25.9.2020 – ΛΕΣΒΟΣ – ΦΩΤΙΑ ΣΤΗ ΜΟΡΙΑ – ΑΝΑΦΟΡΑ 4η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΝΗΣΙ
• Στο νέο καταυλισμό που έχει κατασκευαστεί στη Λέσβο και που ονομάζεται πλέον ΚΥΤ Λέσβου («Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Λέσβου»), έχουν τοποθετηθεί 1.050 σκηνές. Μέχρι την 21η.9.2020, περίπου 9.100 πρόσφυγες και μετανάστες μεταφέρθηκαν στη νέα δομή. Οι δρόμοι γύρω από τον Καρα Τεπέ έχουν ανοίξει, ενώ ανακοινώθηκε ότι θα δοθούν αποζημιώσεις στις επιχειρήσεις που αναγκάστηκαν να μείνουν κλειστές το προηγούμενο διάστημα.
• Η Δομή θα είναι με ελεγχόμενη είσοδο και έξοδο των μεταναστών και θα είναι ανοιχτή 8.00 – 20.00.
• Οι πρόσφυγες και μετανάστες που είναι μόνοι τους και χωρίς οικογένεια, θα φιλοξενούνται σε ξεχωριστό τμήμα της Δομής με διπλή περίφραξη.
• Παρά την πολύ γρήγορη κινητοποίηση, στο νέο καταυλισμό υπάρχουν πολλά ακόμα προβλήματα και εκκρεμότητες όπως η παροχή νερού, οι τουαλέτες, οι εγκαταστάσεις μπάνιου και κυρίως η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των φιλοξενούμενων.
• Ο στρατός έχει αναλάβει την παρασκευή και διανομή φαγητού. Τρία γεύματα την ημέρα, παρέχονται σε μία διανομή. Υπολογίζεται ότι, από την επόμενη εβδομάδα θα είναι δυνατή η υλοποίηση τριών διανομών για κάθε γεύμα.
• Το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής έχει τον πλήρη έλεγχο του συντονισμού όλων των εργασιών αλλά και το έργο τόσο των φορέων της κυβέρνησης, όσο και των ΜΚΟ.
• Υπάρχει πλάνο για τη μεταφορά των πιο ευάλωτων περιπτώσεων σε άλλες δομές στο νησί, όπως π.χ. ξενώνες ή ακόμα και στην ενδοχώρα.
• Το Υπουργείο θα αποφασίσει ποιες οργανώσεις θα έχουν άδεια εισόδου στο νέο ΚΥΤ Λέσβου και για ποιες δραστηριότητες. Ανακοινώθηκε ότι θα δημιουργηθεί ένα σύστημα εισόδου και εξόδου από το ΚΥΤ με τη χρήση κάρτας για τους πρόσφυγες που θα έχει τη φωτογραφία τους και δακτυλικά αποτυπώματα για την ταυτοποίησή τους. Η είσοδος και η έξοδος από το ΚΥΤ θα ελέγχεται και θα αφορά συγκεκριμένο αριθμό ανθρώπων κάθε φορά.
• Θα δημιουργηθεί ξεχωριστός τομέας για τη φιλοξενία όσων είναι θετικοί στον Κορονοϊό. Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή, οι άνθρωποι αυτοί είναι απομονωμένοι σε περιοχή του ΚΥΤ με αγκαθωτό συρματόπλεγμα γύρω τους.
• Το Υπουργείο ανακοίνωσε ότι σύντομα θα γίνουν έργα για την ασφάλεια των σκηνών για το χειμώνα ενώ, μελλοντικά, θα γίνουν και άλλα έργα προστασίας από τη βροχή και τα καιρικά φαινόμενα. Παρόλα αυτά, δεν αλλάζει το γεγονός ότι το ΚΥΤ είναι σε μια περιοχή πάνω στη θάλασσα και εξαιρετικά εκτεθειμένη στο βοριά ενώ δεν υπάρχουν δέντρα για σκιά ή προστασία.
• Αυτή τη στιγμή, η επείγουσα ανάγκη είναι η έκτακτη παροχή στοιχειώδους στέγης στους ανθρώπους. Αμέσως μετά θα ακολουθήσουν ενέργειες για: τη μείωση του πληθυσμού, οργάνωση των χώρων φιλοξενίας, μέτρα πυρασφάλειας, δημιουργία δικτύου για νερό, αποχέτευση κλπ.
• Το υπουργείο δεν έχει προχωρήσει σε επίσημη ανακοίνωση για το αν το ΚΥΤ αυτό θα αποτελέσει τη μόνιμη Δομή φιλοξενίας προσφύγων στη Λέσβο.
Β. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΚΑΡΙΤΑΣ ΕΛΛΑΣ:
• Η Διευθύντρια και η Υπεύθυνη του Προγράμματος Εκτάκτων Αναγκών μετέβησαν στη Λέσβο την προηγούμενη εβδομάδα για συντονισμό των δράσεών μας, συναντήσεις με τους αρμόδιους φορείς και άλλες ΜΚΟ. Εργαστήκαμε στενά με την ομάδα μας στη Λέσβο και διαπιστώσαμε ότι υπάρχει αρκετά έντονος φόβος για τις εξελίξεις αλλά και ανασφάλεια για την κατάσταση στο νησί. Σε αυτή τη φάση, προχωρήσαμε σε ένα διαχωρισμό του έργου ώστε να συνεχίσουμε την παρουσία μας, τόσο στη δομή του Καρα Τεπέ όσο και στο ΚΥΤ Λέσβου.
• Μέλη της ομάδας της Κάριτας Ελλάς μετέβησαν στο ΚΥΤ Λέσβου και βοήθησαν κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου το Υπουργείο και άλλους φορείς στη διαδικασία εγκατάστασης προσφύγων και μεταναστών στο νέο ΚΥΤ.
• Ολοκληρώθηκε η διανομή 2.000 υπνόσακων στο ΚΥΤ Λέσβου από την ομάδα της Κάριτας Ελλάς.
• Μεταφραστές της Κάριτας Ελλάς προσέφεραν μεταφραστικές υπηρεσίες σε φαρσί και αραβικά στο νέο ΚΥΤ σε συνεργασία με το Υπουργείο, τους Γιατρούς του Κόσμου και την Ύπατη Αρμοστεία.
• Την Κυριακή 20.9.2020 παραδώσαμε στο ΚΥΤ Λέσβου 40 χημικές τουαλέτες απαντώντας άμεσα στην έκκληση του Υπουργείου για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συνεισφορά σε αυτή την επείγουσα ανάγκη. (Στο ΚΥΤ Λέσβου υπάρχουν συνολικά, περίπου 400 χημικές τουαλέτες από την Ύπατη Αρμοστεία και άλλες οργανώσεις). Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι υπάρχει μεγάλη δυσκολία για τον ημερήσιο καθαρισμό 2 φορές την ημέρα, τόσο λόγω του μεγάλου αριθμού των ατόμων αλλά και της ύπαρξης ενός μόνο εργολάβου στο νησί, γεγονός που δυσχεραίνει την κατάσταση.
• Το υπάρχον Πρόγραμμα Εκτάκτων Αναγκών της Κάριτας Ελλάς, θα αναπροσαρμοστεί σύμφωνα με τις ανάγκες που θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν στο νέο ΚΥΤ και τις δυνατότητες χρηματοδότησής του. Από την πρώτη στιγμή της νέας αυτής κρίσης, ενημερώναμε σχεδόν καθημερινά το διεθνές μας δίκτυο και, μέχρι σήμερα, έχουμε λάβει 50.000 ευρώ από την Κάριτας Γερμανίας και άλλα τόσα από την Κάριτας Ιταλίας.
• Το επόμενο διάστημα, είναι πιθανό να συνεργαστούμε με την οργάνωση UNICEF η οποία μας έκανε πρόταση χρηματοδότησης, ώστε να αναλάβουμε τους χώρους απασχόλησης γυναικών στο ΚΥΤ Λέσβου για το διάστημα Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2020. Οι δραστηριότητες μπορεί να είναι εκπαιδευτικές, κοινωνικές, πολιτισμικές κ.α.
Γ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
• Λόγω της έκτακτης ανάγκης που δημιουργήθηκε στη Λέσβο, όλες οι ΜΚΟ στάθηκαν στο πλευρό του Υπουργείου στις προσπάθειες παροχής βοήθειας στους χιλιάδες ανθρώπους που βρέθηκαν στο δρόμο. Η ταχύτητα με την οποία κινήθηκαν οι αρχές είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Να μην ξεχνάμε, ότι επί χρόνια, όλες οι ΜΚΟ και φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών προειδοποιούσαν για το ενδεχόμενο αυτό, είτε από ατύχημα είτε από εσκεμμένη πράξη. Ο συνωστισμός τόσων χιλιάδων ανθρώπων στα ελληνικά νησιά είναι αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών πολιτικών, των κλειστών συνόρων και της Συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. & Τουρκίας του Μαρτίου του 2016 η οποία απαγορεύει τη μετακίνηση προσφύγων από τα νησιά μετά την είσοδό τους στην Ελλάδα και ως ότου προχωρήσουν οι διαδικασίες για την αίτηση ασύλου. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι, σε εξίσου δραματική κατάσταση είναι και τα νησιά της Χίου, της Σάμου καθώς και οι κοινότητες που τους φιλοξενούν.
• Δεν είναι ακόμα σαφής ο μακροχρόνιος σχεδιασμός για το ΚΥΤ Λέσβου: Είναι προσωρινός καταυλισμός έκτακτης ανάγκης? Είναι μόνιμη δομή? Θα είναι κλειστή δομή όπως επιθυμούσε αρχικά η κυβέρνηση ή θα αλλάξει κάτι μετά τη δήλωση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσουν κλειστές δομές στην Ελλάδα ή αλλού?
• Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα για την προστασία της υγείας, της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των προσφύγων – μεταναστών, τα οποία είμαστε υποχρεωμένοι να προστατεύουμε σύμφωνα με τις συνθήκες της Γενεύης και το Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Οι συνθήκες υγιεινής είναι εξαιρετικά κακές, όλες οι σκηνές είναι στο έλεος του καιρού και η περιοχή με τους θετικούς στον Κορονοϊό και τις οικογένειές τους, είναι αποκλεισμένη με αγκαθωτό συρματόπλεγμα. Δεν γνωρίζουμε ακόμα υπό ποιες συνθήκες παροχής υπηρεσιών υγείας θα διαμορφωθεί ο χώρος φιλοξενίας των θετικών στον Κορονοϊό προσφύγων / μεταναστών.
• Δε γνωρίζουμε ακόμα τι μέτρα θα πάρει το Υπουργείο για το χειμώνα που έρχεται. Αυτή τη στιγμή, στη Δομή υπάρχουν μόνο απλές σκηνές, τοποθετημένες στο χώμα. Σε περίπτωση βροχής, ή ισχυρών ανέμων, δεν είναι διασφαλισμένη η ασφάλεια των ανθρώπων που ζουν εκεί. Είναι άμεση ανάγκη η δημιουργία υποδομών πατώματος, σταθερών οικίσκων, δημιουργία μπάνιων καθώς και σύστημα αποχέτευσης.
• Χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πρώτη τη Γερμανία, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να υποδεχτούν πρόσφυγες και μετανάστες, ακόμα και αναγνωρισμένους πρόσφυγες, (όσους δηλαδή έχουν πάρει άσυλο στην Ελλάδα) προκειμένου να βοηθήσουν στην αποσυμφόρηση των νησιών. Ελπίζουμε και ευχόμαστε, η καταστροφή αυτή να κινητοποιήσει την Ευρώπη να αναλάβει τις ευθύνες που έχει για την όλη κατάσταση που δημιουργεί τόση πίεση στα ελληνικά νησιά. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι, σχεδόν όλοι οι χώροι υποδοχής στην ενδοχώρα, είτε σε καταυλισμούς, είτε σε διαμερίσματα είναι σχεδόν πλήρεις.
Ας ελπίζουμε ότι η Κοινωνία των Πολιτών, η Ελληνική κυβέρνηση, η Ευρώπη θα λάβουν μέτρα ώστε να μην έχουμε μια νέα Μόρια ξανά.
Να είστε καλά και καλή συνέχεια σε όλους στο σημαντικό έργο σας.
Με σεβασμό,
Μαρία Αλβέρτη