ΕΙΜΑΣΤΕ ΡΙΖΩΜΕΝΟΙ, ΘΕΜΕΛΙΩΜΕΝΟΙ
ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΩΜΕΝΟΙ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ (Κολ. 2, 7)
Με την πρώτη Κυριακή της Παρουσίας ή του Ερχομού, αρχίζει η περίοδος κατά την οποία οι Χριστιανοί προετοιμάζονται για να υποδεχθούν τον Κύριο που έρχεται, κατά σάρκα, την περίοδο που αποκαλούμε Χριστούγεννα. Αλλά μπορεί να συμβεί και σε εμάς να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα, και να ξεχάσουμε το Χριστόμέσα στη δίνη μίας εκκοσμικευμένης, όπως έχει εξελιχθεί, εορτής. Για εμάς, που πιστεύουμε σε Αυτόν, ο Χριστός παραμένει το Άλφα και το Ωμέγα του σύμπαντος, της Εκκλησίας, της ζωής και του πεπρωμένου κάθε ανθρώπου.
Στην αρχή αυτής της περιόδου προετοιμασίας για τα Χριστούγεννα, κάποια κείμενα μπορούν να μας βοηθήσουν, να ξαναθυμηθούμε μερικές σκέψεις γύρω από τον κεντρικό ρόλο του Ιησού Χριστού στην ιστορία της σωτηρίας, όπως τα είχαμε ήδη αναπτύξει σε αυτό τον χώρο. Κείμενα για τη σημασία που Αυτός έχει για τη ζωή μας. Αλλά και πώς μπορεί, τα Χριστούγεννα, ο Χριστός να «ξαναγεννηθεί» για εμάς.
O ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΜΑΣ
Ο Χριστός στη γήινη και τώρα στην ουράνια ύπαρξή Του, αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα, την πηγή από την οποία όλα πηγάζουν και ακτινοβολούν. Σ’ Αυτόν τα πάντα συγκεντρώνονται. Αυτός είναι το «Άλφα και το Ωμέγα, ο πρώτος και ο έσχατος, η αρχή και το τέλος» (Αποκάλυψη 22, 13). Στο Χριστό συγκεντρώνεται όλη η αποκάλυψη, το δόσιμο του Θεού στον άνθρωπο και η απάντηση του ανθρώπου στο Θεό. Ο Χριστός είναι ο μοναδικός μεσίτης μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου: «εἷς γὰρ Θεός, εἷς καὶ μεσίτης Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ἄνθρωπος Χριστὸς Ἰησοῦς» (Α’ Τιμόθεος 2,5). Ο Χριστός, αυτός ο συγκεκριμένος άνθρωπος, αυτός ο αδελφός μας που γεννήθηκε από την Παρθένο Μαρία, που έζησε την ιστορία μας, την κατάσταση του καθενός, που γεννήθηκε, μεγάλωσε, δούλεψε με τα ανθρώπινα χέρια του, που αγάπησε με ανθρώπινη καρδιά, που πέθανε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε, αυτός ο ίδιος ο Χριστός είναι ο τόπος, το μέσο, το σημείο, το ιερό μυστήριο (sacramentum) της κοινωνίας του ανθρώπου με το Θεό. Διαμέσου της θεανθρώπινης ζωής του, ο Θεός είναι σε εμάς και εμείς σ’ Αυτόν. Αυτός ζει στο σήμερα της ιστορίας διαμέσου της Εκκλησίας που είναι το σώμα του, δηλαδή εμείς.
Να γιατί ο χριστιανισμός δεν αποτελείται από ένα σύνολο διδασκαλίες, αλλά από ένα πρόσωπο: τον Ιησού Χριστό, ζωτικά ενωμένο με τον καθένα από εμάς.
Στον Ιησού, ο Λόγος του Θεού γίνεται ζωντανό πρόσωπο, σ’ εκείνο το ανθρώπινο και ιστορικό επίπεδο που επιτρέπει τη συνάντηση και την επικοινωνία με την πιο τέλεια έννοια. Γι’ αυτό το λόγο, η συνάντηση με τον Ιησού Χριστό γίνεται κατ’εξοχήν το «σημείο» ή το ιερό πρωταρχικό «μυστήριο» της ένωσης του ανθρώπου με το Θεό. Εάν ο Θεός μιλά στην ιστορία, δεν το κάνει κυρίως για να πληροφορήσει μόνο ή για να μεταδώσει αφηρημένες αλήθειες, αλλά θέλει κυρίως να μεταδώσει τον ίδιον τον εαυτό του, να προσκαλέσει τον άνθρωπο σ’ ένα διάλογο μαζί του, σε μία προσωπική συνάντηση και συνάμα καλεί τον άνθρωπο να δοθεί σ’ Αυτόν και στους συνανθρώπους του. Όλο αυτό το γεγονός αποτελεί τη σωτηρία μας και πραγματοποιείται μέσω του Ιησού Χριστού που ενωμένος μαζί μας, μας οδηγεί στην άβυσσο του Θεού Πατέρα.
ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΔΙΚΑ ΜΑΣ
Είναι τέτοια η ταύτιση μας με το Χριστό ώστε αυτά τα γεγονότα που έζησε ο ίδιος, να τα ζούμε και εμείς μαζί του. Για τον Άγιο Παύλο τα γεγονότα της ζωής του Χριστού τα οποία ονομάζει «μυστήριον» (λατινικά: sacramentum), επεκτείνονται και στον καθένα από εμάς τους βαπτισμένους. Πράγματι «συν-πεθαίνουμε» με αυτόν (σύμφυτοι γεγόναμεν τοῦ θανάτου αὐτοῦ), «συνετάφημεν» με αυτόν για να γίνουμε και «σύμφυτοι» της ανάστασής του, και ήδη από τώρα «συζῶμεν μετ’αὐτοῦ ζῶντες διὰ τῷ Θεῷ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (βλ. Ρωμαίους 7, 1-14).
Ολόκληρη η λειτουργική ζωή μας και όχι μόνο η Αγία Ευχαριστία, μας φέρνει σε άμεση επαφή με το Χριστό και το σωτήριο έργο Του. Το παρελθόν και το μέλλον γίνονται «παρόν», γίνονται «σύγχρονά μας». Ολόκληρο το Λειτουργικό Έτος αποτελεί μια πραγματική «αναβίωση» (reactualisation) των μυστηρίων της ζωής του Χριστού. Έτσι μία γιορτή όπως τα Χριστούγεννα, το Πάσχα κ.λ.π. δεν είναι μία απλή κοινή ανάμνηση γεγονότων που έχουν συμβεί αιώνες πριν, αλλά σύγχρονα γεγονότα σαν να είμαστε παρόντες τη στιγμή που συνέβησαν πριν 20 αιώνες.
Την περίοδο των Χριστουγέννων, στη Λατινική και στη Βυζαντινή λειτουργική παράδοση, δεν λέμε, «Χριστὸς ἐγεννήθη» ἀλλά, «Χριστὸς γεννᾶται σήμερον», «σήμερον ἡ Παρθένος τὸν ὑπερούσιον τίκτει», «Hodie Christus natusest».
Καταλαβαίνουμε λοιπόν πόσο έντονη και ζωντανή είναι η παρουσία του Χριστού και του σωτήριου έργου του σε κάθε λειτουργική πράξη της Εκκλησίας. Ολόκληρο το σωτήριο έργο του Χριστού γίνεται παρόν για μας, κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο, κατά τη διάρκεια του λειτουργικού έτους, κυρίως στην Αγία Ευχαριστία, στις διάφορες γιορτές, στην προσευχή της ιεράς ακολουθίας και τέλος στην πληρότητα της Χριστιανικής ζωής, γιατί «δια της πίστεως ο Χριστός κατοικεί στις καρδιές μας» (Εφ. 3,17).
Αυτή η πραγματοποίηση της ζωής του Ιησού στον καθένα από εμάς, δεν έχει μόνο οντολογικό χαρακτήρα (είμαστε ένα εν Χριστώ), αλλά και βιωματικό. Μόνο μέσα σ’ αυτό το Σώμα, ο καθένας από εμάς ξεπερνά τον θάνατο και ζει ήδη τη διάσταση της αιωνιότητας. Εν Χριστώ ζούμε ήδη μια ελπίδα που είναι ήδη μια κατάσταση αφάνταστα πιο πραγματική από την γήινη διάσταση, φορτισμένη από πόνο, περιορισμούς, ακόμη και από αμαρτία. Ο άνθρωπος «μπολιασμένος» στον Αναστημένο Χριστό είναι σαν ένα δέντρο που έχει τις ρίζες του στο μέλλον και τα κλαδιά του στο παρόν. Γι’ αυτό, εδώ, στην επίγεια ύπαρξή μας, όλα σχετικοποιούνται για να ζήσουμε, όπως και ο Χριστός, μόνο για τον Πατέρα.
Ακόμη μια παρήγορη σκέψη: Όλες οι πράξεις μας που εμπνέονται, έστω και από ένα ίχνος αγάπης, αναλαμβάνουν θεϊκές διαστάσεις, είναι πράξεις του Χριστού, του «Όλου Χριστού» (Christustotus), όπως εκφράζεται στον ιερό Αυγουστίνο. O πόνος μου, η εργασία μου, η χαρά μου, η προσευχή μου, όλα ανήκουν στο Χριστό, είναι σαν να τα βίωνε ο ίδιος, για αυτό φτάνουν απ’ ευθείας στην καρδιά του Πατέρα.
Ιωάννης Σπιτέρης
Αρχιεπίσκοπος
