Ο Εφραίμ γεννήθηκε το 306 στη Νίσιβη της Μεσοποταμίας, μια πόλη υπό Ρωμαϊκή κυριαρχία. Οι μαρτυρίες που έχουν διασωθεί για τα νεανικά του χρόνια είναι μεταξύ τους διαφορετικές.
Έλαβε το βάπτισμα σε ηλικία 18 ετών. Είχε μια δυνατή πνευματική φιλία με τον Επίσκοπο Ιάκωβο (Άγιο που εορτάζει στις 15 Ιουλίου) με τον οποίο συνεργάστηκε ώστε να ανοίξει η περίφημη θεολογική σχολή. Πριν το 338 χειροτονήθηκε Διάκονος από τον Ιάκωβο, ο οποίος τον διόρισε υπεύθυνο της Θεολογικής Σχολής. Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Νίσιβης από τα Περσικά στρατεύματα, συμμετείχε στην άμυνα της πόλης και μετά την παράδοσή της κατέφυγε μαζί με άλλους πρόσφυγες στην Έδεσσα της Μεσοποταμίας. Εκεί ενάλλασσε τον ασκητικό βίο με την διδασκαλία.
Ο Εφραίμ θα μας παραδώσει μια εικόνα σημαντική για το πώς ήταν η ανατολική Εκκλησία κατά τον 4^ο αιώνα.
Μια Χριστιανική κοινότητα που έπρεπε να ζει ανάμεσα στην Αυτοκρατορία της Ρώμης και την Περσία.
Ο βίος του μαρτυρεί την ύπαρξη μιας ζωντανής Εκκλησίας ικανής να παράξει έργα ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος για τη λειτουργία και τη Μαριολογία, γραμμένα στη Συριακή γλώσσα.
Είχε την ικανότητα να δένει στα κείμενά του τη θεολογία με την ποίηση, ενώ ως κήρυκας είχε καταλάβει τη σημαντικότητα της μουσικής και της ποίησης χρησιμοποιώντας τα σαν εργαλεία για την εξάπλωση της ορθής Χριστιανικής διδασκαλίας.
Παρόλο που δεν ενεπλάκη άμεσα στις θεολογικές διαφωνίες του 4^ου αιώνα λέγεται ότι συνόδευσε τον Επίσκοπο Ιάκωβο στη Α΄ Οικουμενική Σύνοδο της Νικαίας το 325.
Ο Άρειος, οι Καππαδόκες Πατέρες, ο Ιλάριος του Πουατιέ, ο Αμβρόσιος του Μιλάνου, είναι μερικοί από εκείνους που χρησιμοποίησαν τα ποιήματα και τους ύμνους του Εφραίμ για να διαδώσουν τη θεολογική τους σκέψη.
Τα έργα του είχαν αποκτήσει τέτοια αξία που σε μερικές (τοπικές) Εκκλησίες διαβάζονταν δημοσίως ύστερα από την ανάγνωση των Γραφών.
Απεβίωσε στις 9 Ιουνίου 373.
Ο Πάπας Βενέδικτος 15^ος το 1920 τον ανακήρυξε Διδάσκαλο της Εκκλησίας.

πγπ