ΚΥΚΛΟΣ Β
Η δέκατη όγδοη Κυριακή της κοινής περιόδου του έτους μας παρουσιάζει και πάλι το θέμα του άρτου, με μια διπλή αναφορά: στο πρώτο ανάγνωσμα που είναι παρμένο από το Βιβλίο της Εξόδου, αναφέρεται το θαύμα του μάννα που έπεσε από τον ουρανό και στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο και συγκεκριμένα στο έκτο κεφάλαιο αναφέρεται ο αληθινός άρτος της ζωής.
Όλα αυτά ο Κύριος μας τα προσφέρει σήμερα για να μας υπογραμμίσει το γεγονός ότι χρειαζόμαστε τη διπλή τροφή αυτή που συμβολίζεται στην προσευχή του Πάτερ ημών, όταν λέμε: «τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημιν σήμερον». Δηλαδή μια υλική τροφή που μας συντηρεί στη ζωή μας και μια πνευματική που μας εξασφαλίζει την αιώνια.
Στο πρώτο ανάγνωσμα από το βιβλίο της Εξόδου, συναντάμε την παρέμβαση του Θεού για να καθησυχάσει τον θυμό των Εβραίων που πεινούσαν και αμφισβητούσαν, νομίζοντας ότι πληρώνουν το τίμημα της ελευθερίας τους από τη δουλεία τους στην Αίγυπτο, με την έλλειψη τροφής και την πείνα στην έρημο: «Ήμασταν καλύτερα στη γη της Αιγύπτου, όταν καθόμασταν γύρω από τα δοχεία των κρεάτων, τρώγοντας αρκετό ψωμί για να χορτάσουμε! Αντ’ αυτού, μας οδηγήσατε σ’ αυτόν τον έρημο τόπο για να πεινάσουμε».
Η ελευθερία συνεπάγεται κινδύνους, είναι ευκολότερο να βασιστεί κανείς στις βεβαιότητές του, παρά να αντιμετωπίσει νέες καταστάσεις που περιλαμβάνουν δεσμεύσεις και στερήσεις. Όμως σ’ αυτή την ανταρσία του λαού εναντίον του Μωυσή και του Κυρίου, ο Θεός απαντά με τα δώρα του. Αντί να τιμωρήσει τη λίγη πίστη ή και την απιστία του λαού του, του εξασφαλίζει ψωμί, θέτοντας μόνο ένα απλό περιορισμό: πρέπει να συλλεχθεί μόνο η απαραίτητη τροφή για την κάθε ημέρα, και αυτό βέβαια απλά και μόνο για να αποφευχθούν οι σπατάλες.
Στο Ευαγγέλιο βρίσκουμε τη συνέχεια της ιστορίας του πολλαπλασιασμού των άρτων που μελετήσαμε την περασμένη Κυριακή, η οποία τελείωνε με την εικόνα του Ιησού που αποσύρθηκε μόνος στο βουνό, απογοητεύοντας εκείνους που ήθελαν να τον πιάσουν και να τον κάνουν Βασιλιά τους. Αφού τρέφει το λαό με το θαύμα αυτό, ο Ιησούς απομακρύνεται από το πλήθος και από τις ενδιαφερόμενες προσδοκίες τους.
Ο Ιησούς δεν ικανοποιεί το πλήθος που θέλει να το κάνει βασιλιά και αυτό απλά και μόνο για να λύσει μια για πάντα το πρόβλημα της πείνας του. Ο διδάσκαλος όμως Χριστός παροτρύνει τον άνθρωπο να ανακαλύψει μια άλλη πείνα, τον καλεί να μην κατακλύζεται από τις νόμιμες ανησυχίες του κάθε μέρα, για να μπει στους ορίζοντες ενός άλλου επιπέδου που είναι η πίστη.
Δυστυχώς όλοι είμαστε ριζωμένοι επίμονα “σε αυτό το γήινο επίπεδο και αδυνατούμε να κοιτάξουμε πιο πέρα. Ωστόσο, πέρα από αυτή τη φυσική πραγματικότητα, μόνο ο λόγος του Θεού μπορεί να οδηγήσει και να μας αποκαλύψει όλη την ομορφιά της αγάπης. Για να γίνει όμως αυτό, είναι απαραίτητο να εγκαταλείψουμε πολλές κακές συνήθειες μας, ίσως ακόμη και ορισμένες θρησκευτικές ιδέες, κάποιο συγκεκριμένο τρόπο προσευχής, έναν ίσως λανθασμένο τρόπο κατανόησης του Θεού.
Είναι απαραίτητο να ξεπεράσουμε πολλές προκαταλήψεις για να καλωσορίσουμε τη μεγάλη καινοτομία που προκύπτει από ζωή και από το λόγο του Κυρίου.
Επιστρέφοντας στην Ευχαριστιακή πλευρά αυτού του γεγονότος, ανακαλύπτουμε ότι η Ευχαριστία δεν είναι σημείο άφιξης, αλλά αναχώρησης: ο Ιησούς είναι ο άρτος που γίνεται τροφή αγάπης που εξασφαλίζει την αληθινή ζωή κάθε μέρα. Είναι μια ισχυρή υπενθύμιση των δεσμών της ζωής μας με τους ανθρώπους που είναι κοντά μας και με αυτούς που συναντάμε και που μας ζητούν επίσης αυτό τον άρτο που συντηρεί τη ζωή τους. Ο Ιησούς είναι ο πραγματικός άρτος, η τροφή μας με τον Λόγο που ακούμε, η προσευχή που μοιραζόμαστε, ο τεμαχισμός που τελεί η Εκκλησία και δημιουργεί και τρέφει την Εκκλησία. Δυστυχώς, όπως το πλήθος που είδε τον πολλαπλασιασμό των άρτων, αλλά δεν το κατάλαβε, κι εμείς, πολλές φορές, τυχαίνει να είμαστε σωματικά παρόντες σε μια γιορτή, αλλά να αποσπάται η προσοχή μας, ίσως από τις σκέψεις μας, από καθημερινά προβλήματα μας. Και δεν συγκεντρωνόμαστε για να ακούσομε, να γνωρίσουμε και να κατανοήσουμε πλήρως το μήνυμα που μας μεταδίδει κάθε τέλεση της Ευχαριστίας.
Αυτό που μας ζητά σήμερα ο Ιησούς είναι να πιστέψουμε σε αυτόν ως τη μόνη αληθινή τροφή, να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να μεταμορφωθεί για να ικανοποιήσει αυτή την πείνα για ζωή, αγάπη και τη δίψα για γνώση των πραγμάτων που έχει να μας πει.
Στην επιστολή του προς τους Εφεσίους, ο Άγιος Παύλος συνοψίζει όσα βιώθηκαν στην έρημο κατά την Έξοδο και του Ευαγγέλιο μας χαράζει το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που λίγο πριν ακούσαμε: να γνωρίσουμε τον Χριστό και να ακούσουμε τον λόγο του, όχι μέσα από βιβλία ή συναντήσεις με δασκάλους ειδικούς, αλλά μέσω μιας πραγματικής εμπειρίας που ζούμε μέσα στο χώρο και στο χρόνο. Αυτό σημαίνει επίσης να εγκαταλείψουμε τη σάρκα που καλύπτεται με απατηλά πάθη, για να ανανεώσουμε το πνεύμα και να ντυθούμε το νέο άνθρωπο που δημιουργήθηκε από τον Θεό και οδηγείται στη δικαιοσύνη και την αγιότητα.
+ Ν