Αυτή η συμβολική χειρονομία μας υπενθυμίζει την ενότητα εντός της Εκκλησίας αλλά και τον πνευματικό δεσμό που ενώνει όλες τις λειτουργικές πράξεις.
Έχετε παρατηρήσει ποτέ ότι κατά τη διάρκεια της τέλεσης της Θείας Ευχαριστίας, ο Ιερέας σπάει ένα μικρό κομμάτι από τον καθαγιασμένο Άρτο και το βάζει στο δισκοπότηρο; Δεδομένου ότι πρόκειται για μια πολύ γρήγορη και αθόρυβη χειρονομία, συχνά περνά απαρατήρητη. Ωστόσο, παρόλο που είναι πολύ αθόρυβη, είναι εξαιρετικά συμβολική.
Η πρακτική αυτή είναι πολύ παλιά, καθώς χρονολογείται από τους πρώτους αιώνες των Χριστιανικών χρόνων. Σκοπός της πράξης αυτής ήταν να δείξει την ενότητα της Εκκλησίας με τον Πάπα και τον τοπικό Επίσκοπο.
Η συμμετοχή στην ίδια λειτουργική θυσίας θεωρούνταν εγγύηση της εκκλησιαστικής κοινωνίας. Προκειμένου να διατηρηθεί αυτός ο δεσμός και να τονιστεί η σημασία του, ο Πάπας και οι Επίσκοποι παρέδιδαν σε άλλους Επισκόπους ή Ιερείς κομμάτια από τον καθαγιασμένο Άρτο, τα οποία οι παραλήπτες βουτούσαν στο δισκοπότηρο πριν τα καταναλώσουν. Η πρακτική αυτή συνεχίστηκε στη Ρώμη μέχρι τον ένατο αιώνα περίπου. Τις Κυριακές και τις γιορτές, ο Πάπας έστελνε τη Θεία Ευχαριστία στους Ιερείς που ήταν υπεύθυνοι για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας στις Εκκλησίες της πόλης, ως ένδειξη κοινωνίας με την κεφαλή της Εκκλησίας και για να επιβεβαιώσει την εξουσία τους να τελούν τη Θεία Λειτουργία.
Το κομμάτι αυτό βουτηγμένο στον καθαγιασμένο Οίνο ήταν κατ´ αυτόν τον τρόπο μια ορατή και συγκεκριμένη υπενθύμιση του δεσμού που ένωνε τους Ιερείς με τους Επισκόπους τους και τον Πάπα, αλλά και όχι μόνο.
Το τελετουργικό είχε επίσης ως στόχο να δείξει την ενότητα στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας, η οποία αποτελεί αναπαράσταση της υπέρτατης θυσίας του Ιησού στο σταυρό. Οι Καθολικοί δεν πιστεύουν ότι ο Ιησούς θυσιάζεται σε κάθε Λειτουργία – πιστεύουν ότι η Ευχαριστία είναι μια μυστηριακή συμμετοχή στη θυσία που έλαβε χώρα στο Γολγοθά.
Στο παρελθόν, επειδή οι όστιες ήταν τόσο μεγάλες, χωρίζονταν σε τρία μέρη, εκ των οποίων το ένα υποδιαιρούνταν σε μικρά κομμάτια που μοιράζονταν στους παρόντες πιστούς, μεταφέρονταν σε όσους απουσίαζαν ή βουτιούνταν στο δισκοπότηρο κατά την επόμενη τελετή. Ένα μικρό κομμάτι του καθαγιασμένου Άρτου διατηρήθηκε έτσι και ενώθηκε με το πολύτιμο Αίμα στην επόμενη Ευχαριστία, πιθανώς για να αντιπροσωπεύσει τη συνέχεια της θυσίας που μνημονεύεται και να υπογραμμίσει έτσι την ενότητα που υπάρχει από τη μία τέλεση της Ευχαριστίας στην επόμενη.
Για το λόγο αυτό οι ιστορικοί πιστεύουν ότι για πολλούς αιώνες δύο κομμάτια από τη σάρκα βυθίζονταν στο δισκοπότηρο, το ένα από τον Πάπα ή τον Επίσκοπο και το άλλο από την τέλεση μιας προηγούμενης λειτουργίας.
Αυτή η τελετουργία τονίζει επίσης την ενότητα του σώματος και του αίματος του Χριστού στη Θεία Ευχαριστία, διότι τόσο ο καθαγιασμένος Άρτος όσο και ο καθαγιασμένος Οίνος περιέχουν ολόκληρη την παρουσία του Χριστού, σώμα, αίμα, ψυχή και θεότητα.
Τέλος, μας υπενθυμίζει ότι κάθε ενέργεια του Ιερέα κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας είναι καρπός σχεδόν 2.000 ετών ιστορίας και Παράδοσης. Στη λειτουργία, κάθε χειρονομία και κάθε τελετή είναι φορτισμένη με νόημα και έχει σημαντική πνευματική σημασία για όλους τους πιστούς.
π. Αλέξανδρος
