13 ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΩΝ ΠΟΝΤΙΑΝΟΥ ΠΑΠΑ ΜΑΡΤΥΡΟΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΠΟΛΛΥΤΟΥ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΜΑΡΤΥΡΟΣ
Ο Άγιος Ποντιανός ήταν Ρωμαίος πολίτης και κάθισε στο θρόνο του Πέτρου ως Πάπας από 231-235, κατά την αυτοκρατορία του Αλεξάνδρου Σεβήρου (222-235), περίοδο κατά την οποία ο χριστιανισμός έζησε σε σχετική ειρήνη. Ο διωγμός κατά των χριστιανών ξέσπασε λίγο αργότερα, από τον Μαξιμιανό τον Τράκα (235-238).
Όμως, η εσωτερική κατάσταση της Εκκλησίας της Ρώμης εκείνη την εποχή δεν ήταν ήρεμη. Και τούτο επειδή ρίχε αναπτυχθεί ένα σχίσμα με πρωτοπόρο τον Ιππόλυτο, ο οποίος ανακηρύχθηκε αντιπάπας, κατά την εποχή του νόμιμου Πάπα Καλλίστου. Αυτή η θλιβερή κατάσταση συνεχίστηκε με δύο ακόμη διαδόχους του, τον Ουρβανό και ιόν Ποντιανό.
Ο αυτοκράτορας Μαξιμιανός τους εξόρισε και τους δύο στη Σαρδηνία, στα καταναγκαστικά έργα των μεταλλείων, μη γνωρίζοντας ποιος από τους δύο είναι ο νόμιμος αρχηγός της χριστιανικής κοινότητας.
Εδώ, οι δύο ανταγωνιστές, ξεχνούν τα ανθρώπινα, συμφιλιώνονται, μετανοούν πικρά για τα σφάλματα τους και προσπαθούν τώρα να μαρτυρήσουν για το Χριστό, ενωμένοι στην αγάπη του. Ο Ποντιανός παραιτείται του παπικού αξιώματος του. Τον διαδέχεται ο Πάπας Αντηρος.
Και οι δύο κληρικοί υπήρξαν μάρτυρες του Χριστού. Υπέκυψαν ύστερα από πολλά βασανιστήρια, κακουχίες, σκληρή εργασία και το άσχημο κλίμα της Σαρδηνίας της εποχής εκείνης.
Το σώμα του Ποντιανού μεταφέρθηκε από τον Πάπα Φαβιανό στην Αππία Οδό και τοποθετήθηκε στην κρύπτη των παπικών τάφων. Το 1909 βρέθηκε κομμάτι από την πλάκα του τάφου, στο οποίο ήταν γραμμένο με ελληνικά γράμματα: «Ποντιανός Επίσκοπος». Αργότερα κάποιο χέρι πρόσθεσε τη λέξη «μάρτυρας».
Το σώμα του Ιππολύτου μεταφέρθηκε στην Τιμπουρτίνα οδό. Τη μνήμη των δύο αυτών μαρτύρων της πρωτοχριστιανικής εποχής η Ρωμαϊκή Εκκλησία τιμά ήδη από τον 4ο αιώνα.