24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
Ο Άγιος Βαρθολομαίος είναι ένας εκ των δώδεκα αποστόλων, είναι δηλαδή ένας από συντρόφους του Σίμωνα Πέτρου για όλο το διάστημα κατά το οποίο «εισήλθε και εξήλθε εφ’ημάς ο Κύριος Ιησούς» (Πρ. 1,21). Στη λίστα των Αποστόλων που παρουσιάζουν τα Συνοπτικά Ευαγγέλια (Μθ.10,3 – Μκ.3,18 – Λκ.6,14) το όνομα του Βαρθολομαίου εμφανίζεται ύστερα από εκείνο του Φιλίππου. Στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (21,2) αναφέρεται ο μαθητής του Ιησού Ναθαναήλ από την Κανά της Γαλιλαίας. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι τα ονόματα Βαρθολομαίος και Ναθαναήλ αποδίδονται στο ίδιο πρόσωπο. Βαρθολομαίος σημαίνει υιός του Θολομαίου ενώ Ναθαναήλ δώρο του Θεού.
Ο Βαρθολομαίος ήταν ψαράς. Πράγματι, όταν μετά την Ανάσταση του Χριστού ο Άγιος Πέτρος ετοιμάστηκε να πάει ψάρεμα ο Ναθαναήλ συντάχθηκε με τους υπόλοιπους πέντε αποστόλους (Ιω. 21,2-6).
Κατά πάσα πιθανότητα ο Βαρθολομαίος ήταν μέλος της ομάδας του Ιωάννου του Βαπτιστή. Ο Ιησούς τον προσκάλεσε στη σχολή του μέσω του Φιλίππου. Ήταν ο Φίλιππος που είπε στο Ναθαναήλ «βρήκαμε εκείνον για τον οποίο έγραψε ο Μωυσής και οι προφήτες, τον Ιησού, τον γιό του Ιωσήφ από τη Ναζαρέτ». Ο Ναθαναήλ ήταν γνώστης και αναγνώστης των Γραφών. Τις μελετούσε κάτω από τη συκιά που όπως κάθε Ιουδαίος έπρεπε να φυτέψει δίπλα από το σπίτι του. Παρόλα αυτά φαίνεται πως τον διακατείχε μια απαισιοδοξία, όταν έδωσε μια πολύ κοφτή απάντηση στο Φίλιππο «μπορεί να βγει κάτι καλό από τη Ναζαρέτ;».
Ο Ιησούς εκφράστηκε με πολύ καλά λόγια για το Ναθαναήλ όταν είπε «να ένας Ισραηλίτης στον οποίο δεν υπάρχει πονηρία» (Ιω. 1,47). Για κανέναν άλλο απόστολο δεν δόθηκε τόσο επίσημη και τιμητική μαρτυρία από τον Ιησού.
Τα Ευαγγέλια, πέραν του καλέσματος του μαθητού από τον Ιησού δεν αναφέρονται πλέον στον Βαρθολομαίο. Ακόμα και μετά την Πεντηκοστή έχουν διασωθεί ελάχιστες πληροφορίες για την αποστολική δράση του Βαρθολομαίου. Ο Ευσέβιος αναφέρει ότι ο Πάνταινος, ο ιδρυτής της κατηχητικής σχολής της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, σε ένα ταξίδι του στην Ινδία κατά το τέλος του 2ου αιώνα, συνάντησε χριστιανικές κοινότητες ιδρυθείσες από τον απόστολο Βαρθολομαίο. Από εκεί ταξίδεψε στην Αρμενία όπου κήρυξε το Ευαγγέλιο υπομένοντας πολλές δυσκολίες.
Σύμφωνα με την Ρωμαϊκή Ακολουθία των Ωρών (Breviarium Romanum) o Βαρθολομαίος μετέστρεψε στην χριστιανική πίστη τον Βασιλιά της εκεί περιοχής και τη σύζυγό του καθώς επίσης και δώδεκα τριγύρω πόλεις. Αυτό εκνεύρισε τους ιερείς των τοπικών θρησκειών οι οποίοι ζήτησαν στον αδελφό του βασιλιά να καταδικάσει τον Βαρθολομαίο σε αποκεφαλισμό αφού πρώτα έβγαλαν το δέρμα του.
Σύμφωνα με μια αρμένικη παράδοση το σώμα του αποστόλου ενταφιάστηκε στην Αλβανόπολη, την πόλη όπου μαρτύρησε. Το 507 ο Αυτοκράτορας Αναστάσιος Α΄ μετέφερε το σώμα του στην Μεσοποταμία όπου ανέγειρε μεγαλόπρεπη Εκκλησία. Το 580 μέρος των λειψάνων του μεταφέρθηκαν στη Σικελία. Κατά την εισβολή των Σαρακηνών το σώμα του μεταφέρθηκε στο Μπενεβέντο και από εκεί το έτος 1000 στη Ρώμη στη Βασιλική του Αγίου Βαρθολομαίου.
