Το 1212 ο Άγιος Δομίνικος, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Τουλούζη, είδε την Παναγία που του παρέδωσε το Ροδάριο, ως απάντηση σε μια από τις προσευχές που της απεύθυνε για να μάθει πώς να καταπολεμήσει την Αλμπιγκενσιανή αίρεση.
Έκτοτε το Ροδάριο έγινε η πιο διαδεδομένη προσευχή για την αντιμετώπιση των αιρέσεων και το πνευματικό όπλο της νίκης των Χριστιανών στη Ναύπακτο. Όπως στο Πουατιέ (Οκτώβριος 732) και στη συνέχεια στη Βιέννη (Σεπτέμβριος 1683), η μάχη της Ναυπάκτου ήταν καθοριστική για να αποτραπεί η πρόοδος των Μουσουλμάνων στην Ευρώπη. Και οι τρεις αυτές νίκες αποδόθηκαν, εκτός από την ανδρεία των αγωνιστών, στη θεία παρέμβαση.
Ήταν 7 Οκτωβρίου 1571 όταν ο μουσουλμανικός στόλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας συγκρούστηκε με τους Χριστιανούς της Ιεράς Συμμαχίας, οι οποίοι συγκέντρωσαν τις ναυτικές δυνάμεις της Δημοκρατίας της Βενετίας, της Ισπανικής Αυτοκρατορίας (με το Βασίλειο της Νάπολης και της Σικελίας), του Παπικού Κράτους, της Δημοκρατίας της Γένοβας, των Ιπποτών της Μάλτας, του Δουκάτου της Σαβοΐας, του Μεγάλου Δουκάτου της Τοσκάνης και του Δουκάτου του Ουρμπίνο. Η Δημοκρατία της Λούκα ήταν επίσης μέρος της χριστιανικής συμμαχίας, και παρότι δεν είχε πλοία εμπλεκόμενα στη σύγκρουση, συνέβαλε χρηματικά και υλικά στον εξοπλισμό του γενουατικού στόλου.
Πριν από την αναχώρηση της Ιεράς Συμμαχίας για τον πόλεμο, ο Άγιος Πίος Ε ευλόγησε το λάβαρο που απεικόνιζε τη Σταύρωση μεταξύ των αποστόλων Πέτρου και Παύλου με το σύνθημα In hoc signo vinces. Αυτό το σύμβολο, μαζί με την εικόνα της Παναγίας και την επιγραφή Sancta Maria succurre miseris, υψώθηκε στη ναυαρχίδα. Η είδηση της νίκης θα φτάσει στη Ρώμη 23 ημέρες αργότερα. Ο θρίαμβος αποδόθηκε στη μεσιτεία της Παναγίας, τόσο που ο Άγιος πάπας Πίος Ε, το 1572, καθιέρωσε τη γιορτή της Παναγίας της Νίκης, που μετονομάστηκε από τον Γρηγόριο 13ο σε εορτή της Παναγίας του Ροδαρίου.
Γενικός διοικητής του χριστιανικού στόλου ήταν ο 24χρονος Δον Ιωάννης της Αυστρίας, νόθος γιος του αυτοκράτορα Κάρολου Ε’ και ετεροθαλής αδελφός του βασιλιά Φιλίππου Β’. Συνολικά οι χριστιανοί ανέπτυξαν ένα στόλο με 6 γαλεάσσες και περίπου 204 γαλέρες. Στα πλοία επέβαιναν τουλάχιστον 36.000 μαχητές, μεταξύ των οποίων στρατιώτες, τυχοδιώκτες και ναυτικοί. Σε αυτούς προστέθηκαν περίπου 30.000 κατάδικοι κωπηλάτες.
Αρχιναύαρχος του οθωμανικού στόλου ήταν ο Καπουδάν πασάς Αλή Ζαζέ μουεζίν. Ο τουρκικός στόλος ήταν εξοπλισμένος με λιγότερο πυροβολικό από τον χριστιανικό. Διέθετε 170-180 γαλέρες και 20 ή 30 γαλιότες, στις οποίες προστέθηκε ένας απροσδιόριστος αριθμός κουρσάρων. Η πολεμική δύναμη, συμπεριλαμβανομένων των Γενιτσάρων, ανερχόταν σε περίπου 20-25.000 άνδρες. Ο Αλή Πασάς επέβαινε στη ναυαρχίδα Σουλτάνα, πάνω στην οποία κυμάτιζε ένα πράσινο λάβαρο πάνω στο οποίοι το όνομα του Αλλάχ είχε γραφτεί με χρυσά γράμματα 28.900 φορές.
Ο Άγιος Πίος Ε’ εμπιστεύθηκε το στρατό και το απειλούμενο αύριο της Δύσης και της Χριστιανοσύνης στην Αειπάρθενο Μαρία. Έκτοτε στις λιτανείες της Παναγίας προστέθηκε ο τίτλος Auxilium Christianorum (Βοήθεια των Χριστιανών).
Εκείνη την ημέρα, στις 7 Οκτωβρίου 1571, ο ποντίφικας ζήτησε σε όλους τους Ναούς της Ρώμης, στις 12.00 το μεσημέρι, να απαγγελθεί το άγιο Ροδάριο. Θαυματουργικά αισθάνθηκε τη νίκη των Χριστιανών, πριν ακόμα η είδηση φτάσει στα αφτιά του, δίνοντας εντολή όλες οι καμπάνες των Εκκλησιών της Ρώμης να κτυπήσουν χαρμόσυνα.
Σύμφωνα με την Παράδοση, χορηγείται ιδιαίτερη προστασία της Παναγίας σε όλους εκείνους που προσεύχονται ευσεβώς με το Άγιο Ροδάριο. Αυτοί δεν θα πεθάνουν χωρίς να έχουν λάβει τα Θεία Μυστήρια, ενώ αν προωθούν το Ροδάριο η Θεοτόκος θα τους συντρέχει σε όλες τις ανάγκες τους.
πγπ