ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ: ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ ΣΕ ΜΙΑ ΕΚΚΟΣΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΧΩΡΑ
ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ
25-11-23
Η Φινλανδία των 5,6 εκατ. κατοίκων, αναφέρεται συχνά, σε στατιστικές, ως «η πιο ευτυχισμένη χώρα του κόσμου». Όμως μαστίζεται από αλκοολισμό και αυτοκτονίες! Επίσης, και λόγω κλίματος, θεωρείται ότι οι κάτοικοι είναι μοναχικοί. Ας γνωρίζουμε και τη θρησκευτική κατάσταση της χώρας.
Η Φινλανδία αναγνωρίζει ως εθνικές εκκλησίες τη Λουθηρανική (τυπικά 2/3 του πληθυσμού) και την Ορθόδοξη. Στη χώρα ζουν επίσης 1.000.000 άτομα που δηλώνουν ότι δεν ανήκουν σε θρησκεία, πιστοί άλλων προτεσταντικών ομολογιών και 20-30.000 καθολικοί. Ο περισσότερος πληθυσμός όμως είναι εκκλησιαστικά αδιάφορος και οι εκκλησίες άδειες. Μόνο η καθολική εκκλησία εμφανίζει αύξηση, περίπου 500 ατόμων το χρόνο, είτε από Φινλανδούς που αλλάζουν δόγμα είτε από μετανάστες και πρόσφυγες, από Αφρική και Λατινική Αμερική κυρίως.
Ο χριστιανισμός ήρθε στη χώρα από τον Επίσκοπο Σουηδίας και η Φινλανδία παρέμεινε καθολική ως το 1550, που προσχώρησε στην Μεταρρύθμιση του Λούθηρου. Η χώρα κέρδισε την ανεξαρτητοποίησή της από τη Ρωσία το 1917.
Ως τότε η Καθολική Εκκλησία ήταν απαγορευμένη. Το 1920 συστήθηκε το Αποστολικό Βικαριάτο Ελσίνκι, που αναβαθμίσθηκε σε Επισκοπή, για όλη τη χώρα, το 1955. Οι ενορίες είναι συνολικά 8, οι 2 στο Ελσίνκι. Λειτουργίες γίνονται επίσης σε 25 περιοχές που δεν υπάρχει καθολικός ναός, εντός λουθηρανικών ή ορθόδοξων εκκλησιών! 
Υπάρχουν 29 συνολικά ιερείς: οι 6 είναι της Επισκοπής, 2 έχουν προσφερθεί από άλλες Επισκοπές, 2 είναι Δομινικανοί, 8 ανήκουν στη Νεοκατηχουμενική Πορεία, 5 στην Προσωπική Πρελατούρα του Opus Dei, κάποιοι ανήκουν στο Μοναχικό Τάγμα της Ιεράς Καρδίας και οι υπόλοιποι είναι Πολωνοί. Από τους 5 νεότερους στη χειροτονία, οι 2 είναι Φινλανδοί και οι 3 (δύο από Βιετνάμ και ένας από Ρουάντα) παιδιά προσφύγων που μεγάλωσαν στη χώρα. Κάθε Κυριακή, τελούνται 5-6 θείες λειτουργίες ανά ναό και η προσέλευση είναι μαζική. Πλην των Φινλανδών υπολογίζονται ότι σε καθολικές ακολουθίες προσέρχονται πιστοί από άλλες 100 εθνότητες !
Επίσκοπος τη δεκαετία 2009-19 ήταν ο (για πρώτη φορά Φινλανδός) Teemu Sippo, ο οποίος παραιτήθηκε πρόωρα λόγω υγείας. Η θέση παρέμεινε κενή 4 ½ χρόνια ως το διορισμό, προ μηνός, του Ισπανού (Βάσκου, από Μπιλμπάο) μέλους του Opus Dei, π. Raimo Gayarola, 54 ετών. Ο νέος Ιεράρχης είναι ιατρός και θεολόγος, βρίσκεται στη χώρα από το 2006, μιλά άπταιστα τη γλώσσα και είναι, από το 2011, ο γενικός βικάριος της Επισκοπής.
Η χειροτονία του, την 25 Νοεμβρίου 2023, με προσκεκλημένους από τη λουθηρανική και ορθόδοξη ιεραρχία, [έγινε] στον… καθεδρικό λουθηρανικό ναό του Ελσίνκι, που χωρά 2600 άτομα, αντί των 300 πιστών που μπορεί να φιλοξενήσει ο αντίστοιχος καθολικός ναός.
Ο νέος Επίσκοπος διατηρεί φιλικές σχέσεις με λουθηρανούς, ορθόδοξους και άλλους θρησκευτικούς παράγοντες της Φινλανδίας και είναι πρακτικός άνθρωπος. Δεν περιμένει το ποίμνιο στους λιγοστούς χώρους λατρείας, το αναζητά όπου αυτό ζει και δραστηριοποιείται. Προσπαθεί να το εξυπηρετήσει και στη μητρική του γλώσσα, όπου αυτό είναι εφικτό, αλλά προτρέπει τους αλλοδαπούς καθολικούς να μάθουν τη δύσκολη γλώσσα της χώρας, ώστε να ενσωματώνονται ευκολότερα. «Είμαστε Φινλανδική Καθολική Εκκλησία, με πολιτιστικές και γλωσσικές προκλήσεις» αλλά και «μια φτωχή Εκκλησία σε μια πλούσια χώρα, όπου η θέρμανση είναι ανοικτή 11 μήνες το χρόνο, με ότι αυτό οικονομικά, συνεπάγεται»! Επίσης δεν αντιμετωπίζει «αμυντικά» τα κοινωνικά θέματα που έρχονται σε αντίθεση με την καθολική διδασκαλία, «το ΟΧΙ δεν εξυπηρετεί, πρέπει να έχουμε εναλλακτικές θέσεις. Αντί να αρνηθούμε την ευθανασία προτείνουμε ποιοτική παρηγορητική φροντίδα, αντί να πούμε όχι στην άμβλωση λέμε ναι στα παιδιά, τα έχει ανάγκη η κοινωνία μας, τα χρειαζόμαστε και τα υπερασπιζόμαστε».
Ο Βάσκος ιερωμένος πιστεύει ότι ο σύγχρονος Φινλανδός λουθηρανός είναι, θεολογικά, πιο κοντά στον συμπατριώτη του καθολικό, παρά στο Γερμανό λουθηρανό. «Η χώρα είναι πολύ μακριά από τη Ρώμη, δεν αισθάνθηκε τις θεολογικές διαφορές των 2 δογμάτων, δεν υπήρξαν συγκρούσεις πιστών, η ευσέβεια σε καθολικές παραδόσεις παρέμεινε. Αυτό βοηθά να υπάρχει πραγματικός θεολογικός διάλογος και αμοιβαία εμπιστοσύνη».
Πληροφορίες από συνέντευξη του νέου Ιεράρχη στο The Pillar
Φωτογραφίες (μόνος και με Νούντσιο της Αγίας Έδρας) από Vatican Media
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΒΑΝΤΗΣ
μέλος Συνοδικής Επιτροπής “ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ“
