18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗ ΛΟΥΚΑ
Γόνος ειδωλολατρών, ο Λουκάς ανήκε στη δεύτερη γενιά χριστιανών. Σύντροφος και συνεργάτης του Αγίου Παύλου, που τον αποκαλεί «αγαπητό γιατρό», είναι πάνω απ ‘όλα ο συγγραφέας του τρίτου Ευαγγελίου και των Πράξεων των Αποστόλων. Στο Ευαγγέλιο αφιερώνει δύο κεφάλαια στη γέννηση και την παιδική ηλικία του Ιησού. Σε αυτά ξεχωρίζει η μορφή της Μαρίας, της «δούλης του Κυρίου, της ευλογημένης μεταξύ όλων των γυναικών». Η καρδιά του κειμένου αποτελείται από μια σειρά κεφαλαίων που παρουσιάζουν το κήρυγμα του Ιησού κατά το ταξίδι που τον οδηγεί από τη Γαλιλαία στην Ιερουσαλήμ.
Οι Πράξεις των Αποστόλων περιγράφουν επίσης ένα ταξίδι: την ένδοξη εξέλιξη του Ευαγγελίου από την Ιερουσαλήμ στη Μικρά Ασία, στην Ελλάδα στη Ρώμη. Οι πρωταγωνιστές αυτής της συναρπαστικής επιχείρησης είναι ο Πέτρος και ο Παύλος. Σε υψηλότερο επίπεδο, ο πραγματικός πρωταγωνιστής είναι το Άγιο Πνεύμα, το οποίο κατεβαίνει στους Αποστόλους την Πεντηκοστή και τους καθοδηγεί στο κήρυγμα του Ευαγγελίου στους Ιουδαίους και στους ειδωλολάτρες.
Ως προσεκτικός παρατηρητής, ο Λουκάς, αντιλαμβάνεται τις αδυναμίες της χριστιανικής κοινότητας όπως επίσης ότι η έλευση του Κυρίου δεν είναι επικείμενη. Αποκαλύπτει, λοιπόν, τον ιστορικό και μακροπρόθεσμο ορίζοντα της χριστιανικής κοινότητας, που καλείται με την αποστολή της να συμβάλλει στην διάδοση του Ευαγγελίου.
Μια παράδοση θεωρεί το Λουκά ως τον πρώτο εικονογράφο που ζωγράφισε εικόνες της Παναγίας, του Πέτρου και του Παύλου. Η παράδοση αυτή προέκυψε κατά την περίοδο της εικονομαχίας (730-843). Οι θεολόγοι της περιόδου εκείνης επέλεξαν τον Λουκά μάλλον επειδή, μεταξύ των ευαγγελιστών, ήταν ο πιο ακριβής στις περιγραφές των χαρακτήρων και των προσώπων, καλύπτοντας έτσι διάφορα κενά που άφησαν τα άλλα συνοπτικά Ευαγγέλια. Δε ζωγράφισε με πινέλο προσωπογραφίες αλλά ήταν τόσο λεπτομερείς οι γραπτές αναφορές του σε πρόσωπα και καταστάσεις που είναι σαν να τα είχε ζωγραφίσει.
Κατά πάσα πιθανότητα πέθανε μαρτυρικά στην Πάτρα. Σύμφωνα με τον Άγιο Ιερώνυμο, τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, στην περίφημη βασιλική των Αγίων , γύρω στα μέσα του τέταρτου αιώνα. Από εκεί πέρασαν στην Παδούη όπου βρίσκονται ακόμη σήμερα στη Βασιλική της Αγία Ιουστίνας. Ο ηγούμενος του μοναστηριού Δομίνικος και ο επίσκοπος της πόλεως Γεράρδος Offreducci μαζί με τον πάπα Αλέξανδρο Γ θέλησαν να ερευνήσουν και να πιστοποιήσουν ότι η σορός ανήκε πράγματι στον άγιο ευαγγελιστή. Η ίδια πηγή αναφέρει ότι το λείψανό του έφτασε στην Παδούη μαζί με εκείνο του Αγίου Ματθαίου την εποχή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Φλάβιου Κλαύδιου Ιουλιανού (361-363). Άλλα γραπτά, αντίθετα, χρονολογούν τη μεταφορά του λειψάνου στην περίοδο της εικονομαχίας. Ένα μέρος του κρανίου, κατόπιν επιθυμίας του Καρόλου Δ’ του Λουξεμβούργου, μεταφέρθηκε τον 14ο αιώνα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Βίτου στην Πράγα. Ένα άλλο τμήμα από το σώμα του αγίου δόθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2000 στον Μητροπολίτη Θηβών Ιερώνυμο.
πγπ
