ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ

Πλατεία Αγίου Πέτρου

Κυριακή, 24 Σεπτεμβρίου 2023

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!

Το Ευαγγέλιο της σημερινής Θείας Λειτουργίας μας παρουσιάζει μια παραβολή εκπληκτική: ο ιδιοκτήτης ενός αμπελώνα βγαίνει από τις πρώτες πρωινές ώρες μέχρι το βράδυ για να καλέσει κάποιους εργάτες αλλά τελικά πληρώνει το ίδιο όλους, ακόμη και αυτούς που δούλεψαν για μια μόνο ώρα (πρβλ. Μτ 20,1-16). Φαίνεται σαν αδικία, αλλά η παραβολή δεν πρέπει να διαβάζεται με μισθολογικά κριτήρια. Πρωτίστως θέλει να μας δείξει τα κριτήρια του Θεού, που δεν υπολογίζει την αξία μας, αλλά μας αγαπά σαν παιδιά.

Ας επικεντρωθούμε σε δύο θεϊκές ενέργειες που προκύπτουν από την αφήγηση. Πρώτον, ο Θεός βγαίνει όλες τις ώρες για να μας καλέσει. Δεύτερον, πληρώνει όλους με το ίδιο «νόμισμα».

Πρωτίστως, ο Θεός είναι Αυτός που βγαίνει όλες τις ώρες για  να μας καλέσει. Η παραβολή λέει ότι ο ιδιοκτήτης «βγήκε νωρίς το πρωί να προσλάβει εργάτες για το αμπέλι του» (στ. 1), αλλά μετά συνεχίζει να βγαίνει διάφορες ώρες της ημέρας μέχρι τη δύση του ηλίου, για να αναζητήσει αυτούς που κανείς δεν είχε πάρει για να εργαστούν. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι στην παραβολή οι εργάτες δεν είναι μόνο οι άνθρωποι, αλλά κυρίως ο Θεός, που πάντα βγαίνει έξω, χωρίς να κουράζεται, όλη τη μέρα. Έτσι είναι ο Θεός: δεν περιμένει τις προσπάθειές μας για να έρθει να μας συναντήσει, δεν μας κάνει εξετάσεις για να αξιολογήσει τα προτερήματά μας πριν μας αναζητήσει, δεν τα παρατάει αν αργήσουμε να του απαντήσουμε. Αντιθέτως, ο ίδιος πήρε την πρωτοβουλία και στον Ιησού «εξήλθε» προς το μέρος μας, για να μας δείξει την αγάπη Του. Και μας αναζητά όλες τις ώρες της ημέρας οι οποίες, όπως αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Μέγας, αντιπροσωπεύουν τις διάφορες φάσεις και εποχές της ζωής μας μέχρι τα βαθιά γεράματα (βλ. Λόγοι επί του Ευαγγελίου, 19). Για την καρδιά Του ποτέ δεν είναι αργά, Αυτός μας αναζητά και μας περιμένει πάντα. Πάντα!

Ακριβώς επειδή είναι τόσο μεγαλόκαρδος, ο Θεός –αυτή είναι η δεύτερη ενέργεια– πληρώνει όλους με το ίδιο «νόμισμα», που είναι η αγάπη Του. Εδώ είναι το έρχατο νόημα της παραβολής: οι εργάτες της τελευταίας ώρας αμείβονται όπως οι πρώτοι διότι, στην πραγματικότητα, η δικαιοσύνη του Θεού είναι ανώτερη. Η ανθρώπινη δικαιοσύνη λέει «να δίνεις στον καθένα το δικό του, σύμφωνα με το πόσο αξίζει», ενώ η δικαιοσύνη του Θεού δεν μετράει την αγάπη στη ζυγαριά των αποδώσεών μας, των δεξιοτεχνιών μας ή των αποτυχιών μας: ο Θεός μας αγαπά και φτάνει, μας αγαπά επειδή είμαστε παιδιά, και το κάνει με μια άνευ όρων και δωρεάν αγάπη.

Αδελφοί και αδελφές, μερικές φορές κινδυνεύουμε να έχουμε μια «εμπορική» σχέση με τον Θεό, εστιάζοντας περισσότερο στην επιδεξιότητά μας παρά στη γενναιοδωρία της χάρης Του. Μερικές φορές, ακόμη και ως Εκκλησία, αντί να βγαίνουμε έξω κάθε ώρα της ημέρας και να ανοίγουμε την αγκαλιά μας σε όλους, μπορεί να νιώθουμε ότι είμαστε οι πρώτοι της τάξης, κρίνοντας τους άλλους ως μακρινούς, χωρίς να σκεφτόμαστε ότι ο Θεός αγαπά και αυτούς με την ίδια αγάπη που έχει για εμάς.

Και ακόμη και στις σχέσεις μας, που είναι ο ιστός της κοινωνίας, η δικαιοσύνη που ασκούμε μερικές φορές δεν ξεφεύγει από το κλουβί των υπολογισμών και περιοριζόμαστε στο να δίνουμε ανάλογα με αυτό που λαμβάνουμε, χωρίς να τολμάμε να κάνουμε κάτι παραπάνω, χωρίς να στοιχηματίζουμε στην αποτελεσματικότητα του καλού που γίνεται δωρεάν και της αγάπης που προσφέρεται με μεγαλοκαρδία. Ας αναρωτηθούμε: εγώ, ως Χριστιανός, ως Χριστιανή, ξέρω να βγαίνω προς τους άλλους; Και είμαι γενναιόδωρος προς όλους, ξέρω να δώσω εκείνο το «έξτρα» κατανόησης και συγχώρεσης, όπως ο Ιησούς έκανε με μένα;

Είθε η Παναγία μας να μας βοηθήσει να μετασρτραφούμε κατά το μέτρο του Θεού, κατά το μέτρο μιας αγάπης χωρίς μέτρο.

———————

Μετάφραση: π.Λ