«ΤΡΕΛΟΙ» ΑΠΟ ΑΓΑΠΗ
ΟΙ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΙ
ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΥΣΗ
ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΑΛΟΣ, ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ (3)
Εκτός από τον Άγιο Φραγκίσκο, όπως θα δούμε στη συνέχεια, υπήρχαν στην δυτική Χριστιανοσύνη αρκετοί τέτοιοι τρελοί από αγάπη, άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι με την «περίεργη» χριστιανική συμπεριφορά τους κατακρημνίζουν τις βεβαιότητες τις εποχής τους και της εποχής μας. Άνθρωποι συχνά πλούσιοι, γνωστοί, με εξουσία, που εγκαταλείπουν τα πάντα, ζητιανεύουν, άγνωστοι μεταξύ αγνώστων ή ακόμα ζητιάνοι και άρρωστοι κοντά στην πλούσια οικογένεια τους (Βλ. Crispi da Foligno, Giovanni Colombini, Giuseppe Benedetto Labra, Jean Joseph Surin, Heimradvo Hassungen ή ο γνωστός μας άγιος Ρόκκος…).
Δεν μπορούμε, ωστόσο, να μην αναφερθούμε πιο λεπτομερώς σε μία χαρακτηριστική προσωπικότητα «δια Χριστόν σαλού», εντελώς ξεχωριστή, έναν άγιο που ενώνει τους «σαλούς» της Ορθόδοξης και της Καθολικής παράδοσης. Αυτή είναι ο άγιος Νικόλας ο Προσκυνητής ή ο άγιος «Κύριε Ελέησον», ή ο άγιος Νικόλαος ο Στειριώτης.
Πρόκειται για ένα νεαρό Έλληνα καλόγερο από τη Ιερά Μονή του Οσίου Λουκά (Ελικώνα).
Αυτός γεννήθηκε το 1075 στο Στείρι Βοιωτίας. Από πολύ νεαρή ηλικία είχε περίεργες θρησκευτικές συμπεριφορές, αρκετά έξω από τη συνηθισμένη θρησκευτικότητα, τόσο που η μητέρα του, νομίζοντας πως είναι τρελός, τον έκλεισε στο μοναστήρι του Οσίου Λουκά.
Από εκεί, φώναζε συνεχώς: «Κύριε ελέησον» και γελούσε χαρούμενος. Κουράστηκαν και οι μοναχοί να τον ακούν και τον έδιωξαν από το μοναστήρι.
Μετά από μία περιπλάνηση στην Ελλάδα, το 1094 θέλησε να επισκεφτεί τη Ρώμη για να προσκυνήσει τα λείψανα του Αποστόλου Πέτρου, αλλά τις 20 Μαΐου του ίδιου έτους κατέληξε στο Trani της Απουλίας στη νότια Ιταλία.
Εκεί, μόλις έφτασε, άρχισε να οργώνει τους δρόμους της πόλης και, γεμάτος χαρά, φώναζε ασταμάτητα: «Κύριε Ελέησον». Τα παιδάκια έτρεχαν μαζί του και επαναλάμβαναν και αυτά το «Κύριε ελέησον» και τους μοίραζε φρούτα που είχε «μαζέψει» από τους γύρω κήπους. Ήταν τόσο μεταδοτική η πασχαλινή χαρά του. Άλλοι τον θεωρούσαν τρελό, άλλοι όμως άγιο.
Ο Επίσκοπος της πόλης τον κάλεσε για να διαπιστώσει περί τίνος πρόκειται. Σύντομα όμως, ανακάλυψε σε αυτόν τον νεαρό μια μεγάλη κρυμμένη αγιότητα. Ο Νικόλαος, όμως, αντίς, επιτέλους, να χαρεί γι’αυτήν την αναγνώριση, αντιλαμβανόμενος την παρουσία μερικών παιδιών, εγκατέλειψε τον επίσκοπο, και, σχεδόν χορεύοντας με τα παιδιά, άρχισε να επαναλάβει το συνηθισμένο του μοτίβο: «Κύριε ελέησον».
Εκοιμήθη στις 2 Ιουνίου του 1094,ύστερα από έναν μόνο μήνα από την εγκατάστασή του εκεί. Ήταν μόλις 19 ετών.
Αμέσως μετά το θάνατο του πραγματοποιήθηκαν πολλά θαύματα που άφησαν κατάπληκτους τους κατοίκους. Όλοι κατάλαβαν πως είχε έλθει να τους επισκεφτεί από την Ελλάδα ένας άγιος, ένας «δια Χριστόν σαλός».
Ο κόσμος απαίτησε από την Εκκλησία να ανακηρυχθεί αμέσως άγιος. Πράγμα που έγινε δεκτό από την Εκκλησία και κηρύχθηκε άγιος από τον Πάπα Ουρβανό τον Β’, μόλις δύο χρόνια μετά από το θάνατό του. Έτσι, σήμερα, έχουμε έναν άγιο Έλληνα, ορθόδοξο, αναγνωρισμένο άγιο, μόνο από την Καθολική Εκκλησία. Εορτάζεται στις 2 Ιουνίου.
Προς τιμήν του, το 1098, άρχισε η οικοδόμηση της επιβλητικής Βασιλικής που καθαγιάστηκε το 1143. Σε αυτήν, ακόμα και σήμερα φυλάσσονται τα λείψανά του. Οι πιστοί, ακόμα και σήμερα, έχουν μια ιδιαίτερη ευλάβεια για αυτόν. Αυτή η βασιλική ονομάστηκε «Βασίλισσα των ρωμανικών εκκλησιών στην Απουλία».
Όταν την επισκέφτηκα για πρώτη φορά έμεινα άφωνος από τον θαυμασμό μου. Είναι μεγαλειώδης, αν και αφιερωμένη σε έναν φτωχό, «σαλεμένο», νεαρό Έλληνα.
Αν κάποιος από εσάς, τύχει να βρεθεί σε αυτά τα μέρη της Κάτω Ιταλίας, χωρίς δεύτερη σκέψη, πρέπει να επισκεφτεί το Trani.
+ Ιωάννης Σπιτέρης
Αρχιεπίσκοπος
πρώην Κερκύρας
