ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 31 Ιουλίου 2022
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Στο Ευαγγέλιο της σημερινής Θείας Λειτουργίας, ένας άνθρωπος απευθύνει το εξής αίτημα στον Ιησού: «Διδάσκαλε, πες στον αδερφό μου να μοιράσουμε την κληρονομιά μας» (Λκ 12,13). Είναι μια πολύ συνηθισμένη κατάσταση, παρόμοια προβλήματα είναι ακόμη στην ημερήσια διάταξη: πόσα αδέλφια, πόσα μέλη της ίδιας οικογένειας, δυστυχώς, μαλώνουν και ίσως δεν μιλάνε πια μεταξύ τους, λόγω της κληρονομιάς!
Ο Ιησούς, απαντώντας σε εκείνον τον άνθρωπο, δεν υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες, αλλά προχωρά στη ρίζα των διαιρέσεων που προκαλούνται από την κατοχή των πραγμάτων, και λέει ξεκάθαρα: «Να προσέχετε και να φυλάγεστε από κάθε είδους πλεονεξία» (στ. 15). Τι είναι η πλεονεξία; Είναι η αχαλίνωτη απληστία για αγαθά, να θέλεις διαρκώς να πλουτίζεις. Είναι μια ασθένεια που καταστρέφει τους ανθρώπους, διότι η πείνα για κατοχή είναι εθιστική. Προπάντων, εκείνος που έχει πολλά δεν είναι ποτέ ικανοποιημένος: θέλει διαρκώς περισσότερα, και μόνο για τον εαυτό του. Αλλά με αυτόν τον τρόπο δεν είναι πια ελεύθερος: είναι κολλημένος, σκλάβος αυτού που παραδόξως θα έπρεπε να το χρησιμοποιήσει για να ζήσει ελεύθερος και γαλήνιος. Αντί να τα χρησιμοποιεί τα χρήματα, γίνεται σκλάβος του χρήματος. Αλλά η πλεονεξία είναι μια επικίνδυνη ασθένεια και για την κοινωνία: εξαιτίας της φτάσαμε σήμερα σε άλλα παράδοξα, σε μια αδικία όπως ποτέ άλλοτε στην ιστορία, όπου λίγοι έχουν πολλά και πολλοί έχουν λίγα ή τίποτα. Ας σκεφτούμε επίσης τους πολέμους και τις συγκρούσεις: η λαιμαργία για πλούτο εμπλέκεται σχεδόν πάντα. Πόσα συμφέροντα κρύβονται πίσω από έναν πόλεμο! Ασφαλώς ένα από αυτά είναι το εμπόριο όπλων. Αυτό το εμπόριο είναι ένα σκάνδαλο το οποίο δεν πρέπει και δεν μπορούμε να αποδεχτούμε.
Σήμερα ο Ιησούς μας διδάσκει ότι, στην καρδιά όλων αυτών, δεν υπάρχουν μόνο κάποιοι ισχυροί ή ορισμένα οικονομικά συστήματα: στο επίκεντρο είναι η απληστία που βρίσκεται στην καρδιά του καθενός. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να αναρωτηθούμε: πώς είναι η απόστασιοποίησή μου από τα αγαθά, από τα πλούτη; Παραπονιέμαι για αυτά που μου λείπουν ή μπορώ να είμαι ικανοποιημένος με αυτά που έχω; Μπαίνω στον πειρασμό, στο όνομα των χρημάτων και των ευκαιριών, να θυσιάσω τις σχέσεις και να θυσιάσω τον χρόνο για τους άλλους; Κι επίσης, μου συμβαίνει να θυσιάζω τη νομιμότητα και την ειλικρίνεια στον βωμό της απληστίας; Είπα «βωμό», βωμό της απληστίας, αλλά γιατί είπα βωμό; Διότι τα υλικά αγαθά, τα χρήματα, ο πλούτος μπορούν να γίνουν λατρεία, πραγματική ειδωλολατρία. Γι’ αυτό ο Ιησούς μας προειδοποιεί με έντονα λόγια. Λέει ότι δεν μπορούμε να υπηρετηθούμε δύο κυρίους, και -ας προσέξουμε- δεν λέει τον Θεό και τον διάβολο, όχι, ή το καλό και το κακό, αλλά τον Θεό και το χρήμα (βλ. Λκ. 16,13). Θα περίμενε κανείς να έλεγε: Δεν μπορείς να υπηρετείς δύο κυρίους, τον Θεό και τον διάβολο. Αντίθετα λέει: τον Θεό και το χρήμα. Να χρησιμοποιείς το χρήμα, ναι. Να υπηρετείς το χρήμα, όχι: είναι ειδωλολατρία, προσβάλλει τον Θεό.
Άρα –είναι πιθανό να σκεφτούμε– δεν μπορεί κανείς να επιθυμεί να είναι πλούσιος; Φυσικά και μπορεί, μάλιστα είναι σωστό να το επιθυμεί, είναι ωραίο να γίνει πλούσιος, αλλά πλούσιος κατά Θεόν! Ο Θεός είναι ο πλουσιότερος όλων: είναι πλούσιος σε συμπόνια, σε έλεος. Ο πλούτος του δεν φτωχαίνει κανέναν, δεν δημιουργεί καυγάδες και διχασμούς. Είναι ένας πλούτος που αγαπά να δίνει, να να χορηγεί, να μοιράζεται. Αδελφοί, αδελφές, η συσσώρευση υλικών αγαθών δεν αρκεί για να ζήσει κανείς καλά, διότι -λέει πάλι ο Ιησούς- η ζωή δεν εξαρτάται από το τι κατέχει κανείς (βλ. Λκ 12,15). Αντίθετα, εξαρτάται από τις καλές σχέσεις: με τον Θεό, με τους άλλους, ακόμη και με αυτούς που έχουν λιγότερα. Συνεπώς, ας αναρωτηθούμε: εγώ, πώς θέλω να γίνω πλούσιος; Θέλω να γίνω πλούσιος κατά Θεόν ή κατά την απληστία μου; Και επιστρέφοντας στο θέμα της κληρονομιάς, ποια κληρονομιά θέλω να αφήσω; Χρήματα στην τράπεζα, υλικά πράγματα ή χαρούμενους ανθρώπους γύρω μου, αγαθοεργίες που δεν ξεχνιούνται ποτέ, ανθρώπους που βοήθησα να αναπτυχθούν και να ωριμάσουν;
Είθε η Παναγία να μας βοηθήσει να καταλάβουμε ποια είναι τα αληθινά αγαθά της ζωής, αυτά που μένουν για πάντα.
———————
Μετάφραση: π.Λ