ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ

Πλατεία Αγίου Πέτρου

Τετάρτη, 7 Ιουνίου 2023

Κατήχηση. Το πάθος για τον ευαγγελισμό: ο αποστολικός ζήλος του πιστού. 16. Η μαρτυρία: Η Αγία Θηρεσία του Βρέφους Ιησού, προστάτιδα των ιεραποστολών

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!

Εδώ μπροστά μας βρίσκονται τα λείψανα της Αγίας Θηρεσίας του Βρέφους Ιησού, προστάτιδας των ιεραποστολών. Είναι καλό να συμβαίνει αυτό ενώ στοχαζόμαστε στο πάθος για τον ευαγγελισμό, για τον αποστολικό ζήλο. Σήμερα, λοιπόν, ας μας βοηθήσει η μαρτυρία της Αγίας Θηρεσίας. Γεννηθήκατε πριν από 150 χρόνια, και σε αυτήν την επέτειο σκοπεύω να της αφιερώσω μια Αποστολική Επιστολή.

Είναι προστάτιδα των ιεραποστολών, αλλά δεν ήταν ποτέ η ίδια σε ιεραποστολή: πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτό; Ήταν Καρμηλίτισσα μοναχή και η ζωή της σημαδεύτηκε από το να αισθάνεται μικρή και αδύναμη: η ίδια αποκαλούσε τον εαυτό της «ένα μικρό κόκκο άμμου». Από κακή υγεία απεβίωσε σε ηλικία 24 ετών. Αλλά αν το σώμα της ήταν ασθενές, η καρδιά της ήταν ζωντανή, ήταν ιεραποστολική. Στο «ημερολόγιό» της λέει ότι το να είναι ιεραπόστολος ήταν η επιθυμία της και ότι ήθελε να είναι έτσι όχι μόνο για λίγα χρόνια, αλλά για όλη της τη ζωή, μάλιστα μέχρι το τέλος του κόσμου. Η Θηρεσία ήταν «πνευματική αδερφή» πολλών ιεραποστόλων: από το μοναστήρι τους συνόδευε με τις επιστολές της, με την προσευχή και προσφέροντάς τους συνεχείς θυσίες. Χωρίς να φαίνεται, μεσίτευε για τις αποστολές, σαν μια μηχανή η οποία, κρυμμένη, δίνει σε ένα όχημα τη δύναμη να προχωρήσει. Συχνά όμως δεν την καταλάβαιναν οι μοναχές της: έπαιρνε από αυτές «περισσότερα αγκάθια παρά τριαντάφυλλα», αλλά τα δεχόταν όλα με αγάπη, με υπομονή, προσφέροντας μαζί με την αρρώστια της, και τις κρίσεις και  τις παρεξηγήσεις. Και το έκανε με χαρά, το έκανε για τις ανάγκες της Εκκλησίας, για να σκορπίσουν, όπως έλεγε, «πάνω σε όλους τριαντάφυλλα», ειδικά στους πιο μακρινούς.

Αλλά τώρα, αναρωτιέμαι, μπορούμε να αναρωτηθούμε, από πού πηγάζει όλος αυτός ο ζήλος, αυτή η ιεραποστολική δύναμη και αυτή η χαρά της μεσιτείας; Δύο επεισόδια που συνέβησαν πριν την είσοδο της Θηρεσίας στο μοναστήρι μας βοηθούν να το καταλάβουμε αυτό. Η πρώτη αφορά τη μέρα που άλλαξε τη ζωή της, τα Χριστούγεννα του 1886, όταν ο Θεός έκανε ένα θαύμα στην καρδιά της. Η Θηρεσία θα γινόταν δεκατεσσάρων λίγο αργότερα. Ως μικρότερη κόρη, ήταν χαϊδεμένη από όλους στο σπίτι, αλλά δεν ήταν«ακαλλιέργητη». Επιστρέφοντας από τη Θεία Λειτουργία του Μεσονυχτίου, ο πατέρας, πολύ κουρασμένος, δεν είχε όρεξη να παρευρεθεί στο άνοιγμα των δώρων της κόρης του και είπε: «Δόξα τω Θεώ που είναι ο τελευταίος χρόνος!», γιατί στα 15 δεν δίνονταν πια δώρα. Η Θηρεσία, πολύ ευαίσθητη και επιρρεπής σταδάκρυα, ένιωσε άσχημα, ανέβηκε στο δωμάτιό της και έκλαψε. Αλλά σύντομα έπαψε βιαστικά τα δάκρυα, κατέβηκε και, γεμάτη χαρά, ήταν αυτή που χαροποίησε τον πατέρα της. Τι ειχε γίνει; Ότι εκείνη τη νύχτα, στην οποία ο Ιησούς είχε γίνει αδύναμος από αγάπη, εκείνη είχε ενδυναμώσει -αληθινό θαύμα: σε λίγες στιγμές είχε βγει από τη φυλακή του εγωισμού της και της αυτολύπησης, άρχισε να νιώθει ότι «η αγάπη εισερχόταν στην καρδιά της με την ανάγκη να ξεχάσει τον εαυτό της» (βλ. Χειρόγραφο Α, 133-134).

Από τότε έστρεψε το ζήλο της στους άλλους, για να βρουν τον Θεό και αντί να αναζητήσει παρηγοριά για τον εαυτό της, έβαλε σκοπό να «παρηγορήσει τον Ιησού, [να] κάνει τις ψυχές να τον αγαπήσουν», επειδή -σημείωσε η Θηρεσία- «Ο Ιησούς είναι ερωτευμένος και […] ο έρωτας  μπορεί να θεραπευτεί μόνο με τον έρωτα» (Επιστολή στη Μαρία Γκερέν, Ιούλιος 1890). Ιδού λοιπόν η απόφαση της κάθε ημέρας: «να κάνουμε να αγαπηθεί ο Ιησούς» (Επιστολή προς τη Σελίν, 15 Οκτωβρίου 1889), να μεσολαβήσουμε ώστε να τον αγαπήσουν οι άλλοι. Έγραψε: «Θα ήθελα να σώσω ψυχές και να ξεχάσω τον εαυτό μου για αυτές: Θα ήθελα να τις σώσω και μετά τον θάνατό μου» (Επιστολή προς τον π. Ρουλάν, 19 Μαρτίου 1897). Πολλές φορές είπε: «Θα περάσω τον παράδεισό μου κάνοντας καλό στη γη». Αυτό είναι το πρώτο επεισόδιο που άλλαξε τη ζωή της στα 14 της χρόνια.

Και αυτός ο ζήλος της απευθυνόταν προπάντων στους αμαρτωλούς, στους «μακρινούς». Το δεύτερο επεισόδιο το αποκαλύπτει. Η Θηρεσία μαθαίνει για έναν εγκληματία που καταδικάστηκε σε θάνατο για φρικτά εγκλήματα, το όνομά του ήταν Ερρίκος Πραντσίνι -γράφει το όνομά του: βρέθηκε ένοχος για τη βάναυση δολοφονία τριών ανθρώπων, προοριζόταν για τη γκιλοτίνα, αλλά δεν ήθελε να λάβει τα έσχατα Ιερά Μυστήρια. Η Θηρεσία τον αναλαμβάνει στην καρδιά και κάνει ό,τι μπορεί: παρακαλεί με κάθε δυνατό τρόπο για τη μεταστροφή του, ώστε αυτός που με αδελφική συμπόνια αποκαλεί τον «καημένο Πραντσίνι», να έχει ένα μικρό σημάδι μετάνοιας και να κάνει χώρο για το έλεος του Θεού, στον οποίο η Θηρεσία εμπιστεύεται τυφλά. Η εκτέλεση γίνεται. Την επόμενη μέρα η Θηρεσία διαβάζει στην εφημερίδα ότι ο Πρανζίνι, λίγο πριν βάλει το κεφάλι του στο ικρίωμα, «ξαφνικά, σαν από μια ξαφνική έμπνευση, γυρίζει, αρπάζει έναν σταυρό που του παρουσίασε ο ιερέας και φιλά τις ιερές πληγές τρεις φορές». Η Αγία σχολιάζει: «Τότε η ψυχή του πήγε να λάβει την ελεήμονα ποινή Εκείνου που δήλωσε ότι στον Ουρανό θα υπάρχει περισσότερη χαρά για έναν αμαρτωλό που μετανιώνει παρά για ενενήντα εννέα δίκαιους ανθρώπους που δεν έχουν ανάγκη από μετάνοια!» (Χειρόγραφο Α, 135).

Αδελφοί και αδελφές, ιδού η δύναμη της μεσιτείας εκείνου που κινείται από την αγάπη, ιδού η κινητήρια δύναμη της ιεραποστολής. Οι ιεραπόστολοι, πράγματι, των οποίων η Θηρεσία είναι προστάτιδα, δεν είναι μόνο αυτοί που ταξιδεύουν πολύ, μαθαίνουν νέες γλώσσες, κάνουν καλά έργα και είναι καλοί στο κήρυγμα. Όχι, ιεραπόστολος είναι και όποιος ζει όπου βρίσκεται, ως όργανο της αγάπης του Θεού. Είναι αυτός που κάνει τα πάντα για να περάσει ο Ιησούς μέσα από τη μαρτυρία του, την προσευχή του, την παράκλησή του. Και αυτός είναι ο ιεραποστολικός ζήλος ο οποίος, ας θυμόμαστε πάντα, ποτέ δεν λειτουργεί δια του προσηλυτισμού –ποτέ! ή καταναγκαστικά ποτέ!– αλλά δια έλξεως: η πίστη γεννιέται δια της έλξεως, δεν γίνεται κανείς Χριστιανός επειδή αναγκάζεται από κάποιον, όχι, αλλά επειδή τον αγγίζει η αγάπη. Στην Εκκλησία, πριν από πολλά μέσα, μεθόδους και δομές, που μερικές φορές αποσπούν την προσοχή από τα ουσιώδη, χρειάζονταικαρδιές σαν της Θηρεσίας, καρδιές που έλκουν την αγάπη και μας φέρνουν πιο κοντά στον Θεό. Και ας ζητήσουμε από την Αγία –έχουμε τα λείψανά της εδώ– ας της ζητήσουμε τη χάρη να ξεπεράσουμε τον εγωισμό μας και ας ζητήσουμε το πάθος να παρακαλέσει, ώστε αυτή η έλξη να είναι μεγαλύτερη στους ανθρώπους και να γίνει γνωστός και αγαπητός ο Ιησούς.

———————

Μετάφραση: π. Λ