ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΓΙΑ ΤΟΝ Π. ΜΑΝΩΛΗ ΡΕΜΟΥΝΔΟ
ΝΑΞΟΣ 7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Αδελφοί μου και αδελφές μου,
Εμείς οι ιερείς δεν είμαστε άγγελοι του ουρανού που σταλθήκαμε να επισκεφτούμε και να μείνουμε στη γη, αλλά άνθρωποι σαν κι εσάς που αγωνιζόμαστε μαζί με σας πάνω στη γη για να γίνουμε κάτοικοι του ουρανού.
Έχουμε κι εμείς, όπως κι εσείς, μια σάρκινη και ευαίσθητη καρδιά που εκτιμά, αγαπά αλλά και πονά, όταν αποχωριζόμαστε, έστω και προσωρινά, ένα πρόσωπο που γνωρίσαμε, συνεργαστήκαμε, εκτιμήσαμε και αγαπήσαμε.
Είναι οι στιγμές που αφήνουμε την καρδιά μας να εκδηλωθεί όχι μόνο με τη χριστιανική μας πίστη αλλά και με την ανθρώπινη ευαισθησία μας. Αυτό θέλει να κάνει σήμερα και η δική μου καρδιά.
Με τον αείμνηστο πατέρα Μανόλη συνεργάστηκα για είκοσι χρόνια εδώ στην πρώην αρχιεπισκοπική και μητροπολιτική μου έδρα και μαζί ζήσαμε και αντιμετωπίσαμε τις εύκολες και δύσκολες στιγμές που συναντήσαμε, στην αποστολική προσπάθειά μας να σας υπηρετήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ο αείμνηστος πατέρας Μανώλης ήταν, για μισό περίπου αιώνα, ο πνευματικός πατέρας της εδώ ενοριακής κοινότητάς μας και ταύτισε τον εαυτό του όχι μόνο με αυτή αλλά και με όλο το νησί.
Την ημέρα του Κυρίου 5 Νοεμβρίου, πλήρης ημερών και έργων χριστιανικών ολοκλήρωσε την επίγεια πορεία του πάνω στη Γη και έφυγε η ψυχή του για τον ουρανό, ενώ το άψυχο σώμα θα παραμείνει στη θα παραμείνει στη γη έως την ημέρα της ανάστασης των νεκρών.
Κοιμήθηκε εδώ στο νησί που γεννήθηκε, υπηρέτησε, αγάπησε και αγαπήθηκε.
Σήμερα αποχαιρετούμε τον ακοίμητο φρουρό του ιστορικού αυτού Κάστρου, τον άγγελο φύλακα της εδώ ενοριακής μας κοινότητας.
Στη διάρκεια μισού αιώνα, από την κορυφή αυτού του ιστορικού Κάστρου, ακτινοβολούσε με το ιερατικό παράδειγμά του και εξέπεμπε με την απλότητά του το μήνυμα της σωτηρίας που ο Κύριος του ανάθεσε, την η-μέρα της ιερατικής χειροτονίας του, στις 29 Νοεμβρίου 1959. Είναι τότε που ο Κύριος του ζήτησε, όπως ζητά σε κάθε Ιερέα, πρώτα ο ίδιος να χρησιμοποιήσει στη ζωή συνέχεια και έπειτα να μεταδώσει σε το άρωμα του ευαγγελίου σε κάθε άνθρωπο καλής θέλησης που θα συναντήσει.
Από τότε μέχρι προχθές, που παρέδωσε την ψυχή του στον Ζωοδότη Θεό, ήταν άρρηκτα δεμένος με τον τόπο της ποιμαντικής διακονίας του. Για μισό αιώνα. Υπηρέτησε ως εφημέριος αυτού του Μητροπολιτικού μας Ναού, από τον οποίο χορηγούσε τη χάρη του Θεού με την τέλεση των Μυστηρίων της Εκκλησίας. Είναι ο Ναός που θεωρούσε πρώτη κατοικία του, τον αγάπησε, τον φρόντισε και τον ανέδειξε. Εδώ έπαιρνε δύναμη με την προσευχή του για να υπηρετεί την Εκκλησία και την ευρύτερη κοινωνία, την πρώ-τη ως πνευματική του Μητέρα και τη δεύτερη ως αγαπημένη γενέτειρά του.
Γέννημα και θρέμμα αυτού του πολιτισμένου νησιού, εκτός από τα ποιμαντικά του καθήκοντα αφιέρωσε αρκετό χρόνο της ζωής του στη μελέτη της πλούσιας ιστορίας αυτού του τόπου με αποτέλεσμα να γνωρίζει τόσο καλά και τόσα πολλά που τον κατέστησαν μία πολυσέλιδη και ζωντανή εγκυκλοπαίδεια της ιστορίας της εδώ Εκκλησίας και της ευρύτερης κοινωνίας.
Οι ιστορικές του γνώσεις, η συχνή αναζήτηση δεδομένων και η καθημερινή συλλογή εγγράφων, δημοσιεύσεων, ανακοινώσεων που αφορούσε την εδώ Μητροπολιτική μας έδρα αλλά και η καθημερινή καταγραφή ημερολογίου για τα συμβαίνοντα σ’ αυτό το ιστορικό Κάστρο αλλά και όλο το νησί τον κατέστησε ειδικό γνώστη της προϊστορίας και της ιστορίας αυτού του τόπου.
Δεν ήταν ένας δεινός ιεροκήρυκας, αλλά η καθημερινή του κάθοδος στο κέντρο της Χώρας αυτού του νησιού και μόνο το απλό πέρασμά του από τους δρόμους και τα σοκάκια αυτής της πόλης ήταν το πιο δυνατό και αποτελεσματικό κήρυγμά του.
Εκείνο όμως που τον κατέστησε αγαπητό στα μάτια περισσότερο του Θεού και των ανθρώπων ήταν η ακεραιότητα της ηθικής υποδειγματικής ζωής του.
Οι φιλικές του σχέσεις του με την αδελφή Ορθόδοξη Εκκλησία και η εξ ίσου θετική ανταπόκριση από μέρους της που συνεχίζεται, όπως επιβεβαιώνει και η θεάρεστη εικόνα που βλέπουμε σήμερα μέσα σ’ αυτό το Ναό, έγιναν όχι μόνο παράδειγμα αδελφικής συνύπαρξης των δύο Εκκλησιών, αλλά και υπόδειγμα της ευκταίας μελλοντικής ενότητας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η αναχώρησή του από κοντά μας γίνεται αιτία περίσκεψης πολλής και μελέτης σιωπηρής της έννοιας και του σκοπού της ζωής. Μια ζωή που σύντομη ή μακροχρόνια «δεν πρέπει να μετριέται με τον αριθμό των ετών αλλά με τον ενάρετο και σεβάσμιο βίο».
Καλούμαστε αυτή τη στιγμή να κάνουμε μία υπέρβαση των γεγονότων και να δούμε μία άλλη διάσταση της πραγματικότητας από αυτήν που βλέπουν τα φυσικά μας μάτια. Αυτή τη διάσταση μας την προσφέρει η πί-στη. Η λογική και η πίστη δεν είναι δυο δεδομένα ασυμβίβαστα, απλώς η πίστη προχωρεί πιο πέρα από τη λογική. Η λογική περιορίζεται στις δυνατότητες του ανθρώπινου μυαλού ενώ η πίστη βασίζεται στη σοφία του Θεού. Όσο η πίστη είναι γνήσια, αληθινή, ώριμη και δυνατή τόσο περισσότερο μας οδηγεί από την οδυνηρή φυσική πραγματικότητα στην υπερφυσική και ευτυχή βεβαιότητα. Μια βεβαιότητα που μόνο ο λόγος του Θεού μας ευαγ-γελίζεται και συνεχώς μας επαναλαμβάνει: «Εγώ είμαι η ανάσταση και ζωή».
Αυτή την αιώνια ζωή πιστεύουμε, ότι ήδη απολαμβάνει, ο αγαπητός π. Μανώλης, γι’ αυτό και του ζητούμε να ικετεύει το Θεό να ευλογεί την εδώ Εκκλησία μας που πιστά υπηρέτησε και τόσο αγάπησε και να στέλνει την ουράνια παρηγοριά ιδιαίτερα στις τρεις αδελφές του που του στάθηκαν τόσο κοντά, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό που κλινήρης και ανήμπορος δεχόταν την καθημερινή φροντίδα και αγάπη τους.
Η Παναγία που τόσο αγάπησε και την ιστορική αμφιπρόσωπη εικόνα της όχι μόνο αποκάλυψε αλλά και έκανε γνωστή στα πέρατα της γης, ας ικετεύει τον Κύριο και Θεό της που κρατά στην αγκαλιά της, να δεχθεί στη δική Του Πατρική αγκαλιά τον αδελφό μας π. Μανώλη και να τον κατατάξει στη χώρα των ζώντων, όπου δεν υπάρχει θλίψη, πόνος και στεναγμός αλλά ζωή ατελεύτητος. Αμήν.
Νικόλαος Αρχιεπίσκοπος
πρώην Νάξου-Πάρου-Τήνου-‘Ανδρου-Μυκόνου