Η πρώτη επιστολή του Αγίου Ιωάννη είναι ένας πραγματικός πνευματικός θησαυρός μέσα από τον οποίο ο αγαπημένος μαθητής του Ιησού απευθύνει πέντε θεμελιώδεις συστάσεις για να μένουμε στο Φως του Χριστού.
Στην πρώτη του επιστολή προς τις κοινότητες της Μικράς Ασίας, ο Άγιος Ιωάννης, ο απόστολος που αναπαύθηκε στην Καρδιά του Ιησού στο Μυστικό Δείπνο, τονίζει πέντε θεμελιώδη σημεία της χριστιανικής ζωής. Αξίζει να κάνουμε δικό μας αυτό το φωτεινό μήνυμα, το οποίο εξακολουθεί να είναι επίκαιρο και σήμερα.
1) Να είμαστε πιστοί στην πίστη των αποστόλων
Η πρώτη σύσταση αφορά την πίστη και την αποδοχή της μαρτυρίας των Αποστόλων που έζησαν με τον Ιησού. Οι χριστιανοί καλούνται να πιστέψουν τα λόγια των άμεσων μαρτύρων του Ιησού: “Αυτό είναι το μήνυμα που ακούσαμε από αυτόν [τον Ιησού] και το οποίο σας διακηρύσσουμε: Ο Θεός είναι φως, και σ’ Αυτόν δεν υπάρχει σκοτάδι” (1Ιω. 1,5)- “Όποιος γνωρίζει τον Θεό, μας ακούει” (4,6). Αυτή η αποδοχή της αποστολικής μαρτυρίας είναι η πρώτη προϋπόθεση για την κοινωνία με τον Θεό: “Αν η διδασκαλία που ακούσατε από την αρχή παραμένει μέσα σας, παραμένετε και εσείς στον Υιό και στον Πατέρα” (2,24). Στην οικειοποίηση της γνώσης της πίστης που έλαβε από τους Αποστόλους, η επιστολή υπογραμμίζει τον θεμελιώδη ρόλο του Αγίου Πνεύματος: “Όσον αφορά εσάς, έχετε λάβει το χρίσμα του Αγίου [του Πνεύματος] και όλοι σας κατέχετε τη γνώση” (2,20).
2) Η εξάσκηση της Αγάπης
Ωστόσο, δεν αρκεί να ομολογούμε την πίστη μόνο με λόγια. Έτσι, στην επιστολή του, ο Άγιος Ιωάννης δίνει έμφαση στην τήρηση των εντολών: “Και έτσι γνωρίζουμε ότι τον γνωρίζουμε [τον Θεό], αν τηρούμε τις εντολές του” (2,3). Και αυτές οι παρατηρήσεις συνοψίζονται στην αδελφική αγάπη: “Γιατί το μήνυμα που ακούσατε από την αρχή είναι να αγαπάμε ο ένας τον άλλον” (3,11). Επιπλέον, η αγάπη κάνει κάτι περισσότερο από το να μας συμμορφώνει με τον Θεό, αλλά τον κάνει και γνωστό σε μας: “Όποιος δεν αγαπάει δεν έχει γνωρίσει τον Θεό, γιατί ο Θεός είναι αγάπη” (4,8).
3) Αποχή από τους πειρασμούς
Στη συνέχεια, ο αγαπημένος μαθητής προειδοποιεί τους αποδέκτες του ενάντια στις παγίδες και τις αποπλανήσεις του “κόσμου”, με την έννοια ότι δηλώνει τον τόπο όλων των επιθυμιών: της σάρκας, της κατοχής, της εξουσίας, της υπερηφάνειας. “Μην αγαπάτε τον κόσμο ή ό,τι υπάρχει στον κόσμο. Αν κάποιος αγαπάει τον κόσμο, η αγάπη του Πατέρα δεν είναι μέσα του. Διότι όλα όσα υπάρχουν στον κόσμο, η επιθυμία της σάρκας, η επιθυμία των ματιών και η υπερηφάνεια της ζωής, δεν είναι από τον Πατέρα, αλλά από τον κόσμο” (2,15-16).
4) Αντίσταση στα λάθη
Ως αληθινός πατέρας των κοινοτήτων στις οποίες απευθύνεται, ο Άγιος Ιωάννης θέλει οι μαθητές του να μην παρεκκλίνουν. Γι’ αυτό τους ζητάει να προσέχουν εκείνους που κηρύττουν έναν Χριστό διαφορετικό από αυτόν που γνώρισε, εκείνους που ψευδώς αναγγέλλουν έναν αιθέριο Χριστό, χωρίς ανθρωπιά: “Από αυτό θα γνωρίσετε το πνεύμα του Θεού: κάθε πνεύμα που ομολογεί τον Ιησού Χριστό που ήρθε με σάρκα είναι από τον Θεό και κάθε πνεύμα που δεν ομολογεί αυτόν τον Ιησού δεν είναι από τον Θεό” (4,2). Αυτή η ανησυχία είναι πιο επίκαιρη από ποτέ σε αυτή την περίοδο του συγκρητισμού και του πνευματικού κενού, που κάποιοι είναι έτοιμοι να “γεμίσουν “με την πρώτη διδασκαλία που έρχεται σε αυτούς. Τέλος, αυτή η έλλειψη γνώσης για τον αληθινό Χριστό οδηγεί σε έλλειψη γνώσης για τον Πατέρα: “Ποιος είναι ο ψεύτης εκτός από εκείνον που αρνείται ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός; Είναι ο αντίχριστος που αρνείται τον Πατέρα και τον Υιό” (2,22).
5) Αναγνωρίζοντας την αμαρτίας μας έχοντας εμπιστοσύνη στον Ιησού
Τέλος, ο Άγιος Ιωάννης μας ζητά να αναγνωρίσουμε ταπεινά την αμαρτωλότητά μας, χωρίς να αυταπατόμαστε. “Αν λέμε ότι είμαστε αναμάρτητοι, πλανόμαστε, η αλήθεια δεν είναι μέσα μας” (1,8). Επιπλέον, η αμαρτία δεν είναι πουθενά πιο εμφανής από την απουσία αγάπης: “Όποιος λέει ότι είναι στο φως και μισεί τον αδελφό του, παραμένει στο σκοτάδι” (2,9). Θα πρέπει να είναι κανείς τυφλός για να μην αναγνωρίσει τη σύγχρονη σημασία αυτών των λέξεων του Αποστόλου. Αλλά ο Άγιος Ιωάννης δεν σταματά εκεί: μας προτρέπει πάνω απ’ όλα να εμπιστευτούμε τον Ιησού ως Σωτήρα: “Ποιος είναι εκείνος που νικά τον κόσμο, αν όχι εκείνος που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού;”. (5, 5). Πάνω απ’ όλα, ο Ιησούς συνεχίζει να μεσιτεύει για μας: “Και αν κάποιος αμαρτήσει, έχουμε συνήγορο στον Πατέρα, τον Ιησού Χριστό, τον δίκαιο” (2,1).
π.Α.Π.