Είμαστε όλοι ευάλωτοι
Ένας πολιτισμός της ζωής «που να επιβεβαιώνει συνεχώς την αξιοπρέπεια κάθε ατόμου, ιδίως στην υπεράσπιση των ανθρώπων με αναπηρίες, όλων των ηλικιών και των κοινωνικών καταστάσεων». Αυτός είναι ο ορίζοντας στον οποίο ο Πάπας Φραγκίσκος κοιτάζει αυτή τη στιγμή της δοκιμασίας λόγω του κορωνοϊού, αυτής της ταραγμένης θάλασσας που μας τρομάζει καθώς «είμαστε όλοι πάνω στην ίδια βάρκα». Μια βάρκα, ωστόσο, προσθέτει ο Πάπας στο Μήνυμα για τη Διεθνή Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρίες, «κάποιοι δυσκολεύονται περισσότερο, και μεταξύ αυτών είναι τα άτομα με σοβαρές αναπηρίες».
Ποιος αξίζει να ζήσει
Η Ημέρα επικεντρώνεται στο θέμα: «Καλύτερη ανοικοδόμηση: προς έναν κόσμο μετά την Covid-19 που να περιλαμβάνει την προσβάσιμη και βιώσιμη αναπηρία» και ο Ποντίφικας υπογραμμίζει τον όρο «καλύτερη ανοικοδόμηση» που θυμίζει την παραβολή του Ευαγγελίου με την κατοικία που οικοδομήθηκε πάνω στον βράχο ή την άμμο. Τονίζει ότι οι κίνδυνοι εκείνοι – η βροχή, τα ποτάμια, οι άνεμοι – σήμερα αντιπροσωπεύονται από την «κουλτούρα των αποβλήτων», όπου μερικοί άνθρωποι είναι αναλώσιμοι και άλλοι αξίζει να ζήσουν. «Οι άνθρωποι δεν θεωρούνται πλέον ως πρωταρχική αξία, οι οποίοι πρέπει να γίνονται σεβαστοί και να προστατεύονται, ειδικά εάν αυτοί είναι φτωχοί ή με ειδικές ανάγκες».
Η ναρκισσιστική νοοτροπία
Ο Πάπας αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία 50 χρόνια στο μέτωπο των πολιτικών και εκκλησιαστικών θεσμών, που οδήγησαν στη «λήψη θαρραλέων επιλογών για την ένταξη όσων αντιμετωπίζουν σωματικούς ή/και ψυχικούς περιορισμούς». Πρέπει όμως να γίνουν πολλά ακόμη διότι, όπως παρατηρεί, ξεχνάμε ότι «η ευπάθεια ανήκει στην ουσία του ανθρώπου».
«Υπάρχουν στάσεις απόρριψης που, επίσης, λόγω μιας ναρκισσιστικής και χρηστικής νοοτροπίας, οδηγούν σε περιθωριοποίηση, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι, αναπόφευκτα, η ευθραυστότητα ανήκει σε όλους. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν άνθρωποι με σοβαρές αναπηρίες οι οποίοι, παρά τη δυσκολία, βρήκαν τον δρόμο για μια καλή και ουσιαστική ζωή, καθώς υπάρχουν και πολλοί άλλοι “ικανοί”, που παρόλα αυτά είναι δυσαρεστημένοι ή ενίοτε απελπισμένοι».
Ο βράχος της ένταξης
Η προώθηση ενός πολιτισμού της ζωής σημαίνει, συνεπώς, αυτός να βασίζεται στην ένταξη, έναν όρο «μερικές φορές κακοποιημένο», υπογραμμίζει ο Πάπας, «ο βράχος πάνω στον οποίο πρέπει να οικοδομηθούν τα προγράμματα και οι πρωτοβουλίες των πολιτικών θεσμών, έτσι ώστε να μην αποκλείεται κανένας, ειδικά εκείνοι που αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες». Η ένταξη συνεπάγεται προσωπική συμμετοχή. Είναι η επιλογή που καλούμαστε να κάνουμε κάθε μέρα: «να είμαστε καλοί Σαμαρείτες ή αδιάφοροι περαστικοί». «Η δύναμη μιας αλυσίδας εξαρτάται από τη φροντίδα που δίνεται στους πιο αδύναμους κρίκους».
Μια Εκκλησία με φιλόξενο πρόσωπο
Ένα μεγάλο μέρος του Μηνύματος του Πάπα αναφέρεται στη δέσμευση της Εκκλησίας έναντι των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Γράφει ο Πάπας: «Επαναλαμβάνω την ανάγκη παροχής κατάλληλων και προσβάσιμων εργαλείων για τη μετάδοση της πίστεως», στο μέτρο του δυνατού δωρεάν, χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, ιδιαίτερα αποτελεσματικές κατά την περίοδο της πανδημίας. Η πρόσκληση του Πάπα Φραγκίσκου είναι η προώθηση μιας «τακτικής επιμόρφωσης» για ιερείς, ιεροσπουδαστές, μοναχούς και μοναχές, κατηχητές, όσους εργάζονται στον ποιμαντικό τομέα για να βοηθήσουν τους πιστούς να αναπτύξουν τη «συμπεριφορά της αποδοχής των ατόμων με αναπηρία». Όχι μόνο μια ενορία με πρόσβαση στα άτομα με ειδικές ανάγκες, αλλά μια μεγάλη καρδιά αλληλεγγύης και υπηρεσίας.
Το δικαίωμα στα Ιερά Μυστήρια
Μια άλλη λέξη κλειδί του Μηνύματος είναι η «ενεργός συμμετοχή» των πιο αδύναμων ανθρώπων:
«Επιβεβαιώνω έντονα το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία να λαμβάνουν τα Ιερά Μυστήρια όπως όλα τα άλλα μέλη της Εκκλησίας. Όλες οι λατρευτικές ιεροτελεστίες της ενορίας πρέπει να είναι προσβάσιμες ώστε καθένας, μαζί με τους αδελφούς και τις αδελφές, να μπορεί να εμβαθύνει, να εορτάσει και να βιώσει την πίστη του».
Εξ ου και η προσοχή στην πορεία της χριστιανικής μύησης, αναγνωρίζοντας ότι τα άτομα με αναπηρίες είναι «ενεργά υποκείμενα ευαγγελισμού» και όχι μόνο αποδέκτες. «Είναι μια απαιτητική και κοπιαστική πορεία – γράφει ο Πάπας – η οποία θα συμβάλλει όλο και περισσότερο στη διαμόρφωση συνειδήσεων ικανών να αναγνωρίζουν τον καθένα ως ένα μοναδικό και ανεπανάληπτο άτομο». Ο Άγιος Πατέρας δηλώνει ότι «η παρουσία ατόμων με αναπηρία μεταξύ των κατηχητών, σύμφωνα με τις δικές τους ικανότητες, αποτελεί πλούτο για την κοινότητα».
«Είθε η κοινή βούληση για “καλύτερη ανοικοδόμηση” να προκαλέσει συνέργειες μεταξύ πολιτικών και εκκλησιαστικών οργανώσεων, για το χτίσιμο, ενάντια σε κάθε αντιξοόητα, ενός στέρεου «σπιτιού», ικανού να καλωσορίσει τα άτομα με αναπηρίες, επειδή είναι χτισμένο πάνω στο βράχο της ένταξης και ενεργούς συμμετοχής».
————————-
Πηγή: Vatican News
Μετάφραση: π.Λ
