ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 19 Φεβουαρίου 2023
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Τα λόγια που μας απευθύνει ο Ιησούς στο Ευαγγέλιο αυτής της Κυριακής είναι απαιτητικά και φαίνονται παράδοξα: Μας καλεί να γυρίσουμε το άλλο μάγουλο και να αγαπήσουμε ακόμη και τους εχθρούς μας (βλ. Μτ 5,38-48). Είναι φυσιολογικό για εμάς να αγαπάμε αυτούς που μας αγαπούν και να είμαστε φίλοι με αυτούς που είναι φίλοι μαζί μας. Ωστόσο, ο Ιησούς μας προκαλεί λέγοντας: αν ενεργείς με αυτόν τον τρόπο, «τι κάνεις το εξαιρετικό;» (στ. 47). Τι κάνετε το εξαιρετικό; Εδώ είναι το σημείο στο οποίο θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας σήμερα, τι το εξαιρετικό κάνετε.
«Εξαιρετικό» είναι αυτό που ξεπερνά τα όρια του συνηθισμένου, που ξεπερνά τις συνήθεις πρακτικές και τους κανονικούς υπολογισμούς που υπαγορεύει η σύνεση. Γενικά, εμείς προσπαθούμε αντιθέτως να τα έχουμε όλα σε τάξη και υπό έλεγχο, ώστε να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες μας, στα μέτρα μας: φοβούμενοι να μην λάβουμε την ανταπόδοση ή να εκτεθούμε πολύ και μετά να απογοητευτούμε, προτιμάμε να αγαπάμε μόνο όποιον μας αγαπά για να αποφύγουμε την απογοήτευση, να κάνουμε το καλό μόνο σε εκείνους που είναι καλοί μαζί μας, να είμαστε γενναιόδωροι μόνο με αυτούς που μπορούν να μας ανταποδώσουν μια χάρη. Και σε όσους μας φέρονται άσχημα απαντάμε με το ίδιο νόμισμα, έτσι είμαστε σε ισορροπία. Αλλά ο Κύριος μας νουθετεί: αυτό δεν φτάνει! Εμείς θα λέγαμε: αυτό δεν είναι χριστιανικό! Αν μείνουμε στα συνηθισμένα, στην ισορροπία ανάμεσα στο να δίνουμε και να λαμβάνουμε, τα πράγματα δεν αλλάζουν. Αν ο Θεός ακολουθούσε αυτή τη λογική, δεν θα είχαμε καμία ελπίδα σωτηρίας! Όμως, ευτυχώς για εμάς, η αγάπη του Θεού είναι πάντα «εξαιρετική», υπερβαίνει, ξεπερνά τα συνηθισμένα κριτήρια με τα οποία οι άνθρωποι βιώνουμε τις σχέσεις μας.
Τα λόγια του Ιησού, λοιπόν, μας προκαλούν. Ενώ προσπαθούμε να παραμείνουμε στα συνηθισμένα των χρηστικών συλλογισμών, Αυτός μας ζητά να ανοιχτούμε στο εξαιρετικό, στο ασυνήθιστο μιας δωρεάν αγάπης. Ενώ εμείς προσπαθούμε πάντα να ισορροπούμε τους λογαριασμούς, ο Χριστός μας ωθεί να βιώσουμε την ανισορροπία της αγάπης. Ο Ιησούς δεν είναι καλός λογιστής: όχι! Οδηγεί πάντα στην ανισορροπία της αγάπης. Ας μην μας εκπλήσσει αυτό. Αν ο Θεός δεν υπερέβαινε, δεν θα είχαμε σωθεί ποτέ: ήταν η ανισορροπία του σταυρού που μας έσωσε! Ο Ιησούς δεν θα ερχόταν να μας βρει όσο ήμασταν χαμένοι και μακριά, δεν θα μας είχε αγαπήσει μέχρι τέλους, δεν θα είχε αγκαλιάσει τον σταυρό για εμάς, οι οποίοι δεν αξίζαμε όλα αυτά και δεν μπορούσαμε να Του δώσουμε τίποτα σε αντάλλαγμα. Όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος, «δύσκολα θα έδινε κανείς τη ζωή του ακόμη και για έναν δίκαιο άνθρωπο. Ίσως αποφάσιζε κανείς να πεθάνει για κάποιον καλό άνθρωπο. Ο Θεός όμως ξεπερνώντας αυτά τα όρια έδειξε την αγάπη του για μας, γιατί ενώ εμείς ζούσαμε ακόμα στην αμαρτία, ο Χριστός έδωσε τη ζωή του για μας» (Ρωμ 5,7-8). Ιδού, ο Θεός μας αγαπά ενώ είμαστε αμαρτωλοί, όχι επειδή είμαστε καλοί ή ικανοί να του δώσουμε κάτι πίσω. Αδελφοί και αδελφές, η αγάπη του Θεού είναι πάντα υπερβάλλουσα, πάντα υπεράνω υπολογισμού, πάντα δυσανάλογη. Και σήμερα μας ζητά να ζήσουμε κατ’ αυτόν τον τρόπο, γιατί μόνο έτσι θα Τον μαρτυρήσουμε αληθινά.
Αδελφοί και αδελφές, ο Κύριος προτείνει να εγκαταλείψουμε τη λογική του συμφέροντος και να μην μετράμε την αγάπη στην κλίμακα των υπολογισμών και των ευκολιών. Μας καλεί να μην απαντήσουμε στο κακό με κακό, να τολμήσουμε να κάνουμε το καλό, να ρισκάρουμε να δώσουμε, ακόμη κι αν λάβουμε ελάχιστα ή καθόλου σε αντάλλαγμα. Γιατί αυτή η αγάπη είναι που μεταμορφώνει σιγά σιγά τις συγκρούσεις, συντομεύει τις αποστάσεις, υπερνικά τις εχθρότητες και επουλώνει τις πληγές του μίσους. Μπορούμε, λοιπόν, να αναρωτηθούμε, ο καθένας μας: εγώ, στη ζωή μου, ακολουθώ τη λογική του συμφέροντος ή τη λογική της γενναιοδωρίας, όπως κάνει ο Θεός; Η εξαιρετική αγάπη του Χριστού δεν είναι εύκολη, αλλά είναι δυνατή. Είναι δυνατή γιατί ο Ίδιος μας βοηθά δωρίζοντάς μας το Πνεύμα Του, την άμετρη αγάπη Του.
Ας παρακαλέσουμε την Παναγία, η οποία απαντώντας στον Θεό με το δικό της «ναι» χωρίς υπολογισμούς, Του επέτρεψε να την κάνει το αριστούργημα της Χάριτός του.
———————-
Μετάφραση: π.Λ