ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ
Αίθουσα Παύλος Στ’
Τετάρτη, 6 Δεκεμβρίου 2023
Κατήχηση. Το πάθος για τον ευαγγελισμό: ο αποστολικός ζήλος του πιστού. 29. Η αναγγελία είναι εν Αγίω Πνεύματι.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές!
Στις προηγούμενες κατηχήσεις είδαμε ότι η αναγγελία του Ευαγγελίου είναι χαρά, είναι για όλους και πρέπει να απευθύνεται στο σήμερα. Ας ανακαλύψουμε τώρα ένα τελευταίο ουσιαστικό χαρακτηριστικό: η αναγγελία πρέπει να γίνεται εν Αγίω Πνεύματι. Μάλιστα, για να «κοινοποιήσουμε τον Θεό» δεν αρκεί η χαρμόσυνη αξιοπιστία της μαρτυρίας, η καθολικότητα της αναγγελίας και η επικαιρότητα του μηνύματος. Χωρίς το Άγιο Πνεύμα κάθε ζήλος είναι μάταιος και ψευδώς αποστολικός: θα ήταν μόνο δικός μας και δεν θα καρποφορούσε.
Στην Αποστολική Παραίνεση «Η χαρά του Ευαγγελίου» υπενθύμισα ότι «ο Ιησούς είναι ο πρώτος και ο μεγαλύτερος κήρυκας του Ευαγγελίου»· ότι «σε οποιαδήποτε μορφή ευαγγελισμού, το πρωτείο ανήκει πάντοτε στον Θεό», ο οποίος «θέλησε να μας καλέσει να συνεργαστούμε μαζί Του και να μας ενθαρρύνει με τη δύναμη του Πνεύματός Του» (αρ. 12). Ιδού το πρωτείο του Αγίου Πνεύματος! Γι’ αυτό, ο Κύριος συγκρίνει τον δυναμισμό της Βασιλείας του Θεού «με τον άνθρωπο που σπέρνει τον σπόρο στη γη: κοιμάται τη νύχτα και ξυπνάει την ημέρα, κι ο σπόρος βλασταίνει κι αυξάνει με τρόπο που ο ίδιος δεν ξέρει» (Μκ 4,26-27). Το Πνεύμα είναι ο πρωταγωνιστής, πάντα προηγείται των ιεραποστόλων και προκαλεί την καρποφορία. Αυτή η επίγνωση μας παρηγορεί πολύ! Και μας βοηθάει να διευκρινίσουμε μιαν άλλη, εξίσου καθοριστική: ότι δηλαδή στον αποστολικό της ζήλο η Εκκλησία δεν αναγγέλλει τον εαυτό της, αλλά μία χάρη, μία δωρεά, και το Άγιο Πνεύμα είναι ακριβώς η Δωρεά του Θεού, όπως είπε ο Ιησούς στη Σαμαρείτισσα (βλ. Ιω 4,10).
Ωστόσο, το πρωτείο του Πνεύματος δεν πρέπει να μας οδηγεί στη νωθρότητα. Η εμπιστοσύνη δεν δικαιολογεί την αποδέσμευση. Η ζωτικότητα του σπόρου που αναπτύσσεται μόνος του δεν εξουσιοδοτεί τους αγρότες να παραμελήσουν το χωράφι. Ο Ιησούς, δίνοντας τις τελευταίες συστάσεις πριν ανέβει στον ουρανό, είπε: «Θα λάβετε δύναμη όταν θα έλθει το Άγιο Πνεύμα σ’ εσάς, και θα γίνετε μάρτυρες δικοί μου […] ως τα πέρατα της γης» (Πραξ 1,8). Ο Κύριος δεν μας άφησε θεολογικά φυλλάδια ή κάποιο ποιμαντικό εγχειρίδιο για να εφαρμόσουμε, αλλά το Άγιο Πνεύμα το οποίο εμπνέει την αποστολή. Και η θαρραλέα επινοητικότητα που ενσταλάζει το Πνεύμα μάς οδηγεί να μιμηθούμε το στυλ Του, το οποίο έχει πάντα δύο χαρακτηριστικά: τη δημιουργικότητα και την απλότητα.
Δημιουργικότητα, για να αναγγείλουμε τον Ιησού με χαρά, σε όλους και στο σήμερα. Στην εποχή μας, που δεν μας βοηθάει να έχουμε μια θρησκευτική ματιά για τη ζωή και στην οποία η αναγγελία έχει γίνει σε διάφορα μέρη πιο δύσκολη, κοπιαστική, φαινομενικά άκαρπη, μπορεί να προκύψει ο πειρασμός να σταματήσουμε την ποιμαντική διακονία. Πιθανόν να καταφύγουμε σε ζώνες ασφαλείας, όπως η συνήθης επανάληψη πραγμάτων που κάνουμε ανέκαθεν, ή στη δελεαστική απόσυρση σε μια εσωτεριστική πνευματικότητα, ή ακόμη και σε μια παρεξηγημένη έννοια της κεντρικότητας της Θείας Λατρείας. Είναι πειρασμοί που μεταμφιέζονται ως πιστότητα στην παράδοση, αλλά συχνά, αντί για απαντήσεις στο Πνεύμα, είναι αντιδράσεις στην προσωπική δυσαρέσκεια. Αντιθέτως, η ποιμαντική δημιουργικότητα, το να είμαστε τολμηροί εν Πνεύματι, φλογισμένοι με την ιεραποστολική φωτιά Του, είναι απόδειξη της πιστότητας στο Άγιο Πνεύμα.
Γι’ αυτό έγραψα ότι «ο Ιησούς Χριστός μπορεί ακόμα να καταργήσει τα βαρετά σχήματα μέσα στα οποία επιδιώκουμε να τον φυλακίσουμε και μας εκπλήσσει με τη σταθερή Του θεία δημιουργικότητα. Κάθε φορά που προσπαθούμε να επιστρέψουμε στην πηγή και να ανακτήσουμε την πρωταρχική φρεσκάδα του Ευαγγελίου, προβάλλουν νέοι δρόμοι, δημιουργικές μέθοδοι, άλλες μορφές έκφρασης, πιο εύγλωττα σύμβολα, λόγια φορτισμένα με ανανεωμένο νόημα για τον σημερινό κόσμο» («Η χαρά του Ευαγγελίου», 11).
Δημιουργικότητα, λοιπόν· και μετά απλότητα, ακριβώς επειδή το Πνεύμα μάς οδηγεί στην πηγή, στην «πρώτη αναγγελία». Πράγματι, «είναι η φλόγα του Πνεύματος που […] μας κάνει να πιστέψουμε στον Ιησού Χριστό, ο οποίος, με τον θάνατο και την ανάστασή Του, μας αποκαλύπτει και μας επικοινωνεί την άπειρη ευσπλαχνία του Πατέρα» (ό.π., 164). Αυτή είναι η πρώτη αναγγελία, η οποία «πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο της ευαγγελιστικής δραστηριότητας και κάθε πρόθεσης για εκκλησιαστική ανανέωση»· για να επαναλαμβάνει: «Ο Ιησούς Χριστός σε αγαπά, έδωσε τη ζωή Του για να σε σώσει, και τώρα είναι ζωντανός δίπλα σου κάθε μέρα, για να σε φωτίζει, να σε δυναμώνει, να σε ελευθερώνει» (ό.π.).
Αδελφοί και αδελφές, ας αφήσουμε τον εαυτό μας να σαγηνευτεί από το Άγιο Πνεύμα και ας το επικαλούμαστε καθημερινά: ας είναι Αυτό η αρχή της ύπαρξής μας και του έργου μας· ας είναι στην έναρξη κάθε δραστηριότητας, συνάντησης, συγκέντρωσης και αναγγελίας. Αυτό ζωοποιεί και αναζωογονεί την Εκκλησία: μαζί Του δεν χρειάζεται να φοβόμαστε, διότι Αυτό, που είναι η αρμονία, κρατά πάντα μαζί τη δημιουργικότητα και την απλότητα, εμπνέει την κοινωνία και στέλνει στην αποστολή, ανοίγει στη διαφορετικότητα και επαναφέρει στην ενότητα. Αυτό είναι η δύναμή μας, η πνοή της διακήρυξής μας, η πηγή του αποστολικού ζήλου. Έλα, Πνεύμα Άγιο!
———————-
Μετάφραση: π.Λ