ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΕΡΑ
ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ ΤΗΣ 26ης ΜΑΡΤΙΟΥ 2025
Τετάρτη, 26 Μαρτίου 2025
Κύκλος – Ιωβηλαίο 2025. Ο Ιησούς Χριστός, η ελπίδα μας. IΙ. Η ζωή του Ιησού. Οι συναντήσεις. 2. Η Σαμαρείτισσα. «Δώσε μου να πιω» (Ιω 4,7).
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Αφού εμβαθύναμε στη συνάντηση του Ιησού με τον Νικόδημο, ο οποίος είχε πάει να αναζητήσει τον Ιησού, σήμερα θα αναλογιστούμε εκείνες τις στιγμές στις οποίες φαίνεται ότι Αυτός μας περίμενε ακριβώς εκεί, σε εκείνο το σταυροδρόμι της ζωής μας. Πρόκειται για συναντήσεις που μας εκπλήσσουν και στην αρχή είμαστε ίσως και λίγο επιφυλακτικοί: ας προσπαθήσουμε να είμαστε συνετοί και να καταλάβουμε τι συμβαίνει.
Αυτή ήταν πιθανώς και η εμπειρία της Σαμαρείτισσας, για την οποία γίνεται λόγος στο τέταρτο κεφάλαιο του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου (βλ. 4,5-26). Αυτή δεν περίμενε να βρει έναν άνδρα στο πηγάδι το μεσημέρι, μάλιστα ήλπιζε ότι δεν θα έβρισκε κανέναν. Πράγματι, πηγαίνει να πάρει νερό από το πηγάδι σε μια ασυνήθιστη ώρα, όταν κάνει πολύ ζέστη. Ίσως αυτή η γυναίκα να ντρέπεται για τη ζωή της, ίσως να ένιωθε ότι την κρίνουν, την καταδικάζουν, την παρεξηγούν και γι’ αυτό απομονώθηκε, διέκοψε τις σχέσεις με όλους.
Για να πάει στη Γαλιλαία από την Ιουδαία, ο Ιησούς θα μπορούσε να είχε επιλέξει μια άλλη διαδρομή και να μην περάσει από τη Σαμάρεια. Θα ήταν ακόμη πιο ασφαλές, δεδομένων των τεταμένων σχέσεων μεταξύ Εβραίων και Σαμαρειτών. Αλλά Αυτός θέλει να περάσει από εκεί και σταματά σε εκείνο το πηγάδι ακριβώς εκείνη την ώρα! Ο Ιησούς μας περιμένει και καθίσταται διαθέσιμος ακριβώς όταν νομίζουμε ότι δεν υπάρχει άλλη ελπίδα για εμάς. Το πηγάδι, στην αρχαία Μέση Ανατολή, είναι τόπος συνάντησης, όπου μερικές φορές κανονίζονται γάμοι, είναι τόπος αρραβώνων. Ο Ιησούς θέλει να βοηθήσει αυτή τη γυναίκα να καταλάβει πού να αναζητήσει την αληθινή απάντηση στην επιθυμία της να αγαπηθεί.
Το θέμα της επιθυμίας είναι θεμελιώδες για την κατανόηση αυτής της συνάντησης. Ο Ιησούς είναι ο πρώτος που εκφράζει την επιθυμία του: «Δώσε μου να πιω!» (στ. 10). Για να ανοίξει έναν διάλογο, ο Ιησούς κάνει τον εαυτό του να φαίνεται αδύναμος, χαλαρώνοντας έτσι τον άλλον, διασφαλίζοντας ότι δεν θα φοβηθεί. Η δίψα είναι συχνά, ακόμη και στη Βίβλο, η εικόνα της επιθυμίας. Αλλά εδώ ο Ιησούς διψά πρώτα απ’ όλα για τη σωτηρία εκείνης της γυναίκας. «Αυτός που ζητούσε να πιεί» –λέει ο Ιερός Αυγουστίνος– «διψούσε για την πίστη αυτής της γυναίκας». [1]
Αν ο Νικόδημος είχε πάει στον Ιησού τη νύχτα, εδώ ο Ιησούς συναντά τη Σαμαρείτισσα το μεσημέρι, την ώρα που υπάρχει περισσότερο φως. Είναι πράγματι μια στιγμή αποκάλυψης. Ο Ιησούς της γίνεται γνωστός ως ο Μεσσίας και επίσης ρίχνει φως στη ζωή της. Τη βοηθά να ξαναδιαβάσει με έναν νέο τρόπο την ιστορία της, η οποία είναι περίπλοκη και οδυνηρή: είχε πέντε συζύγους και τώρα είναι με έναν έκτο που δεν είναι σύζυγός της. Ο αριθμός έξι δεν είναι τυχαίος, αλλά συνήθως δείχνει ατέλεια. Ίσως είναι μια νύξη για τον έβδομο σύζυγο, αυτόν που τελικά θα μπορέσει να ικανοποιήσει την επιθυμία αυτής της γυναίκας να αγαπηθεί αληθινά. Και αυτός ο γαμπρός μπορεί να είναι μόνο ο Ιησούς.
Όταν συνειδητοποιεί ότι ο Ιησούς γνωρίζει τη ζωή της, η γυναίκα μετατοπίζει τη συζήτηση στο θρησκευτικό ζήτημα που δίχαζε τους Εβραίους και τους Σαμαρείτες. Αυτό συμβαίνει μερικές φορές και σε εμάς ενώ προσευχόμαστε: τη στιγμή που ο Θεός αγγίζει τη ζωή μας με τα προβλήματά της, συχνά χανόμαστε σε στοχασμούς που μας δίνουν την ψευδαίσθηση μιας επιτυχημένης προσευχής. Στην πραγματικότητα, έχουμε υψώσει προστατευτικούς φράκτες. Ο Κύριος όμως είναι πάντοτε πιο μεγάλος, και σε εκείνη τη Σαμαρείτισσα, στην οποία σύμφωνα με τους πολιτισμικούς κανόνες δεν θα έπρεπε ούτε καν να της απευθύνει τον λόγο, χαρίζει την ύψιστη αποκάλυψη: της μιλάει για τον Πατέρα, που πρέπει να λατρεύεται εν πνεύματι και αληθεία. Και όταν εκείνη, για άλλη μια φορά έκπληκτη, παρατηρεί ότι για αυτά τα πράγματα είναι προτιμότερο να περιμένει τον Μεσσία, Εκείνος της λέει: «Εγώ είμαι, εγώ που σου μιλάω αυτή τη στιγμή» (στ. 26). Είναι σαν μια δήλωση αγάπης: Αυτός που περιμένεις είμαι εγώ· Αυτός που μπορεί επιτέλους να απαντήσει στην επιθυμία σου να αγαπηθείς.
Σε εκείνο το σημείο η γυναίκα τρέχει να καλέσει τους ανθρώπους του χωριού, διότι ακριβώς από την εμπειρία του να νιώθεις αγαπημένος προκύπτει η ιεραποστολή. Και ποιο μήνυμα θα μπορούσε να φέρει αν όχι τηνεμπειρία της πως την κατανόησαν, ένιωσε ευπρόσδεκτη, συγχωρημένη; Είναι μια εικόνα που πρέπει να μας κάνει να αναλογιστούμε την αναζήτησή μας για νέους τρόπους ευαγγελισμού.
Ακριβώς όπως ένας ερωτευμένος άνθρωπος, η Σαμαρείτισσα ξεχνάει τη στάμνα της στα πόδια του Ιησού. Το βάρος εκείνης της στάμνας στο κεφάλι της, κάθε φορά που επέστρεφε στο σπίτι, της θύμιζε την κατάστασή της, την ταραγμένη ζωή της. Τώρα όμως η στάμνα τοποθετείται στα πόδια του Ιησού. Το παρελθόν δεν είναι πλέον βάρος, η Σαμαρείτισσα είναι συμφιλιωμένη. Και έτσι είναι και για εμάς: για να πάμε να αναγγείλουμε το Ευαγγέλιο, πρέπει πρώτα να αποθέσουμε το βάρος της ιστορίας μας στα πόδια του Κυρίου, να παραδώσουμε σε Αυτόν το βάρος του παρελθόντος μας. Μόνο συμφιλιωμένοι άνθρωποι μπορούν να φέρουν το Ευαγγέλιο.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, ας μην χάσουμε την ελπίδα! Ακόμη κι αν η ιστορία μας μάς φαίνεται βαριά, περίπλοκη, ίσως και κατεστραμμένη, έχουμε πάντα τη δυνατότητα να την παραδώσουμε στον Θεό και να ξεκινήσουμε ξανά το ταξίδι μας. Ο Θεός είναι έλεος και μας περιμένει πάντα!
___________________________
[1] Λόγος 15,11.
———————-
Μετάφραση: π.Λ
