«Ο Θεός αποκαλύπτει το Πρόσωπό του ακριβώς στη μορφή του πάσχοντα, ο οποίος συμμετέχει στην κατάσταση του εγκαταλειμμένου από το Θεό ανθρώπου, παίρνοντάς την επάνω του. Αυτός ο αθώος που πάσχει έγινε η ελπίδα-βεβαιότητα» (Εγκύκλιος Spe salvi, 43).
Ιστορία και πράξη του Δρόμου του Σταυρού
Από την αρχαιότητα, οι προσκυνητές της Ιερουσαλήμ επιθυμούσαν να διανύσουν την οδυνηρή πορεία του Σωτήρα τους, από το ανάκτορο του Πιλάτου μέχρι το Γολγοθά και τον Άγιο Τάφο.
Κατά τον 15ο αιώνα οι Φραγκισκανοί, φύλακες των Αγίων Τόπων της Ιερουσαλήμ, εισήγαγαν στην Ευρώπη τις εικόνες του Πάθους του Κυρίου. Οι χριστιανοί διένυαν έτσι την «πορεία του σταυρού», σαν να είχαν ακολουθήσει τον Ιησού ανά τους δρόμους της Ιερουσαλήμ, σταματώντας σε κάθε στάση, για να στοχαστούν και να προσευχηθούν.
Προς το τέλος του 16ου αιώνα, ο αριθμός των στάσεων ορίστηκε σε 14 και σε πολλούς ναούς φρόντισαν να έχουν απεικονίσεις. Ο Άγιος Αλοΐσιος-Μαρία Γκρινιόν ντε Μονφόρ (Grignon de Monfort) οικοδόμησε, κατά τον 18ο αιώνα, με 500 χωρικούς έναν πελώριο Γολγοθά στο Πον-Σατό (Pont Chateau). Κυρίως όμως ο μεγάλος ιταλός ιεραπόστολος Άγ. Λεονάρδος ντι Πόρτο Μαουρίτσιο (di Porto Maurizio) είναι εκείνος που διέδωσε αυτή την ευλάβεια του Δρόμου του Σταυρού κατά το πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Εκείνος ευλόγησε προσωπικά 572 Δρόμους του Σταυρού. Οικοδόμησε μια μνημειώδη σειρά από 15 στάσεις (η τελευταία είχε θέμα τους πόνους της Παναγίας) στο Κολοσσαίο της Ρώμης. Τη Μεγάλη Παρασκευή ο ίδιος ο Πάπας συμμετέχει στο Δρόμο του Σταυρού στο Κολοσσαίο, με την παρουσία ενός αμέτρητου πλήθους.
Πολλοί άλλοι μνημειώδεις Δρόμοι του Σταυρού πραγματοποιήθηκαν. Εκείνος της Λούρδης, πάνω στο λόφο που δεσπόζει της σπηλιάς, αποτελείται από 115 αγάλματα ύψους δύο μέτρων περίπου και δέχεται επίσκεψη από χιλιάδες ομάδες.
Ο Δρόμος του Σταυρού είναι και μια ενοριακή τελετή. Ο Άγ. Λεονάρδος ικέτευε τους Επισκόπους και τους ιερείς: «Σας ικετεύω για τα σπλάχνα του Ιησού να ανοίξετε για τους πιστούς ένα θησαυρό από όπου θα αρχίσει η μεταστροφή τους, μια ανεξάντλητη πηγή χαρίτων, αξιομισθιών και ευλογιών του ουρανού». Αν ο Θεός είναι αυστηρός απέναντι στο δούλο που έκρυψε ένα και μόνο τάλαντο, τι θα συμβεί σ’ εκείνον που θα έχει κρύψει από το λαό του ένα θησαυρό που περικλείει τόσο πολλούς θησαυρούς και με άπειρη αξία».
Κατά τη διάρκεια της Τεσσαρακοστής, μια κοινοτική διαδρομή, καθοδηγούμενη από τον εφημέριο, προχωρεί από στάση σε στάση στους τοίχους της εκκλησίας. Εναλλάσσονται αναγνώσματα από την Αγία Γραφή, στοχασμοί και άσματα. Η 11η στροφή του άσματος Στάμπατ Μάτερ (Stabat Mater) απευθυνόμενη προς την Αειπάρθενο Μαρία, επαναλαμβάνεται μετά από κάθε στάση:
| Sancta Mater istud agas Crucifixi fige plagas Cordi meo valide. | Αγία Μήτερ τούτο κάμε: στην καρδιά μας πάντα νά ’ναι του Εσταυρωμένου αι πληγαί. |
Οι χριστιανοί που μελετούν μ’ αυτό τον τρόπο το Πάθος του Χριστού κατά τη Μεγάλη Παρασκευή, γνωρίζουν ότι μετά από δυο μέρες θα ηχήσουν οι καμπάνες της Αναστάσεως. «Εάν πεθάναμε μαζί με το Χριστό – γράφει ο απ. Παύλος – θα ζήσουμε επίσης μαζί του» (Ρωμ.6,8).
Μπορεί όμως ο καθένας να κάνει το δικό του Δρόμο του Σταυρού, ανεξάρτητα από την κοινότητα, είτε περνώντας με τη σειρά εμπρός από τις στάσεις στην εκκλησία, είτε μελετώντας τη μια στάση μετά την άλλη χωρίς να κινείται σωματικά. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ έκανε κατ’ αυτό τον τρόπο το δικό του Δρόμο του Σταυρού κάθε Παρασκευή, ακόμη και όταν η μέρα του ήταν κουραστική. Πορεία της ψυχής που δέχεται να αφιερώσει λίγο χρόνο σ’ αυτή την ευσεβή πρακτική: το πνεύμα μεταφέρεται κοντά στον πάσχοντα Κύριο, με τη βοήθεια της ζωγραφισμένης ή ανάγλυφης εικόνας και του Ευαγγελίου. Είναι στηρίγματα για την πνευματική μελέτη, την προσευχή και τη χάρη του Θεού.
Οι πολυάριθμοι μάρτυρες, που πέθαναν για να υπερασπιστούν τις ιερές εικόνες κατά την περίοδο της εικονομαχίας, μαρτυρούν τη σπουδαιότητα αυτών των εικόνων για να πλησιάσουμε τον ενσαρκωμένο Λόγο κατά το Πάθος του.
Ο Απόστολος Παύλος έγραφε στους Φιλιππησίους:
«Να έχετε μεταξύ σας το ίδιο φρόνημα που είχε κι ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος, αν και ήταν Θεός, δεν θεώρησε την ισότητά του με το Θεό αποτέλεσμα αρπαγής, αλλά τα απαρνήθηκε όλα, πήρε μορφή δούλου κι έγινε άνθρωπος, και όντας πραγματικά άνθρωπος ταπεινώθηκε θεληματικά, υπακούοντας μέχρι θανάτου και μάλιστα θανάτου σταυρικού.
Γι’ αυτό και ο Θεός τον ανέβασε πολύ ψηλά και του χάρισε το όνομα που είναι πάνω απ’ όλα τα ονόματα.
Κι έτσι στο όνομα του Ιησού όλα τα επουράνια, τα επίγεια και τα υποχθόνια θα προσκυνήσουν, και κάθε γλώσσα θα ομολογήσει ότι Κύριος είναι ο Ιησούς Χριστός» (2,5-11)
(πηγή: episkopisyrou.gr)
