ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή,13 Νοεμβρίου 2022
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα και καλή Κυριακή!
Το σημερινό Ευαγγέλιο μας μεταφέρει στην Ιερουσαλήμ, στον πιο ιερό τόπο: τον ναό. Εκεί, γύρω από τον Ιησού, κάποιοι μιλούν για τη μεγαλοπρέπεια αυτού του μεγαλειώδους κτηρίου, στολισμένου «με εκλεκτούς λίθους και αφιερώματα» (Λκ 21,5). Όμως ο Κύριος βεβαιώνει: «Αυτά που βλέπετε όλα θα γκρεμιστούν· θα έρθουν μέρες που δεν θα μείνει πέτρα πάνω στην πέτρα» (στ. 6). Στη συνέχεια προσθέτει κι άλλα, εξηγώντας ότι στην ιστορία σχεδόν όλα καταρρέουν: θα υπάρξουν, λέει, επαναστάσεις και πόλεμοι, σεισμοί, λιμοί, λοιμοί και διωγμοί (πρβλ. στ. 9-17). Σαν να λέει: δεν πρέπει να εμπιστεύεστε πολύ τις επίγειες πραγματικότητες: περνούν. Αυτά είναι σοφά λόγια, που όμως μπορούν να μας δώσουν λίγη πικρία: πολλά πράγματα ήδη πάνε στραβά, γιατί λέει και ο Κύριος τόσο αρνητικά λόγια; Στην πραγματικότητα, η πρόθεσή του δεν είναι να είναι αρνητικός, είναι άλλη, είναι να μας δώσει μια πολύτιμη διδασκαλία, δηλαδή τη έξοδο από όλη αυτή την επισφάλεια. Και ποια είναι η έξοδος; Πώς μπορούμε να βγούμε από αυτή την πραγματικότητα που περνάει και συνεχίζει να περνάει και δεν θα υπάρχει πια;
Η έξοδος βρίσκεται σε μια λέξη που ίσως μας εκπλήσσει. Ο Χριστός την αποκαλύπτει στην τελευταία πρόταση του Ευαγγελίου, όταν λέει: «Με την υπομονή σας θα σώσετε τη ζωή σας» (στ. 19). Υπομονή[ιτ. perseveranza]. Τι σημαίνει; Η ιταλική λέξη προέρχεται από το λατινικόper-severusκαι δηλώνει αυτόν που είναι «υπέρμετρα αυστηρός». Αλλά αυστηρός με ποια έννοια; Με τον εαυτόμας, επειδή θεωρούμε ότι δεν είμαστε στο ύψος; Όχι. Με τους άλλους, και γινόμαστεσκληροί και άκαμπτοι; Τίποτα απο τα δύο. Ο Ιησούς ζητά να είμαστε «αυστηροί», πιστοί, επίμονοι σε ό,τι είναι σημαντικό για Αυτόν, σε ό,τι έχει αξία. Διότι, αυτό που πραγματικά έχει αξία, πολλές φορές δεν συμπίπτει με αυτό που προσελκύει το ενδιαφέρον μας: συχνά, όπως εκείνοι οι άνθρωποι στον ναό, δίνουμε προτεραιότητα στα έργα των χεριών μας, στις επιτυχίες μας, στις θρησκευτικές και πολιτιστικές παραδόσεις μας, στα ιερά και κοινωνικά μας σύμβολα. Αυτό είναι εντάξει, αλλά του δίνουμε υπέρμετρη προτεραιότητα. Είναι πράγματα σημαντικά, αλλά περνούν. Αντίθετα, ο Ιησούς λέει να εστιάζουμε σε αυτό που μένει, για να αποφύγουμε να αφιερώσουμε τη ζωή μας στο να χτίσουμε κάτι που στη συνέχεια θα καταστραφεί, όπως εκείνος ο ναός, ξεχνώντας να χτίσουμε αυτό που δεν καταρρέει, να χτίσουμε πάνω στον λόγο Του, πάνω στην αγάπη, πάνω στο καλό. Να εμμένουμε, να είμαστε αυστηροί και αποφασιστικοί στο να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτό που δεν περνάει.
Ιδού, λοιπόν, τι είναι η υπομονή: να χτίζουμε κάθε μέρα το καλό. Υπομονή σημαίνει να προσκαρτερούμε σταθεροί στο καλό, προπάντων όταν η γύρω πραγματικότητα μας ωθεί να κάνουμε κάτι άλλο. Ας δώσουμε μερικά παραδείγματα: Ξέρω ότι η προσευχή είναι σημαντική, αλλά κι εγώ, όπως όλοι, έχω πάντα πολλά να κάνω, και έτσι αναβάλλω: «Όχι, τώρα είμαι απασχολημένος, δεν μπορώ, θα προσευχηθώ αργότερα». Ή, βλέπω πολλούς επιτήδειους που εκμεταλλεύονται καταστάσεις, που «ντριπλάρουν» τους κανόνες, και σταματώ κι εγώ να τους τηρώ, να εμμένω στη δικαιοσύνη και τη νομιμότητα: «Μα αφού το κάνουν αυτοί οι επιτήδειοι, θα το κάνω κι εγώ». Πρόσεχέ το αυτό! Κι ακόμα: Κάνω μια διακονία στην Εκκλησία, για την κοινότητα, για τους φτωχούς, αλλά βλέπω ότι πολλοί άνθρωποι στον ελεύθερο χρόνο τους σκέφτονται μόνο να διασκεδάσουν, και τότε μου έρχεται να τα παρατήσω και να κάνω όπως αυτοί. Επειδή δεν βλέπω αποτελέσματα ή βαριέμαι ή δεν με χαροποιεί.
Το να προσκαρτερείς, από την άλλη, σημαίνει να παραμένεις στο καλό. Ας αναρωτηθούμε: πώς είναι η προσκαρτερία μου; Είμαι σταθερός ή ζω την πίστη, τη δικαιοσύνη και την αγάπη ανάλογα με τις στιγμές: αν μου έρθει προσεύχομαι, αν με βολεύει είμαι σωστός, πρόθυμος και εξυπηρετικός, ενώ, αν είμαι δυσαρεστημένος, αν κανείς δεν με ευχαριστεί, σταματάω; Εν ολίγοις, η προσευχή και η υπηρεσία μου εξαρτώνται από τις περιστάσεις ή από μια καρδιά ακλόνητη στον Κύριο; Αν εμμένουμε -μας υπενθυμίζει ο Ιησούς- δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα, ακόμα και στα θλιβερά και άσχημα γεγονότα της ζωής, ούτε καν το κακό που βλέπουμε γύρω μας, διότι παραμένουμε θεμελιωμένοι στο καλό. Ο Ντοστογιέφσκι έγραψε: «Μη φοβάστε τις αμαρτίες των ανθρώπων, αγαπήστε τον άνθρωπο ακόμα και με την αμαρτία του, γιατί αυτή η αντανάκλαση της θεϊκής αγάπης είναι η κορυφή της αγάπης στη γη» (Οι αδελφοί Καραμάζοφ, II, 6.3g). Η υπομονή είναι η αντανάκλαση στον κόσμο της αγάπης του Θεού, διότι η αγάπη του Θεού είναι πιστή, είναι υπομονετική, δεν αλλάζει ποτέ.
Η Παναγία, η δούλη του Κυρίου η οποία προσκαρτερούσε στην προσευχή (πρβλ. Πραξ 1,12), είθε να ενισχύει τη σταθερότητά μας.
———————
Μετάφραση: π.Λ