27 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
Πρόκειται για το νεότερο και μακροβιότερο από τους Αποστόλους. Ήταν ο μαθητής ο περισσότερο παρών από όλους τους άλλους στα μεγάλα γεγονότα της ζωής του Ιησού. Είναι ο συγγραφέας του τέταρτου Ευαγγελίου και της Αποκάλυψης, του μοναδικού προφητικού βιβλίου της Καινής Διαθήκης.
Ο Ιωάννης είχε καταγωγή από τη Γαλιλαία, μια περιοχή στις όχθες της λίμνης της Τιβεριάδας. Ήταν γιός του Ζεβεδαίου και της Σαλώμης και αδελφός του Ιακώβου του Μεγάλου. Η μητέρα του ήταν μέλος της ομάδας των γυναικών που ακολουθούσαν τον Ιησού μέχρι το Καλβάριο. Κατά πάσα πιθανότητα ήταν εξαδέλφη της Παναγίας. Ο πατέρας του είχε μια μικρή ιχθυαγορά στη λίμνη η οποία απασχολούσε και υπαλλήλους.
Παρότι εύπορος και κατέχοντας γνωριμίες με ανθρώπους της ιερατικής τάξης, ποτέ δεν παρακολούθησε στη σχολή των Ραβίνων. Για το λόγο αυτό εθεωρείτο «αγράμματος και απλοϊκός». Κάποιοι μάλιστα ερμηνευτές υποστηρίζουν πως ο Ιωάννης είχε προφέρει τα έργα του σε έναν μαθητή του ο οποίος τα έγραφε.
Ο Ιωάννης κατά την χρονική τάξη είναι ο πρώτος απόστολος που γνώρισε ο Ιησούς και ο τελευταίος εν ζωή ενώ παράλληλα με αυτόν ολοκληρώνεται περίοδος των αποστόλων. Πράγματι, ο Ιωάννης ήταν από τους μαθητές του Βαπτιστή και όταν πέρασε ο Ιησούς από τον Πρόδρομο, κατόπιν προτροπής του ακολούθησε τον Ιησού μέχρι το σπίτι όπου έμενε. Έπειτα, σύμφωνα με το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο, προσκολλήθηκε στους υπόλοιπους αποστόλους όταν ο Ιησούς περνώντας από την όχθη της λίμνης κάλεσε αυτόν και τον αδελφό του τον Ιάκωβο.
Έκτοτε κατέχει μια σημαντική θέση στην αποστολική ομάδα. Παρότι ο νεότερος το όνομά του εμφανίζεται στους πρώτους τέσσερις και όπως πληροφορεί το τέταρτο ευαγγέλιο ήταν ο μαθητής που ο Ιησούς αγαπούσε. Μεταξύ των μαθητών του Ιησού μαζί με τον Πέτρο και τον Ιάκωβο ήταν οι πιο κοντινοί του καθώς συνόδευαν το Διδάσκαλο στις πιο σημαδιακές περιστάσεις (Μεταμόρφωση, αγωνία στον κήπο των Ελαιών). Ήταν μαζί με τον Πέτρο που έπρεπε να ετοιμάσουν το τελευταίο δείπνο στην Ιερουσαλήμ, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Ιωάννης κάθισε στα δεξιά του Κυρίου.
Όταν ύστερα από τη σύλληψη του Ιησού όλοι οι υπόλοιποι μαθητές διέφυγαν, ο Ιωάννης μαζί με τον Πέτρο έμειναν και ακολούθησαν τον Ιησού ενώ ήταν ο μοναδικός Απόστολος που βρέθηκε στα πόδια του Εσταυρωμένου πλησίον της Μαρίας, της οποίας όπως γνωρίζουμε ανέλαβε τη φροντίδα. Σε εκείνον πρώτα, μαζί με τον Πέτρο, αναγγέλθηκε από τη Μαρία τη Μαγδαληνή η είδηση του κενού μνήματος και πρώτος έφτασε εκεί. Ο Ιωάννης ήταν παρών στις κατοπινές εμφανίσεις του Αναστημένου και ήταν εκείνος που τον αναγνώρισε στο περιστατικό της λίμνης της Τιβεριάδας.
Ο Άγιος Παύλος, το έτος 53 τον αποκαλεί μαζί με τον Πέτρο και τον Ιάκωβο το Μεγάλο στύλο της Εκκλησίας.
Σύμφωνα με αρχαίες παραδόσεις άφησε για πάντα την Ιερουσαλήμ, πριν το έτος 57, για να κηρύξει τον χριστιανισμό στην Μικρά Ασία. Κατά τη διάρκεια των διωγμών του Δομητιανού, λόγω της εξάπλωσης της φήμης του ο αυτοκράτορας τον κάλεσε στη Ρώμη. Σε ένδειξη χλευασμού του ξύρισε το κεφάλι και τον πέταξε σε ένα καζάνι με καυτό λάδι. Ο απόστολος όμως εξήλθε αβλαβής. Στη συνέχεια εξορίστηκε στο νησί της Πάτμου. Μετά το θάνατο του Δομητιανού μπόρεσε να επιστρέψει στην Έφεσο όπου πέθανε πλήρης ημερών όντας πάνω από εκατό ετών περίπου το έτος 104.
Το 4ο με 5ο αιώνα πάνω από τον τάφο του χτίστηκε μεγαλόπρεπη Βασιλική.
Ο Ιωάννης έχει σαν σύμβολο τον αετό. Όπως ο αετός είναι το μοναδικό πουλί που μπορεί να ατενίσει τον ήλιο, έτσι ο Ιωάννης μέσω του ευαγγελίου του μπόρεσε να ατενίσει το βάθος της θεότητας.
