ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ

Πλατεία Αγίου Πέτρου

Κυριακή, 4 Δεκεμβρίου 2022

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα, καλή Κυριακή!

Σήμερα, Β’ Κυριακή της Παρουσίας, το Ευαγγέλιο της Θείας Λειτουργίας μας παρουσιάζει τη μορφή του Ιωάννη του Προδρόμου. Το κείμενο λέει ότι «φορούσε ρούχα από τρίχες καμήλας», ότι «η τροφή του ήταν ακρίδες και μέλι από αγριομέλισσες» (Μτ 3,4) και ότι καλούσε όλους στη μεταστροφή: «Μετανοείτε, γιατί έφτασε η βασιλεία του Θεού!» (στ. 2). Κήρυττε την εγγύτητα της Βασιλείας. Εν ολίγοις, ένας λιτός και ριζοσπαστικός άνθρωπος, που εκ πρώτης όψεως μπορεί να φανεί κάπως σκληρός και να ενσταλάξει έναν κάποιο φόβο. Αλλά τότε ας αναρωτηθούμε: γιατί η Εκκλησία τον προτείνει κάθε χρόνο ως τον κύριο συνοδοιπόρο κατά τη διάρκεια αυτής της Περιόδου της Παρουσίας; Τι κρύβεται πίσω από την αυστηρότητά του, πίσω από τη φαινομενική σκληρότητά του; Ποιο είναι το μυστικό του Ιωάννη; Ποιο είναι το μήνυμα που μας δίνει η Εκκλησία σήμερα με τον Ιωάννη;

Στην πραγματικότητα, ο Βαπτιστής, περισσότερο από σκληρός άνθρωπος, είναι ένας άνθρωπος αλλεργικός στη διπροσωπία. Για παράδειγμα, όταν τον πλησιάζουν οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι, γνωστοί για την υποκρισία τους, η «αλλεργική του αντίδραση» είναι πολύ έντονη! Μάλιστα κάποιοι από αυτούς μάλλον είχαν έρθει σ’ αυτόν από περιέργεια ή από οπορτουνισμό, γιατί ο Ιωάννης είχε γίνει πολύ δημοφιλής. Εκείνοι οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι ένιωθαν ότι είναι εντάξει και, μπροστά στην καυστική έκκληση του Βαπτιστή, δικαιολογούνταν λέγοντας: «Εμείς καταγόμαστε από τον Αβραάμ» (στ. 9). Έτσι, ανάμεσα στη διπροσωπία και την έπαρση, δεν άδραξαν την ευκαιρία της χάριτος, την ευκαιρία να ξεκινήσουν μια νέα ζωή, κλείστηκαν στην αλαζονεία πως είναι δίκαιοι. Γι’ αυτό ο Ιωάννης τους λέει: «Κάνετε έργα που ταιριάζουν σε όποιον πραγματικά μετανοεί!» (στ. 8).

Είναι μια κραυγή αγάπης, όπως αυτή ενός πατέρα που βλέπει τον γιο του να αυτοκαταστρέφεται και του λέει: «Μην πετάς τη ζωή σου!». Πράγματι, αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, η υποκρισία είναι ο σοβαρότερος κίνδυνος, γιατί μπορεί να καταστρέψει ακόμη και τις πιο ιερές πραγματικότητες. Η υποκρισία είναι ένας σοβαρός κίνδυνος! Γι’ αυτό ο Βαπτιστής -όπως μετά και ο Ιησούς- είναι σκληρός με τους υποκριτές. Μπορούμε να διαβάσουμε για παράδειγμα το κεφάλαιο 23 του Ματθαίου, όπου ο Ιησούς μιλάει στους υποκριτές της εποχής του με τρόπο εντονότατο! Και γιατί το κάνει αυτό ο Βαπτιστής και ο Ιησούς; Για να τους ταρακουνήσει. Αντιθέτως, όσοι ένιωθαν αμαρτωλοί «έρχονταν και τους βάπτιζε στον Ιορδάνη ποταμό, καθώς ομολογούσαν τις αμαρτίες τους» (στ. 5). Είναι έτσι: για να δεχτείς τον Θεό δεν έχει σημασία η ικανότητα, αλλά η ταπεινοφροσύνη. Αυτός είναι ο τρόπος υποδοχής του Θεού, όχι το πόσο καλοί είμαστε: «Είμαστε δυνατοί, είμαστε ένας μεγάλος λαός…», όχι, η ταπεινοφροσύνη: «Είμαι αμαρτωλός», αλλά όχι αφηρημένα, όχι. «Είμαι αμαρτωλός για αυτό, αυτό, αυτό», ο καθένας μας πρέπει να ομολογήσει, πρώτα απ’ όλα στον εαυτό του, τις αμαρτίες του, τις ελλείψεις του, την υποκρισία του. Πρέπει να κατέβεις από το βάθρο και να βυθιστείς στα ύδατα της μετάνοιας.

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, ο Ιωάννης, με τις «αλλεργικές του αντιδράσεις», μας βάζει σε σκέψεις. Δεν μοιάζουμε κι εμείς μερικές φορές λίγο με αυτούς τους Φαρισαίους; Ίσως κοιτάμε τους άλλους από πάνω προς τα κάτω, νομίζοντας ότι είμαστε καλύτεροι από αυτούς, ότι κρατάμε στο χέρι τη ζωή μας, ότι δεν έχουμε ανάγκη κάθε μέρα από τον Θεό, από την Εκκλησία, από τους αδελφούς μας. Ξεχνάμε ότι σε μία μόνο περίπτωση επιτρέπεται να κοιτάξουμε τον άλλον από πάνω προς τα κάτω: όταν χρειάζεται να τον βοηθήσουμε να σηκωθεί. Αυτή είναι η μόνη περίπτωση, οι άλλες δεν είναι θεμιτές.

Η Παρουσία είναι μια περίοδος χάριτος για να βγάλουμε τις μάσκες μας -τις έχει ο καθένας μας- και να μπούμε στη σειρά με τους ταπεινούς, για να μας ελευθερώσει από την έπαρση να πιστεύουμε ότι είμαστε αυτάρκεις, για να πάμε να εξομολογηθούμε τις αμαρτίες μας, τις κρυφές, και να δεχτούμε τη συγχώρεση του Θεού, να ζητήσουμε συγγνώμη από αυτόν που προσβάλαμε. Έτσι ξεκινά μια νέα ζωή. Και ο δρόμος είναι μόνο ένας, αυτός της ταπεινοφροσύνης: να εξαγνιστούμε από την αίσθηση της ανωτερότητας, της τυπολατρείας και της υποκρισίας, για να δούμε στους άλλους τον αδελφό και την αδελφή, που κι αυτοί είναι αμαρτωλοί σαν εμάς, και στον Ιησού να δούμε τον Σωτήρα που έρχεται για εμάς -όχι για τους άλλους, για εμάς – έτσι όπως είμαστε, με την φτώχεια μας, την αθλιότητα και τα ελαττώματά μας, προπάντων με την ανάγκη μας να ξανασηκωθούμε, να συγχωρηθούμε και να σωθούμε.

Και ας θυμηθούμε κάτι ακόμη: με τον Ιησού υπάρχει πάντα η δυνατότητα να ξαναξεκινήσουμε: ποτέ δεν είναι αργά, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να κάνουμε μια νέα αφετηρία. Να έχετε θάρρος, Αυτός είναι κοντά μας και τούτη είναι η ώρα για μεταστροφή. Ο καθένας μπορεί να σκεφτεί: «Έχω αυτή την κατάσταση μέσα μου, αυτό το πρόβλημα που με κάνει να ντρέπομαι…». Αλλά ο Ιησούς είναι δίπλα σου, ξαναξεκίνα, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να κάνεις ένα βήμα ακόμη. Αυτός μας περιμένει και δεν κουράζεται ποτέ από μας. Ποτέ δεν κουράζεται! Κι εμείς είμαστε βαρετοί, αλλά Αυτός ποτέ δεν κουράζεται. Ας ακούσουμε την έκκληση του Ιωάννη του Βαπτιστή να επιστρέψουμε στον Θεό και ας μην αφήσουμε να περάσει αυτή η Παρουσία όπως οι μέρες του ημερολογίου, γιατί αυτός είναι καιρός χάριτος, χάριτος και για εμάς, τώρα, εδώ! Είθε η Μαρία, η ταπεινή δούλη του Κυρίου, να μας βοηθήσει να συναντήσουμε Αυτόν και τους αδελφούς μας στην οδό της ταπεινοφροσύνης, που είναι η μόνη που θα μας κάνει να πάμε μπροστά.

——————–

Μετάφραση: π.Λ