Σε ένα ντοκιμαντέρ τα 50 χρόνια της Διεθνούς Θεολογικής Επιτροπής
Χάρη στη συνεργασία μεταξύ της Διεθνούς Θεολογικής Επιτροπής (CTI) και των μέσων ενημέρωσης του Βατικανού, δημιουργήθηκε ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο “Η Διεθνής Θεολογική Επιτροπή στα 50 χρόνια της ζωής της: ιστορία, πορεία, προοπτικές”, με την ευκαιρία της 50ής επετείου της CTI. Μεταδόθηκε για πρώτη φορά κατά την επίσημη εορτή της πεντηκοστής επετείου της Επιτροπής στη Ρώμη τον Δεκέμβριο του 2019, και είναι πλέον διαθέσιμο στο κοινό, που θα είναι έτσι σε θέση να μάθει περισσότερα για αυτόν τον θεσμό, καρπό της Β’ Συνόδου του Βατικανού. Το ντοκιμαντέρ, διάρκειας περίπου δεκαπέντε λεπτών, περιλαμβάνει τρία κύρια μέρη. Σε αυτό παρουσιάζεται υλικό από πλούσια αρχειακά έγγραφα (φωτογραφίες, βίντεο, αποσπάσματα από λόγους των Παπών) και συνοδεύεται από ένα σαφές και νηφάλιο κείμενο.
Το πρώτο μέρος είναι πιο ιστορικό και παρουσιάζει τους λόγους που οδήγησαν τον Άγιο Παύλο Στ’ να ιδρύσει τη Διεθνή Θεολογική Επιτροπή το 1969. Όπως είχε επισημάνει ο Άγιος Ιωάννης – Παύλος Β’, ο κύριος σκοπός ήταν να «συνεχιστεί μόνιμα η στενή συνεργασία μεταξύ των ποιμένων και των θεολόγων που είχε χαρακτηρίσει το έργο της Β’ Συνόδου του Βατικανού, προσκαλώντας θεολόγους από διάφορα μέρη του κόσμου» (Άγ. Ιωάννης – Παύλος Β’, Λόγος προς την CTI, 1994). Το ντοκιμαντέρ διατρέχει κάποια στάδια που σηματοδότησαν την ιστορία των 50 ετών μέχρι σήμερα, υπό την αιγίδα των Προέδρων της Ρωμαϊκής Συνόδου για τη Διδασκαλία της Πίστεως, και μας θυμίζει επίσης μερικούς εξέχοντες πρωταγωνιστές της Επιτροπής, καθώς και την άφιξη των πρώτων γυναικών θεολόγων το 2004.
Το δεύτερο μέρος αφορά τις μεθόδους και πάνω απ’ όλα το πνεύμα που προεδρεύει των εργασιών της Επιτροπής. Πράγματι, «μέσω της ύπαρξής της και της διεξαγωγής των εργασιών της, η Επιτροπή προσφέρει μια μαρτυρία μεγάλης αξίας σχετικά με το τι θα πρέπει να είναι η άσκηση της θεολογίας εντός της Εκκλησίας» (Άγ. Ιωάννης – Παύλος Β’, Λόγος προς την CTI, 1994). Επιλέχθηκαν τρεις βασικές λέξεις: «πλουραλισμός», «συλλογικότητα» και «εκκλησιακότητα». Ο πλουραλισμός προκύπτει από τη διεθνή φύση της Επιτροπής: «Χαρακτηριστικό της Επιτροπής σας είναι ο διεθνής χαρακτήρας της, ο οποίος αντικατοπτρίζει την καθολικότητα της Εκκλησίας. Η ποικιλομορφία των απόψεων πρέπει να εμπλουτίζει την καθολικότητα χωρίς να βλάπτει την ενότητα. Η ενότητα των Καθολικών θεολόγων προκύπτει από την κοινή τους αναφορά σε μία ενιαία πίστη στον Χριστό και τροφοδοτείται από την ποικιλομορφία των δώρων του Αγίου Πνεύματος. Ξεκινώντας από αυτό το θεμέλιο και στο πλαίσιο ενός υγιή πλουραλισμού, οι διάφορες θεολογικές προσεγγίσεις, που αναπτύχθηκαν σε διαφορετικά πολιτιστικά πλαίσια και με διαφορετικές μεθόδους, δεν μπορούν να αγνοούν οι μεν τις δε, αλλά στον θεολογικό διάλογο πρέπει να εμπλουτίζονται και να διορθώνουν η μία την άλλη. Το έργο της Επιτροπής σας μπορεί να αποτελεί μαρτυρία αυτής της ανάπτυξης» (Φραγκίσκος, Λόγος προς την CTI, 2014). Ομοίως, η συλλογικότητα βεβαιώνει ότι «όπως και για κάθε άλλη χριστιανική κλήση, η διακονία του θεολόγου, εκτός από προσωπική, είναι επίσης κοινοτική και συλλογική. Δηλαδή, ασκείται εν τη Εκκλησία και υπέρ της Εκκλησίας, και βιώνεται σε αλληλεγγύη με αυτούς που είχαν το ίδιο κάλεσμα» (CTI, Έγγραφο “Η θεολογία σήμερα”, αρ. 45). Τέλος, η εκκλησιακότητα σημαίνει ότι η θεολογική έρευνα εξαρτάται εκ φύσεως από την πίστη της Εκκλησίας και τίθεται στην υπηρεσία της αποστολής της.
Το τρίτο και τελευταίο μέρος του ντοκιμαντέρ παρουσιάζει μερικά από τα 30 έγγραφα που δημοσιεύθηκαν από τη Διεθνή Θεολογική Επιτροπή. Το ντοκιμαντέρ δείχνει πόσο στενά συνδέονται αυτά τα έγγραφα με την ίδια τη ζωή της Εκκλησίας. Έτσι, για παράδειγμα, το “Μνήμη και η Συμφιλίωση: Η Εκκλησία και τα σφάλματα του παρελθόντος” (2000) συνόδευσε το Μεγάλο Ιωβηλαίο του 2000. Τα πρόσφατα έγγραφα “Το sensus fidei στη ζωή της Εκκλησίας° (2014) και “Η συνοδικότητα στη ζωή και την αποστολή της Εκκλησίας” (2018) φωτίζουν τη συνοδική πορεία της σημερινής Εκκλησίας. Άλλα έγγραφα αντιμετωπίζουν προβλήματα που αναδύονται στις σχέσεις μεταξύ της Εκκλησίας και των σύγχρονων πολιτισμών, όπως το ζήτημα της θρησκευτικής βίας (“Θεός ως Τριάδα, Ενότητα των ανθρώπων. Ο Χριστιανικός μονοθεϊσμός κατά της βίας”, 2014) ή τις τρέχουσες προκλήσεις που αφορούν τη θρησκευτική ελευθερία (“Η θρησκευτική ελευθερία προς όφελος όλων”, 2019).
Ελπίζουμε ότι αυτό το ντοκιμαντέρ θα κάνει γνωστό σε ένα ευρύτερο ακροατήριο έναν εκκλησιαστικό θεσμό, ο οποίος ενεργεί διακριτικά και είναι αφιερωμένος με πάθος στην διδακτική αποστολή της Εκκλησίας:
«Πορευθέντες μαθητέυσατε πάντα τα έθνη» (Μτ 28,19).
Πηγή: Vatican News
Μετάφραση: π.Λ
