Δεν υπάρχουν πια τελετές, μια «γυμνή» Αγ. Τράπεζα, οι καμπάνες δεν χτυπούν πια, ακόμη και ο Θεός έχει κρυφτεί… Αυτό το πέρασμα μεταξύ του θανάτου του Χριστού και της Ανάστασής του αποτελεί πρόκληση για κάθε χριστιανό. «Ο Πατέρας είπε μόνο έναν λόγο: τον Υιό του. Τον λέει πάντα με σιωπή, μια ατελείωτη σιωπή. Μέσα στη σιωπή μπορεί να ακουστεί », λέει ο Άγιος Ιωάννης του Σταυρού, εξηγώντας τη μεγάλη σιωπή του Θεού το Μεγάλο Σάββατο. Η ημέρα αυτή, χωρίς ιδιαίτερη τελετή, σηματοδοτεί το πέρασμα μεταξύ του θανάτου του Χριστού και της Ανάστασής του. Τι συμβαίνει αυτή την ημέρα; Το αρχαίο κήρυγμα για το Μεγάλο Σάββατο, που διαβάζεται στην Ακολουθία των Αναγνωσμάτων, περιγράφει τέλεια την ατμόσφαιρα πένθους και προσδοκίας που επικρατεί εκείνη την ημέρα: “Σήμερα υπάρχει μεγάλη σιωπή στη γη, μεγάλη σιωπή και μετά μοναξιά γιατί ο βασιλιάς κοιμάται. Η γη σείστηκε και ησύχασε, επειδή ο Θεός κοιμήθηκε με τη σάρκα και ξύπνησε αυτούς που κοιμούνταν από την αρχή.
«Ο Θεός είναι κρυμμένος»
Στον απόηχο της Μεγάλης Παρασκευής, οι χριστιανοί καλούνται, μέσω της προσευχής και της νηστείας, να ζήσουν το Μεγάλο Σάββατο όχι ως παρένθεση αλλά ως περίοδο εσωτερικής ανανέωσης, πηγή παρηγοριάς και ελπίδας. Για μερικούς, αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα οδυνηρό, γιατί φέρνει στο μυαλό τους όλες τις τραγικές στιγμές που, αντιμέτωποι με μια τραγωδία, μια ασθένεια, ένα ατύχημα, μια αδικία, ακόμη και το θάνατο, μπορεί να ένιωσαν την απουσία του Θεού.
Ο Βενέδικτος ΙΣΤ’, με την ευκαιρία της προσκύνησης της Ιεράς Σινδόνης στον Καθεδρικό Ναό του Τορίνο το 2010, έκανε έναν όμορφο διαλογισμό για το μυστήριο αυτό. Μπροστά στη Σινδόνη, μια τέλεια «εικόνα» του πώς ήταν το σώμα του Ιησού που βρισκόταν στον τάφο εκείνη την περίοδο, περιγράφει αυτή τη στιγμή της σιωπής. Αυτό το «ο Θεός είναι κρυμμένος», λέει, «είναι μέρος της πνευματικότητας του σύγχρονου ανθρώπου, με έναν υπαρξιακό, σχεδόν ασυνείδητο τρόπο, σαν ένα κενό στην καρδιά που έχει μεγαλώσει όλο και περισσότερο». Το σκοτάδι αυτής της ημέρας προκαλεί όλους τους χριστιανούς που αμφισβητούν τη ζωή τους, και με έναν ιδιαίτερο τρόπο προκαλεί εμάς, τους πιστούς. Κι εμείς πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτό το σκοτάδι.
Η Ιερά Σινδόνη μια εικόνα του Μεγάλου Σαββάτου
Το σκοτάδι αυτής της ημέρας απευθύνεται επομένως σε όλους όσους αμφισβητούν τη ζωή, και με ιδιαίτερο τρόπο στους πιστούς. Γιατί όλοι μπορεί να έχουν να αντιμετωπίσουν αυτό το σκοτάδι. Αλλά «το πιο σκοτεινό μυστήριο της πίστης είναι ταυτόχρονα το πιο φωτεινό σημάδι μιας ελπίδας που δεν έχει όρια», υπενθύμισε ο επίτιμος Πάπας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Σινδόνη είναι ένα τέλειο «φωτογραφικό» ντοκουμέντο, με ένα «θετικό» και ένα «αρνητικό».
Από το σκοτάδι του θανάτου του Υιού του Θεού βγήκε το φως μιας νέας ελπίδας: το φως της Ανάστασης. Και αν χιλιάδες και χιλιάδες άνθρωποι τον προσκυνούν, είναι επειδή σε αυτόν «δεν βλέπουν μόνο σκοτάδι, αλλά και φως, όχι τόσο την αποτυχία της ζωής και της αγάπης, αλλά μάλλον τη νίκη, τη νίκη της ζωής επί του θανάτου, της αγάπης επί του μίσους».
Μια σωτήρια ανάπαυση
Το Μεγάλο Σάββατο εορτάζετε επίσης η κάθοδος του Χριστού στον Άδη. Τι σημαίνει όμως αυτή η έκφραση; Αυτό σημαίνει ότι ο Θεός, αφού έγινε άνθρωπος, «έφτασε στο σημείο να εισέλθει στην ακραία και απόλυτη μοναξιά του ανθρώπου», μας λέει ο Βενέδικτος ΙΣΤ’, αλλά παρέμεινε στο θάνατο και πέρασε την πόρτα αυτής της απόλυτης μοναξιάς «για να μας καθοδηγήσει να περάσουμε κι εμείς μαζί του». Αυτό είναι το φάρμακο για την καταπολέμηση του αισθήματος εγκατάλειψης που μπορεί να νιώθουμε όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τραγικές καταστάσεις: να επαναλαμβάνουμε ξανά και ξανά « ότι την ώρα της ακραίας μοναξιάς, δεν θα είμαστε ποτέ μόνοι ». Το Μεγάλο Σάββατο, οι καμπάνες των εκκλησιών σιωπούν. «Όλα ολοκληρώθηκαν » (Ιω 19,30). Αυτή η ανάπαυση είναι σωτήρια. Σε λίγες ώρες, η Aνάσταση του Κυρίου θα φέρει ένα νέο φως για την αναγέννηση σε μια νέα ζωή. Έτσι, όπως λέει ο Άγιος Παύλος στους Ρωμαίους, «ο αναστημένος Κύριος είναι η ελπίδα που ποτέ δεν αποτυγχάνει, που ποτέ δεν απογοητεύει» (Ρωμ. 5,5), δεν έχουμε παρά να εκμεταλλευτούμε αυτό το Μεγάλο Σάββατο για να αναλογιστούμε τη σωτήρια σημασία αυτής της ημέρας της μεγάλης σιωπής και να προετοιμαστούμε για να υποδεχτούμε τη μεγάλη χαρά του Πάσχα!
π. Α.Π
