Πολλά δημοσιεύματα, κυρίως στο δυτικό τύπο (ΗΠΑ και Ευρώπη) αναφέρονται συχνά με απορία στη θέση της Αγίας Έδρας και του Πάπα, απέναντι στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον τρόπο αντιμετώπισης του Ρώσου Προέδρου και του Πατριάρχη Μόσχας. Ακόμα και καθολικοί ιερωμένοι όπως ο Πρόεδρος της Πολωνικής Ιεραρχίας Stanislaw Gadecki έχουν χαρακτηρίσει «αφελή και ουτοπική» τη θέση της Αγίας Έδρας, ζητώντας «μεγαλύτερη ωριμότητα», ενώ οι εκκλησιαστικοί ηγέτες της Ουκρανίας είναι φυσικό να πιέζουν για μεγαλύτερη προβολή των αιτημάτων τους.
Στα πλαίσια αυτής της «ανταλλαγής απόψεων» ο John L. Allen jr του αμερικανικού καθολικού ιστότοπου Crux απηύθυνε 6 ερωτήσεις προς όποιον θα ήθελε να απαντήσει και ο βετεράνος στο ρεπορτάζ του Βατικανού Luigi Accattoli (με θητεία σε Corriere και Repubblica και για δεκαετίες συνεργάτης στο Il Regno) απάντησε μέσω του προσωπικού του μπλοκ. Πιστεύω ότι έχει ενδιαφέρον να μάθουμε τις εκατέρωθεν απόψεις:
Σε ποιον αποδίδει το Βατικανό την ευθύνη των συγκρούσεων;
Αναγνωρίζει ως εύλογη την ανησυχία της Ρωσίας για την ασφάλειά της ή θεωρεί τον πόλεμο αναίτια επίθεση; Αναγνωρίζει ως νόμιμες τις ρωσικές ανησυχίες για την ασφάλεια του ρωσόφωνου πληθυσμού που βρίσκεται εντός Ουκρανίας; Την 1η μέρα του πολέμου, 25/2, ο καρδινάλιος P. Parolin αναφέρθηκε στο δικαίωμα των δύο κρατών να προστατεύσουν τα νόμιμα συμφέροντα κάθε πλευράς. Ο ίδιος ο Πάπας όταν είχε συναντήσει τον Πρόεδρο Πούτιν, την 10-6-2015 είχε κάνει έκκληση για εφαρμογή των «συμφωνιών του Μινσκ». Επομένως το Βατικανό αναγνωρίζει την επιθετικότητα και την εισβολή της Ρωσίας αλλά πιστεύει ότι υπήρξε πρόβλημα με τη παραμέληση εφαρμογής των ανωτέρω συμφωνιών.
Υποστηρίζει το Βατικανό τις επιθετικές οικονομικές κυρώσεις των δυτικών κρατών προς τη Ρωσία;
Όχι. Θεωρεί θεμιτές και νόμιμες τις κυρώσεις αλλά είναι προάγγελοι πολύ σοβαρών συνεπειών αν αυτές διαρκέσουν και δε συνοδευτούν από ειρηνευτικές πρωτοβουλίες, αποδεκτές και από τις δύο πλευρές. Επομένως είναι θεμιτές για μια κατάσταση ανάγκης αλλά αυτή πρέπει να ξεπεραστεί σύντομα.
Συμφωνεί το Βατικανό με τη θέση του Πατριάρχη Μόσχας, ότι ο Πούτιν είναι υπερασπιστής των παραδοσιακών χριστιανικών αξιών, εντός αλλά και εκτός Ρωσίας;
Όχι. Ενδιαφέρεται να καταλάβει τη χριστιανική ψυχή του ρωσικού λαού και πώς αυτή εκδηλώνεται, σε εσωτερική και διεθνή πολιτική, ενός σύγχρονου κράτους. Υπάρχουν και θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά, αλλά αυτά παρουσιάζονται και σε άλλα κρατικά συστήματα με συντηρητικό προσανατολισμό και χριστιανικές παραδόσεις…
Υποστηρίζει το Βατικανό την προσπάθεια εξοπλισμού της Ουκρανίας ως νόμιμη έκφραση δικαιώματος αυτοάμυνας ή θεωρεί ότι αποτελεί στοιχείο κλιμάκωσης της σύγκρουσης;
Θεωρεί νόμιμη την επιλογή εξοπλισμού, δεδομένης της κατάστασης. Είναι όμως φορέας κλιμάκωσης, αν δε συνοδεύεται από αντίστοιχες δεσμεύσεις ειρηνευτικών διαδικασιών. Οι οικονομικές κυρώσεις φέρνουν επισιτιστική κρίση αλλά τα όπλα σκοτώνουν άμεσα! Επομένως κυρώσεις και όπλα νομιμοποιούνται από την κατάσταση ανάγκης αλλά από μόνα τους, ως τώρα, δεν είναι αυτά που θα φέρουν την ειρήνευση.
Πώς βλέπει το Βατικανό την επανεξέταση των συνόρων, ως τρόπο τερματισμού του πολέμου ή ως προοίμιο ευρύτερων συγκρούσεων;
Αυτό δεν είναι αρμοδιότητα του Βατικανού, οι λύσεις πρέπει να αξιολογηθούν από τις δύο πλευρές. Όμως χρειάζεται συμμετοχή της Διεθνούς Κοινότητας για να τερματισθούν οι συγκρούσεις. Αλλαγές συνόρων μπορούν να γίνουν μόνο με διεθνείς εγγυήσεις, ότι δε θα υπάρξουν άλλες εδαφικές αξιώσεις.
Τι πιστεύει το Βατικανό για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, με την είσοδο Φιλανδίας και Σουηδίας;
Η διεύρυνση εντείνει την καχυποψία, ο Πάπας έχει μιλήσει για «γάβγισμα του ΝΑΤΟ στην πόρτα της Ρωσίας». Πρέπει να υπάρξει ένα πλαίσιο ασφάλειας της Ρωσίας, που να σέβεται τους φόβους της. Μια συμφωνία ότι δε κινδυνεύει από τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.
Γενικά, καταλήγει ο L. Accattoli, η Αγία Έδρα κηρύττει την ειρήνη και αποδοκιμάζει την απόφαση της Ρωσίας να εισβάλλει στην Ουκρανία. Αλλά δυσαρεστείται που δεν υπάρχει μια Διεθνής Κοινότητα να λάβει πρωτοβουλίες ειρήνευσης. Ζητά Διάσκεψη για την Ασφάλεια στην Ευρώπη, που θα διασφαλίσει την ειρήνη στον πλανήτη μας…
Πληροφόρηση και φωτογραφίες από το προσωπικό μπλοκ του Ιταλού δημοσιογράφου
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΒΑΝΤΗΣ
Μέλος Συνοδικής Επιτροπής ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
