ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 5 Νοεμβρίου 2023
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Στο Ευαγγέλιο της σημερινής Θείας Λειτουργίας ακούμε μερικά λόγια του Ιησού που αφορούν τους γραμματείς και τους Φαρισαίους, δηλαδή τους θρησκευτικούς ηγέτες του λαού. Προς αυτούς τους ηγήτορες, ο Ιησούς χρησιμοποιεί πολύ αυστηρές λέξεις, «γιατί λένε μόνο και δεν πράττουν» (Μτ 23,3) και «όλα τα έργα τους τα πράττουν για να κάνουν καλή εντύπωση στους ανθρώπους» (στ. 5). Αυτό λέει ο Ιησούς: λένε και δεν κάνουν και ό,τι κάνουν το κάνουν για το «φαίνεσθαι».
Ας επικεντρωθούμε λοιπόν σε αυτές τις δύο πτυχές: την απόσταση μεταξύ των λόγων και των πράξέων, καθώς και την υπεροχή της εξωτερικής όψης έναντι της εσωτερικότητας.
Η απόσταση μεταξύ των λόγων και των πράξεων. Σε αυτούς τους διδασκάλους του Ισραήλ, που ισχυρίζονται ότι διδάσκουν στους άλλους τον Λόγο του Θεού και ότι τους σέβονται ως αυθεντίες του Ναού, ο Ιησούς στηλιτεύει τη διπροσωπία της ζωής τους: κηρύττουν κάτι, αλλά μετά βιώνουν κάτι άλλο. Αυτά τα λόγια του Ιησού θυμίζουν εκείνα των προφητών, ιδιαιτέρως του Ησαΐα: «Ο λαός αυτός με το στόμα του με πλησιάζει, και με τα χείλη του με τιμάει, ενώ η καρδιά του βρίσκεται μακριά από μένα» (Ησ 29,13). Αυτός είναι ο κίνδυνος που πρέπει να προσέχουμε: η διπροσωπία της καρδιάς. Κι εμείς διατρέχουμε αυτόν τον κίνδυνο: αυτή τη διπροσωπία της καρδιάς που θέτει σε κίνδυνο την αυθεντικότητα της μαρτυρίας μας και επίσης την αξιοπιστία μας ως ανθρώπων και ως χριστιανών.
Λόγω της ευθραυστότητάς μας, όλοι βιώνουμε μια ορισμένη απόσταση μεταξύ των λόγων και των πράξεων· όμως, αντιθέτως, άλλο είναι να έχεις διπλή καρδιά, να ζεις με «ένα πόδι σε δύο παπούτσια» χωρίς να το κάνεις πρόβλημα. Ειδικά όταν καλούμαστε –στη ζωή, στην κοινωνία ή στην Εκκλησία– σε έναν ρόλο ευθύνης, ας θυμόμαστε αυτό: όχι στη διπροσωπία! Για έναν ιερέα, έναν θρησκευόμενο, έναν πολιτικό, έναν δάσκαλο ή έναν γονιό, ισχύει πάντα αυτός ο κανόνας: αυτό που λες, αυτό που κηρύττεις στους άλλους, κάνε το εσύ βίωμα πρώτος. Για να είμαστε έγκυροι δάσκαλοι πρέπει πρώτα να είμαστε αξιόπιστοι μάρτυρες.
Η δεύτερη πτυχή έρχεται ως συνέπεια: η υπεροχή της εξωτερικής όψης έναντι της εσωτερικότητας. Μάλιστα, ζώντας με διπροσωπία, οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι διακατέχονται από την ανησυχία να κρύψουν την ασυνέπειά τους σώζοντας την εξωτερική τους φήμη. Πράγματι, αν ο κόσμος ήξερε τι υπάρχει αληθινά στην καρδιά τους, θα τους ντρόπιαζε, χάνοντας όλη την αξιοπιστία τους. Και έτσι κάνουν έργα για να φαίνονται δίκαιοι, για να «σώσουν τη φάτσα», όπως λέγεται. Το μακιγιάζ είναι πολύ συνηθισμένο: μακιγιάρουν το πρόσωπο, μακιγιάρουν τη ζωή, μακιγιάρουν την καρδιά. Αυτοί οι «μακιγιαρισμένοι» άνθρωποι δεν ξέρουν πώς να ζήσουν την αλήθεια. Και πολλές φορές έχουμε κι εμείς αυτόν τον πειρασμό της διπροσωπίας.
Αδελφοί και αδελφές, αποδεχόμενοι αυτήν την προειδοποίηση του Ιησού, ας αναρωτηθούμε κι εμείς: προσπαθούμε να κάνουμε πράξη αυτό που κηρύττουμε, ή ζούμε με διπροσωπία; Άλλο λέμε κι άλλο κάνουμε; Μας ενδιαφέρει μόνο να δείχνουμε άψογοι εξωτερικά, μακιγιαρισμένοι, ή φροντίζουμε την εσωτερική μας ζωή με ειλικρίνεια καρδιάς;
Ας στραφούμε στην Παναγία: Είθε αυτή που έζησε με ακεραιότητα και ταπείνωση καρδιάς σύμφωνα με το θέλημα του Θεού να μας βοηθήσει να γίνουμε αξιόπιστοι μάρτυρες του Ευαγγελίου.
_____________________________________
Μετά το Άγγελος Κυρίου
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές!
Σκέφτομαι συνέχεια τη σοβαρή κατάσταση στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ, όπου τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους. Παρακαλώ σταματήστε, στο όνομα του Θεού: παύσατε πυρ! Ελπίζω ότι θα ακολουθηθούν όλοι οι δρόμοι ώστε μια διεύρυνση της σύγκρουσης να αποφευχθεί απολύτως, να βοηθηθούν οι τραυματίες και να φτάσει η βοήθεια στον πληθυσμό της Γάζας, όπου η ανθρωπιστική κατάσταση είναι πολύ κρίσιμη. Ας απελευθερωθούν αμέσως οι όμηροι. Ανάμεσά τους υπάρχουν και πολλά παιδιά: μακάρι να επιστρέψουν στις οικογένειές τους! Ναι, ας σκεφτούμε τα παιδιά, όλα τα παιδιά που εμπλέκονται σε αυτόν τον πόλεμο, καθώς και στην Ουκρανία και σε άλλες συρράξεις: έτσι σκοτώνεται το μέλλον τους. Ας προσευχηθούμε ώστε να υπάρξει η δύναμη να ειπωθεί το «φτάνει πια».
Είμαι κοντά στον λαό του Νεπάλ που υποφέρει εξαιτίας του σεισμού, όπως είμαι κοντά και στους Αφγανούς πρόσφυγες που έχουν βρει καταφύγιο στο Πακιστάν αλλά πλέον δεν ξέρουν πού να πάνε. Και προσεύχομαι επίσης για τα θύματα των καταιγίδων και των πλημμυρών, στην Ιταλία και σε άλλες χώρες.
[…]
———————
Μετάφραση: π.Λ