατάσταση της έκτακτης κλιματικής ανάγκης που βιώνουμε, και γι’ αυτό μας καλεί να «περιορίσουμε την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας κάτω από το όριο των 1,5 βαθμών Κελσίου, όπως κατοχυρώνεται στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα», διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος καταστροφής για τις φτωχότερες κοινότητες του κόσμου.
Στη συνέχεια, ο Πάπας εξετάζει τη μείωση των εκπομπών καυσαερίων ενόψει της Διάσκεψης Κορυφής για το Κλίμα στη Γλασκώβη, στο Ηνωμένο Βασίλειο (COP 26), και επαναλαμβάνει την έκκληση των Ηνωμένων Εθνών για διαφύλαξη του 30% της Γης ως προστατευόμενου βιότοπου μέχρι το 2030, και για να ανασταλλεί το ανησυχητικό ποσοστό απώλειας της βιοποικιλότητας. «Προτρέπω τη διεθνή κοινότητα – γράφει ο Πάπας – να συνεργαστεί για να διασφαλιστεί ότι η Διάσκεψη Κορυφής για τη Βιοποικιλότητα (COP 15) στο Κουνμίνγκ της Κίνας, αποτελεί σημείο καμπής προς την αποκατάσταση της Γης ως σπιτιού όπου η ζωή είναι άφθονη, σύμφωνα με τη βούληση του Δημιουργού».
Η νέα αποικιοκρατία
Στην καρδιά του Πάπα Φραγκίσκου βρίσκονται οι αυτόχθονες κοινότητες, που επηρεάζονται από την εκμετάλλευση των πολυεθνικών, οι οποίες «μέσω της επιβλαβούς εξόρυξης ορυκτών καυσίμων, ξυλείας και των αγροβιομηχανικών προϊόντων, κάνουν στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες αυτό που δεν μπορούν να κάνουν στις χώρες στις οποίες φέρνουν το κεφάλαιό τους». Πρόκειται για μια νέα μορφή αποικιοκρατίας. Το είχε πει ο Ιωάννης-Παύλος Β’:
«Είναι απαραίτητο να ενοποιηθούν οι εθνικοί και διεθνείς νόμοι, ώστε να ρυθμίζουν τις δραστηριότητες των εταιρειών εξόρυξης και να εγγυώνται την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για όσους βλάπτονται».
Η πνοή του Πνεύματος
Ο Πάπας υπογραμμίζει ότι το Ιωβηλαίο είναι ένα χαρούμενο γεγονός και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη για να κοιτάξουμε το αύριο με ελπίδα:
«Γνωρίζουμε ότι η κραυγή της Γης και των φτωχών έγινε ακόμη πιο δυνατή τα τελευταία χρόνια. Ταυτόχρονα, είμαστε μάρτυρες για το πώς το Άγιο Πνεύμα εμπνέει παντού άτομα και κοινότητες να ενωθούν για να ξαναχτίσουμε το κοινό μας σπίτι και να υπερασπιστούμε τους πιο ευάλωτους».
Ο Πάπας Φραγκίσκος υπενθυμίζει την κινητοποίηση τόσων πολλών ανθρώπων που εργάζονται για την προστασία της Γης και των φτωχών. Βλέπει με χαρά τους νέους και τις αυτόχθονες κοινότητες που αναζητούν απαντήσεις στην οικολογική κρίση, επικεντρώνεται στις τοπικές και παγκόσμιες πρωτοβουλίες που έλαβαν χώρα κατά την ειδική επέτειο της Εγκυκλίου “Δοξασμένος να ʼσαι”, οι οποίες πρέπει να οδηγήσουν «στην άσκηση της ολοκληρωμένης οικολογίας στις οικογένειες, στις ενορίες, στις επισκοπές, στα θρησκευτικά τάγματα, στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στην υγειονομική περίθαλψη, στις επιχειρήσεις, στα αγροκτήματα και σε πολλούς άλλους τομείς».
Υπενθυμίζοντας ότι ο Καιρός της Δημιουργίας είναι μια ολοένα και πιο οικουμενική πρωτοβουλία, ο Πάπας ελπίζει ότι θα αυξηθεί η συνειδητοποίηση πως είμαστε μέρος μιας ενιαίας ανθρώπινης οικογένειας η οποία ζει στο κοινό σπίτι, στο σπίτι του Θεού, στον τόπο τον οποίο αναζωογονεί το Άγιο Πνεύμα. Λέει ο Πάπας: «Το Ιωβηλαίο αποτελεί ένα χαρούμενο γεγονός, το οποίο εγκαινιάζεται από τον ήχο της σάλπιγγας που αντηχεί σε όλη τη γη». Μια μουσική που εκφράζει τη συμφωνία των παλμών της δημιουργίας, μια αρμονία που είναι ο καρπός της αγάπης του Δημιουργού Θεού.
————————-
Πηγή: Vatican News
Μετάφραση: π.Λ
