ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Αίθουσα Παύλος Στ’
Τετάρτη, 7 Αυγούστου 2024
Το Πνεύμα και η Νύμφη. Το Άγιο Πνεύμα καθοδηγεί τον λαό του Θεού να συναντήσει τον Ιησού, την ελπίδα μας.
- «Σαρκωθέντα εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου». Πώς συνελήφθη και ήλθε στο φως ο Ιησούς.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Με τη σημερινή κατήχηση εισερχόμαστε στη δεύτερη φάση της ιστορίας της σωτηρίας. Αφού μιλήσαμε για το Άγιο Πνεύμα στο έργο της Κτίσεως, θα το συλλογιστούμε για μερικές εβδομάδες στο έργο της Λυτρώσεως, δηλαδή του Ιησού Χριστού. Ας περάσουμε, λοιπόν, στην Καινή Διαθήκη και ας δούμε το Άγιο Πνεύμα σε αυτήν.
Το σημερινό θέμα είναι το Άγιο Πνεύμα στη Σάρκωση του Λόγου. Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο διαβάζουμε: «Το Άγιο Πνεύμα θα έλθει επάνω σου» ‒Μαρία‒ «και η δύναμη του Υψίστου θα σε περικαλύψει» (1,35). Ο ευαγγελιστής Ματθαίος επιβεβαιώνει αυτό το θεμελιώδες γεγονός σχετικά με τη Μαρία και το Άγιο Πνεύμα, λέγοντας ότι η Μαρία «έμεινε έγκυος με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος» (1,18).
Η Εκκλησία συνέλεξε αυτό το αποκαλυπτικό γεγονός και το τοποθέτησε γρήγορα στην καρδιά του Συμβόλου της Πίστεώς της. Στην Οικουμενική Σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως του 381 –αυτήν που καθόρισε τη θεότητα του Αγίου Πνεύματος–, το άρθρο αυτό εισήλθε στη διατύπωση του «Πιστεύω».
Πρόκειται, λοιπόν, για ένα οικουμενικό γεγονός της πίστεως, διότι όλοι οι Χριστιανοί ομολογούν μαζί το ίδιο Σύμβολο της Πίστεως. Η καθολική ευσέβεια, από αμνημονεύτων χρόνων, άντλησε από αυτό μια από τις καθημερινές της προσευχές, το «Άγγελος Κυρίου».
Αυτό το άρθρο της πίστεως είναι το θεμέλιο που μας επιτρέπει να μιλάμε για τη Μαρία ως για την κατεξοχήν Νύμφη, η οποία είναι τύπος της Εκκλησίας. Πράγματι, ο Ιησούς ‒γράφει ο Άγιος Λέων ο Μέγας‒ «όπως γεννήθηκε με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος από μια παρθενομήτορα, έτσι κάνει γόνιμη την Εκκλησία, την ακήρατη Νύμφη του, με τη ζωτική πνοή του ιδίου Πνεύματος» [1].
Ο παραλληλισμός αυτός περιλαμβάνεται στη Δογματική Διάταξη Lumen Gentium, που λέει το εξής: «Με την πίστη και την υπακοή της η Μαρία γέννησε επάνω στη γη τον ίδιο τον Υιό του Θεού, χωρίς επαφή με άνδρα, αλλά καλυμμένη από το Άγιο Πνεύμα. […] Η Εκκλησία, λοιπόν, θαυμάζοντας την μυστηριώδη αγιότητα της Παρθένου, μιμούμενη την αγάπη της και εκπληρώνοντας πιστά το θέλημα του Πατέρα, μέσω του Λόγου τον οποίο δέχεται πιστά, γίνεται και αυτή μητέρα, επειδή με το κήρυγμα και το βάπτισμα γεννά σε μια νέα και αθάνατη ζωή τα τέκνα, τα οποία συλλαμβάνονται με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος και γεννιούνται από τον Θεό» (αριθμ. 63,64).
Ολοκληρώνουμε με μια πρακτική σκέψη για τη ζωή μας, που προτείνεται από την επιμονή της Γραφής στα ρήματα «συλλαμβάνω» και «γεννώ». Στην προφητεία του Ησαΐα ακούμε: «Ιδού, η παρθένος θα συλλάβει και θα γεννήσει γιο» (7,14)· και ο άγγελος λέει στη Μαρία: «Θα συλλάβεις και θα γεννήσεις γιο» (Λκ 1,31). Η Μαρία πρώτα συνέλαβε, μετά γέννησε τον Ιησού: πρώτα τον δέχτηκε μέσα της, στην καρδιά και στη σάρκα, μετά τον έφερε στο φως.
Το ίδιο συμβαίνει με την Εκκλησία: πρώτα δέχεται τον Λόγο του Θεού, τον αφήνει «να μιλήσει στην καρδιά της τρυφερά» (βλ. Ωσ 2,16) και της «χορταίνει τα σπλάχνα» (βλ. Ιεζ 3,3), σύμφωνα με δύο τις βιβλικές εκφράσεις, ώστε μετά να τον δώσει στο φως με τη ζωή και το κήρυγμα. Η δεύτερη ενέργεια είναι στείρα χωρίς την πρώτη.
Και στην Εκκλησία, μπροστά σε ζητήματα υπεράνω των δυνάμεων της, έρχεται αυθόρμητα το ίδιο ερώτημα: «Πώς είναι δυνατόν αυτό;». Πώς είναι δυνατόν να αναγγείλουμε τον Ιησού Χριστό και τη σωτηρία του σε έναν κόσμο που φαίνεται να αναζητά μόνο την καλοπέραση; Η απάντηση είναι επίσης ίδια με τότε: «Θα λάβετε τη δύναμη από το Άγιο Πνεύμα […]» (Πραξ 1,8). Χωρίς το Άγιο Πνεύμα η Εκκλησία δεν μπορεί να προχωρήσει, η Εκκλησία δεν αναπτύσσεται, η Εκκλησία δεν μπορεί να κηρύξει.
Ό,τι λέγεται για την Εκκλησία γενικά, ισχύει και για εμάς, για κάθε βαπτισμένο. Ο καθένας μας μερικές φορές βρίσκεται σε καταστάσεις της ζωής που ξεπερνούν τις δυνάμεις του και αναρωτιέται: «Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω αυτή την κατάσταση;». Βοηθά, σε αυτές τις περιπτώσεις, να επαναλάβουμε στον εαυτό μας αυτό που είπε ο άγγελος στην Παρθένο: «Για τον Θεό τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο» (Λκ 1,37).
Αδελφοί και αδελφές, ας συνεχίσουμε και εμείς κάθε φορά το ταξίδι μας με αυτή την παρηγορητική βεβαιότητα στην καρδιά: «Για τον Θεό τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο». Και αν το πιστέψουμε αυτό, θα κάνουμε θαύματα. Για τον Θεό τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο.
______________________________
[1] Λόγος 12ος επί των Αγίων Παθών, 3, 6: PL 54, 356.
———————
Μετάφραση: π.Λ
