ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ

Πλατεία Αγίου Πέτρου

Κυριακή, 10 Ιουλίου 2022

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!

Το Ευαγγέλιο της σημερινής Θείας Λειτουργίας διηγείται την παραβολή του καλού Σαμαρείτη (βλ. Λκ 10,25-37). Την ξέρουμε όλοι. Στο βάθος διακρίνεται ο δρόμος που κατηφορίζει από την Ιερουσαλήμ προς την Ιεριχώ, κατά μήκος του οποίου κείτεται ένας άνθρωπος που ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου και ληστεύτηκε από κακοποιούς. Ένας περαστικός ιερέας τον βλέπει αλλά δεν σταματάει, προσπερνάει. Το ίδιο κάνει και ένας Λευίτης, δηλαδή ένας που ήταν υπεύθυνος για τη λατρεία στο ναό. «Ένας Σαμαρείτης όμως -λέει το Ευαγγέλιο- που ήταν σε ταξίδι, περνώντας από δίπλα του, τον είδε και τον συμπόνεσε» (στ. 33). Μην ξεχνάτε αυτά τα λόγια: «τον συμπόνεσε». Είναι αυτό που ακούει ο Θεός κάθε φορά που μας βλέπει σε ένα πρόβλημα, σε μια αμαρτία, σε μια δυστυχία: «τον συμπόνεσε». Ο Ευαγγελιστής θέλει να επισημάνει ότι ο Σαμαρείτης ήταν σε ταξίδι. Επομένως, εκείνος ο Σαμαρείτης, παρόλο που έχει τα σχέδιά του και κατευθυνόταν σε έναν μακρινό προορισμό, δεν βρίσκει δικαιολογίες και συμπάσχει, συμπάσχει με αυτό που συμβαίνει στην πορεία. Ας το σκεφτούμε: Δεν μας διδάσκει ο Κύριος να κάνουμε ακριβώς έτσι; Να κοιτάζουμε μπροστά, στον τελικό προορισμό, προσέχοντας παράλληλα τα βήματα που πρέπει να γίνουν, εδώ και τώρα, για να φτάσουμε εκεί.

Είναι σημαντικό ότι οι πρώτοι Χριστιανοί ονομάστηκαν «μαθητές της Οδού» (βλ. Πράξεις 9,2) δηλαδή της πορείας. Πράγματι, ο πιστός μοιάζει πολύ με τον Σαμαρείτη: όπως αυτός είναι σε ταξίδι, είναι ένας οδοιπόρος. Γνωρίζει ότι δεν είναι ένας άνθρωπος που «έφθασε», αλλά θέλει να μαθαίνει καθημερινά, ακολουθώντας τον Κύριο Ιησού, που είπε: «Εγώ είμαι η οδός, η αλήθεια και η ζωή» (Ιω 14,6). Εγώ είμαι η οδός: ο μαθητής του Χριστού βαδίζει ακολουθώντας τον, και έτσι γίνεται «μαθητής της Οδού». Πηγαίνει πίσω από τον Κύριο, που δεν είναι μόνιμα κάπου, αλλά είναι πάντα εν κινήσει: στον δρόμο συναντά τους ανθρώπους, θεραπεύει τους αρρώστους, επισκέπτεται χωριά και πόλεις. Αυτό έκανε ο Κύριος, πάντα εν κινήσει.

Ο «μαθητής της Οδού» -δηλαδή εμείς οι Χριστιανοί- βλέπει λοιπόν ότι ο τρόπος σκέψης και δράσης του αλλάζει σταδιακά, συμβαδίζοντας ολοένα και περισσότερο με αυτόν του Διδασκάλου. Βαδίζοντας στα χνάρια του Χριστού, γίνεται οδοιπόρος, και μαθαίνει -όπως ο Σαμαρείτης- να βλέπει και να συμπονεί. Πρώτα από όλα βλέπει: ανοίγει τα μάτια του στην πραγματικότητα, δεν κλείνεται εγωιστικά στον κύκλο των δικών του σκέψεων. Αντίθετα, ο ιερέας και ο Λευίτης βλέπουν τον δυστυχή, αλλά είναι σαν να μην τον είδαν, προσπερνούν, κοιτάζουν αλλού. Το Ευαγγέλιο μάς εκπαιδεύει να βλέπουμε: καθοδηγεί τον καθένα μας να κατανοήσει σωστά την πραγματικότητα, ξεπερνώντας τις προκαταλήψεις και τους δογματισμούς μέρα με τη μέρα. Πολλοί πιστοί καταφεύγουν στον δογματισμό για να αμυνθούν από την πραγματικότητα. Και μετά μας διδάσκει να ακολουθούμε τον Ιησού, διότι το να ακολουθούμε τον Ιησού μας διδάσκει να συμπονούμε: να αντιλαμβανόμαστε τους άλλους, ιδιαίτερα αυτούς που υποφέρουν, αυτούς που έχουν περισσότερο ανάγκη. Και να επεμβαίνουμε σαν τον Σαμαρείτη: να μην προσπερνάμε, αλλά να σταματάμε.

Μπροστά σε αυτήν την παραβολή του Ευαγγελίου μπορεί κανείς να κατηγορήσει ή να κατηγορηθεί, να κουνήσει το δάχτυλο στους άλλους συγκρίνοντάς τους με τον ιερέα και τον Λευίτη: «Μα εκείνος ή ο άλλος προχωρούν, δεν σταματούν!». Ή να ενοχοποιήσουν τον εαυτό τους απαριθμώντας την έλλειψη προσοχής τους προς τον πλησίον. Θα ήθελα όμως να σας προτείνω ένα άλλο είδος άσκησης. Όχι τόσο να κατηγορούμε τον εαυτό μας, όχι. Ασφαλώς πρέπει να αναγνωρίσουμε πότε ήμασταν αδιάφοροι και βρίσκαμε δικαιολογίες, αλλά ας μην μείνουμε εκεί. Πρέπει να το αναγνωρίσουμε, είναι λάθος, αλλά ας ζητήσουμε από τον Κύριο να μας βγάλει από την εγωιστική μας αδιαφορία και να μας βάλει στην Οδό. Ας του ζητήσουμε να βλέπουμε και να συμπονούμε. Αυτό είναι χάρη, πρέπει να τη ζητήσουμε από τον Κύριο: «Κύριε, ας βλέπω, ας έχω συμπόνια, όπως Εσύ βλέπεις εμένα και με συμπονάς». Αυτή είναι η προσευχή που σας προτείνω σήμερα: «Κύριε, να βλέπω, να συμπονώ, όπως Εσύ βλέπεις εμένα και με συμπονάς». Είθε να έχουμε συμπόνια για όσους συναντάμε στην πορεία μας, ειδικά γι’ αυτούς που υποφέρουν και έχουν ανάγκη, να τους πλησιάσουμε και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους δώσουμε ένα χέρι.

Πολλές φορές, όταν βρίσκομαι με κάποιον χριστιανό ή χριστιανή που έρχεται να μιλήσει για πνευματικά θέματα, ρωτώ αν δίνει ελεημοσύνη. «Ναι», μου λέει – «Και, πες μου, αγγίζεις το χέρι αυτού που δίνεις το νόμισμα;». – «Όχι, όχι, το ρίχνω εκεί». – «Και κοιτάς τα μάτια αυτού του ανθρώπου;» – «Όχι, δεν μου περνάει από το μυαλό». Αν δίνεις ελεημοσύνη χωρίς να αγγίξεις την πραγματικότητα, χωρίς να κοιτάς τα μάτια του ανθρώπου που έχει ανάγκη, αυτή η ελεημοσύνη είναι για σένα, όχι για εκείνον. Σκέψου το εξής: «Αγγίζω τις δυστυχίες, ακόμη και εκείνες τις δυστυχίες που βοηθώ; Κοιτάζω τα μάτια των ανθρώπων που υποφέρουν, των ανθρώπων που βοηθώ;». Σας αφήνω αυτή τη σκέψη: να βλέπω και να συμπονώ.

Είθε η Παναγία να μας συνοδεύει σε αυτή την πορεία ωρίμανσης. Αυτή που «μας δείχνει την Οδό», δηλαδή τον Ιησού, ας μας βοηθήσει επίσης να γινόμαστε όλο και περισσότεροι «μαθητές της Οδού».

———————

Μετάφραση: π.Λ