Αλληλεγγύη: από τη θεωρία στην πράξη

Αλληλεγγύη: από τη θεωρία στην πράξη

Αλληλεγγύη: μια λέξη που προκαλεί τη συνείδηση των ανθρώπων, αλλά και την ευθύνη των κρατών, κυβερνητικών και μη κυβερνητικών θεσμών, δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Αυτό είναι το πνεύμα που αποτελεί τη βάση της Διεθνούς Ημέρας Ανθρώπινης Αλληλεγγύης, η οποία καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ το 2005 και εορτάζεται σε όλο τον κόσμο στις 20 Δεκεμβρίου, κοντά στην εορτή των Χριστουγέννων, που περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο γεγονός προσκαλεί τους Χριστιανούς και ολόκληρη την ανθρωπότητα να κοιτάξουν προς εκείνους που έχουν περισσότερη ανάγκη από υλική βοήθεια και από πνευματική ενίσχυση, όπου κι αν αυτοί βρίσκονται και σε οποιαδήποτε υπαρξιακή κατάσταση.

Ενωμένοι στην πολυμορφία

Αυτή είναι μια ημέρα για να γιορτάσουμε την ενότητα της ανθρώπινης οικογένειας μέσα στην ποικιλομορφία της – όπως συνιστά ο ΟΗΕ – υπενθυμίζοντας στις κυβερνήσεις να σεβαστούν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει με διεθνείς συμφωνίες, ευαισθητοποιώντας την κοινή γνώμη για τη σημασία της αλληλεγγύης και ενθαρρύνοντας νέες πρωτοβουλίες για την εξάλειψη της φτώχειας.

Από την κίνηση της ψυχής στη δράση

Όταν μιλάμε για αλληλεγγύη, αναφερόμαστε σε μια κίνηση της ψυχής που πρέπει να μεταφραστεί και σε δράσεις, όπως εξηγεί ο Paolo Beccegato, αναπληρωτής διευθυντής και επικεφαλής της διεθνούς δράσης της Ιταλικής Caritas.

Από μια εσωτερική και προσωπική στάση να περάσουμε στις διεθνείς πολιτικές, και από τις συζητήσεις για διάφορες στρατηγικές να μεταβούμε στα πιο απλά, καθημερινά και συγκεκριμένα πράγματα. Έτσι, επιτελείται μια διπλή μετάβαση: από το μικρό στο μεγάλο, από τα ψηλά προς τα χαμηλά, μια αλληλεγγύη που μπορεί να χαρακτηρίζει, πρέπει να χαρακτηρίζει ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Ερ. Τις ημέρες αυτές στη Ρώμη βρίσκεται σε εξέλιξη μια συνάντηση των ιταλικών φορέων της Caritas, που δραστηριοποιούνται σε διάφορες χώρες του κόσμου. Είστε εδώ για ένα σεμινάριο ενημέρωσης και επιμόρφωσης. Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει τον ζήλο της Caritas στα εδάφη στα οποία δραστηριοποιείται;

Απ. – Για εμάς η ίδια η λέξη Caritas, που είναι και το όνομά μας, σημαίνει ακριβώς αγάπη και φιλανθρωπία. Επομένως, είναι και μια ευαγγελική και θεολογική αρετή, η οποία μας μιλάει για την αγάπη του Θεού προς εμάς και την οποία εμείς θέλουμε, κατά κάποιο τρόπο, να διαχύσουμε στους πιο αδύναμους αδελφούς, εκείνους που είναι περισσότερο ξεχασμένοι. Η παρουσία των εθελοντών μας σε ορισμένες χώρες του κόσμου – οι οποίοι είναι πολύ λίγοι σε σύγκριση με τον τεράστιο όγκο, την απεραντοσύνη της φτώχειας και των αναγκών – αποτελεί ένδειξη αλληλεγγύης και έμπρακτης φιλανθρωπίας, ξεκινώντας από τις φτωχότερες και τις πιο ξεχασμένες περιοχές: για παράδειγμα στην Αϊτή. στο Νότιο Σουδάν, την Κένυα και το Κέρας της Αφρικής, στις Φιλιππίνες, την Ινδονησία, τη Σρι Λάνκα και το Νεπάλ, στη Μέση Ανατολή, όπως τη Συρία, ενώ έχουμε και παρουσία στη Βόρεια Αφρική. Αυτές είναι περιοχές που μαστίζονται από τη φτώχεια, τον πόλεμο, τις ανισότητες, και όπου έχουμε δημιουργήσει σχέδια έκτακτης ανάγκης καθώς και αναπτυξιακά έργα, πάντοτε με μεγάλη συμμετοχή. Ταυτόχρονα, μαθαίνουμε κι εμείς πολλά από τις τοπικές Εκκλησίες, και η αδελφική συνεργασία μεταξύ των Εκκλησιών γίνεται το στυλ μιας παρουσίας, ενός συμμερισμού και μιας αμοιβαία ανταλλαγής όπου και εμείς έχουμε πολλά να καταλάβουμε και να αντιμετωπίσουμε από κοινού με τους άλλους.

Ερ. Πρέπει να πούμε ότι η λέξη “αλληλεγγύη” στη δημόσια συζήτηση των τελευταίων ετών είναι επίσης μια λέξη που έχει καταστρατηγηθεί και παραποιηθεί ή έχει παραμεριστεί σε περιόδους οικονομικής κρίσης και κοινωνικού εγωκεντρισμού. Τουλάχιστον αυτή είναι η αντίληψη. Πώς αξιολογείτε την κατάσταση αλληλεγγύης από τη δική σας οπτική;

Απ. – Ναι, η πολιτική και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μάς κάνουν να πούμε: "Πρώτα εμείς", "πρώτα οι Ιταλοί", "πρώτα οι Αμερικανοί". Αυτά τα συνθήματα φαίνεται να πηγαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με την αλληλεγγύη, σε σύγκριση με το γεγονός ότι αισθανόμαστε όλοι αδέλφια, όλοι παιδιά του ίδιου Πατέρα. Γνωρίζουμε όμως ότι πίσω από τα συνθήματα η πραγματικότητα του κόσμου μας και των κοινοτήτων μας είναι πολύ πιο ποικίλη. Βεβαίως, ειδικά για την Ιταλία, αυτά τα δέκα μακρά χρόνια κρίσης κατά τα οποία η απόλυτη φτώχεια διπλασιάστηκε στη χώρα, μας κάνουν να πούμε πόσο σημαντική είναι η αλληλεγγύη προς τους φτωχότερους Ιταλούς και να συμμεριστούμε τις ανάγκες τους. Μεταξύ άλλων, η εμπειρία μας είναι ότι συχνά και οι εθελοντές μας έχουν κι αυτοί σοβαρά προβλήματα να αντιμετωπίσουν, και κατά συνέπεια δεν υπάρχει πλέον αυτή η μεγάλη απόσταση μεταξύ εκείνων που βοηθούν και εκείνων που βοηθούνται, αλλά είναι ωραίο να πούμε ότι ο ένας μοιράζεται τα βάρη του άλλου, περπατάμε μαζί, συνοδεύουμε ο ένας τον άλλον. Είναι επομένως καλό να απορρίπτουμε αυτούς του λεκτικούς μανιχαϊσμούς, σαν να υπήρχαν αποστάσεις μεταξύ των ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, είμαστε πολύ πιο κοντά ο ένας στον άλλον. Αλλά η προβολή που πρέπει να δοθεί σε αυτή τη Διεθνή Ημέρα Ανθρώπινης Αλληλεγγύης είναι πραγματικά πολύ σημαντική, ακριβώς για να καταλύσουμε τους φόβους, τα στερεότυπα, την επιπολαιότητα, που δεν κάνουν καλό ούτε σε αυτούς που τα διακηρύσσουν. Έχουμε την εμπειρία της εκπαίδευσης στην παγκοσμιότητα των κοινοτήτων μας, που κάνει τους νέους να ανοίγουν τις καρδιές τους στην κατανόηση και εμβάθυνση των ποικίλων θεμάτων, των αιτιών, των συνδέσεων, των φαινομένων, και αυτό για να αποφύγουν επίσης μια επιδερμική φιλανθρωπία, μια αγάπη εποχιακή, ώστε να γίνει αντιθέτως μια αγάπη ευφυής, μια τεκμηριωμένη φιλανθρωπία, μια φιλανθρωπία που ενδιαφέρεται συνεχώς για τον συνάνθρωπο. Τούτο αποδίδει μια ωραιότητα σ’ αυτό το είδος ζωής που δαπανάται στην έμπρακτη αγάπη, και που με τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί.

Ερ. Είναι επίσης σημαντικό να επαναπροωθηθεί η διεθνής συνεργασία ανάμεσα στα κράτη, διότι συνεχώς ακούμε να μιλάνε για βοήθεια στο μεταναστευτικό ζήτημα και δεν μιλάνε πλέον για βοήθεια στους ανθρώπους που έχουν το δικαίωμα να ζήσουν στο σπίτι τους …

Απ. – Από αυτή την άποψη υπάρχουν σίγουρα μεγάλοι κίνδυνοι, δηλαδή η ελάττωση κάθε πολιτικής συνεργασίας και διεθνούς αλληλεγγύης. Η ελάττωσή τους από ποσοτική άποψη, δηλαδή η μείωση των κονδυλίων που διατίθενται, – και αυτό το φαινόμενο χαρακτηρίζει την Ιταλία – μας οδηγεί να κάνουμε μια υπενθύμιση, μια καταγγελία, διότι αυτές οι πολιτικές πρέπει να έλθουν πάλι σε ισχύ. Στη συνέχεια, υπάρχει ένα ποιοτικό ζήτημα. Τα κονδύλια προορίζονται συχνά για τις φτωχότερες χώρες ή τις χώρες διέλευσης για τη συγκράτηση των μεταναστευτικών ρευμάτων, λες και αν τους βοηθούσαμε στο σπίτι τους, αυτό να μην αποτελούσε πλέον προστασία των δικαιωμάτων τους, ξεκινώντας από τους πιο πληγωμένους και ξεχασμένους, αλλά να είχε ως κύριο σκοπό το γεγονός ότι δεν θέλουμε να έρθει εδώ κανένας. Αυτές οι πολιτικές είναι απολύτως απαράδεκτες. Εδώ και χρόνια καταγγέλλουμε την έλλειψη αναπτυξιακής συνεργασίας, την έλλειψη διεθνούς συνεργασίας, τόσο από πλευράς ποσότητας όσο και ποιότητας.

Μετάφραση: π.Λ.Κ
 

 

κοινοποίηση άρθρου:

Περισσότερα

Διαβάστε ακόμη

Η Σύνοδος της Νίκαιας (3ο Μέρος) Πολιτικές και Εκκλησιαστικές συνέπειες

Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΝΙΚΑΙΑΣ (3ο μέρος)  ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ    Ο Μέγας Κωνσταντίνος στην εκτίμηση του ανατολικού Χριστιανισμού    Όπως αναφέραμε στο προηγούμενο κείμενο, η Σύνοδος