ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Αίθουσα Παύλος Στ’
Τετάρτη, 31 Αυγούστου 2022
Κατήχηση περί Διακρίσεως – 1. Τι σημαίνει «διακρίνω»;
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Σήμερα ξεκινάμε έναν νέο κύκλο κατήχησης με θέμα τη διάκριση. Η διάκριση είναι μια σημαντική πράξη που επηρεάζει όλους, διότι οι επιλογές είναι ουσιαστικό μέρος της ζωής. Επιλέγεις ένα φαγητό, ένα ρούχο, έναν κύκλο σπουδών, μια εργασία, μια σχέση. Μέσα σε όλα αυτά γίνεται συγκεκριμένο ένα σχέδιο ζωής, αλλά και η σχέση μας με τον Θεό. Στο Ευαγγέλιο, ο Ιησούς μιλάει για τη διάκριση με εικόνες βγαλμένες από την καθημερινή ζωή. Για παράδειγμα, περιγράφει τους ψαράδες που επιλέγουν τα καλά ψάρια και απορρίπτουν τα κακά, ή τον έμπορο που ξέρει να αναγνωρίζει, ανάμεσα σε πολλά μαργαριτάρια, αυτό που έχει τη μεγαλύτερη αξία. Ή αυτόν που οργώνοντας ένα χωράφι, πέφτει πάνω σε κάτι που αποδεικνύεται θησαυρός (βλ. Μτ 13,44-48).
Υπό το φως αυτών των παραδειγμάτων, η διάκριση παρουσιάζεται ως άσκηση ευφυΐας, ικανότητας και επίσης θέλησης, για να αδράξουμε την κατάλληλη στιγμή: αυτές είναι οι προϋποθέσεις για να κάνουμε μια καλή επιλογή. Και υπάρχει επίσης ένα κόστος που απαιτείται για να γίνει λειτουργική η διάκριση. Για να εκτελέσει τη δουλειά του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ο ψαράς λαμβάνει υπόψη του την προσπάθεια, τις μεγάλες νύχτες στη θάλασσα και στη συνέχεια το γεγονός της απόρριψης μέρους των αλιευμάτων, αποδεχόμενος μια απώλεια κέρδους για το καλό εκείνων στους οποίους προορίζεται η ψαριά. Ο έμπορος μαργαριταριών δεν διστάζει να ξοδέψει τα πάντα για να αγοράσει αυτό το μαργαριτάρι, και το ίδιο κάνει και ο άνθρωπος που έπεσε πάνω σε έναν θησαυρό. Απροσδόκητες, απρογραμμάτιστες καταστάσεις, στις οποίες είναι απαραίτητο να αναγνωρίσουμε τη σημασία και τον επείγοντα χαρακτήρα μιας απόφασης που πρέπει να ληφθεί.
Το Ευαγγέλιο προτείνει μια άλλη σημαντική πτυχή της διάκρισης: αυτή συμπεριλαμβάνει τα συναισθήματα. Όποιος βρήκε τον θησαυρό, δεν αισθάνεται τη δυσκολία να πουλήσει τα πάντα, τόσο μεγάλη είναι η χαρά του (βλ. Μτ 13,44). Ο όρος που χρησιμοποιεί ο ευαγγελιστής Ματθαίος δείχνει μια πολύ ιδιαίτερη χαρά, που καμία ανθρώπινη πραγματικότητα δεν μπορεί να δώσει. Και μάλιστα επανέρχεται σε ελάχιστα άλλα χωρία του Ευαγγελίου, που όλα αναφέρονται στη συνάντηση με τον Θεό. Είναι η χαρά των Μάγων, όταν μετά από ένα μακρύ και κουραστικό ταξίδι ξαναβλέπουν το αστέρι (βλ. Μτ 2,10 ) Είναι η χαρά των γυναικών που επιστρέφουν από τον άδειο τάφο, αφού άκουσαν την αναγγελία της ανάστασης από τον άγγελο (βλ. Μτ 28,8). Είναι η χαρά εκείνων που έχουν βρει τον Κύριο.
Στην τελική κρίση, ο Θεός θα επιτελέσει μια διάκριση προς εμάς. Οι εικόνες του αγρότη, του ψαρά και του εμπόρου είναι παραδείγματα του τι συμβαίνει στη Βασιλεία των Ουρανών, μια Βασιλεία που φανερώνεται στις καθημερινές πράξεις της ζωής, και απαιτούν τη λήψη θέσης. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να γνωρίζουμε πώς να διακρίνουμε: οι μεγάλες επιλογές μπορούν να προκύψουν από περιστάσεις που εκ πρώτης όψεως είναι δευτερεύουσες, αλλά που αποδεικνύονται καθοριστικές. Για παράδειγμα: ας σκεφτούμε την πρώτη συνάντηση του Ανδρέα και του Ιωάννη με τον Ιησού, μια συνάντηση που προκύπτει από μια απλή ερώτηση: «Ραββί, πού μένεις;» – «Ελάτε και θα δείτε» (βλ. Ιω 1,38-39). Μια πολύ σύντομη ανταλλαγή λέξεων, αλλά είναι η αρχή μιας αλλαγής που θα σημαδέψει ολόκληρη τη ζωή. Χρόνια αργότερα, ο Ευαγγελιστής θα συνεχίσει να θυμάται εκείνη τη συνάντηση που τον άλλαξε για πάντα, θα θυμάται ακόμη και την ώρα: «Ήταν περίπου τέσσερις το απόγευμα» (στ. 39). Είναι η ώρα που ο χρόνος και το αιώνιο συναντήθηκαν στη ζωή του.
Γνώση, εμπειρία, συναισθήματα, θέληση: αυτά είναι μερικά απαραίτητα στοιχεία της διάκρισης. Στην πορεία αυτών των κατηχήσεων θα δούμε και άλλα, εξίσου σημαντικά. Η διάκριση -όπως είπα- περιλαμβάνει προσπάθεια. Σύμφωνα με τη Βίβλο, δεν βρίσκουμε μπροστά μας, ήδη πακεταρισμένη, τη ζωή που πρέπει να ζήσουμε. Ο Θεός μας καλεί να αξιολογήσουμε και να επιλέξουμε: μας δημιούργησε ελεύθερους και θέλει να ασκήσουμε την ελευθερία μας. Για το λόγο αυτό, η διάκριση είναι απαιτητική.
Κάναμε συχνά αυτήν την εμπειρία: να επιλέξουμε κάτι που μας φαινόταν καλό αλλά δεν ήταν. Ή να ξέραμε ποιο ήταν το αληθινό μας καλό και να μην το επιλέξαμε. Ο άνθρωπος, σε αντίθεση με τα ζώα, μπορεί να κάνει λάθος, μπορεί να μην θέλει να επιλέξει σωστά. Η Βίβλος το δείχνει αυτό από τις πρώτες της σελίδες. Ο Θεός δίνει στον άνθρωπο μια ακριβή οδηγία: αν θέλεις να ζήσεις, αν θέλεις να γευτείς τη ζωή, να θυμάσαι ότι είσαι πλάσμα, ότι δεν είσαι εσύ το κριτήριο του καλού και του κακού και ότι οι επιλογές που κάνεις θα έχουν συνέπειες, για σένα , για τους άλλους και για τον κόσμο (βλ. Γεν 2,16-17). Μπορείς να κάνεις τη γη έναν υπέροχο κήπο ή μπορείς να την κάνεις μια έρημο θανάτου. Μια θεμελιώδης διδασκαλία: δεν είναι τυχαίο ότι είναι ο πρώτος διάλογος μεταξύ Θεού και ανθρώπου.
Η διάκριση είναι κοπιαστική αλλά απαραίτητη για να ζήσουμε. Απαιτεί να γνωρίζω τον εαυτό μου, να ξέρω τι είναι καλό για μένα εδώ και τώρα. Πάνω από όλα απαιτεί μια υιική σχέση με τον Θεό. Ο Θεός είναι Πατέρας και δεν μας αφήνει μόνους, είναι πάντα πρόθυμος να μας συμβουλέψει, να μας ενθαρρύνει, να μας δεχτεί. Αλλά δεν επιβάλλει ποτέ τη θέλησή του. Γιατί;Διότι θέλει να τον αγαπούν και όχι να τον φοβούνται. Και την αγάπη μπορείς να τη ζήσεις μόνο μέσα στην ελευθερία. Για να μάθεις να ζεις πρέπει να μάθεις να αγαπάς, και γι’ αυτό είναι απαραίτητο να διακρίνεις. Είθε το Άγιο Πνεύμα να μας καθοδηγεί! Ας το επικαλούμαστε κάθε μέρα, ειδικά όταν πρέπει να κάνουμε επιλογές. Ευχαριστώ.
———————-
Μετάφραση: π.Λ
