ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ

Πλατεία Αγίου Πέτρου

Τετάρτη, 28 Ιουνίου 2023

Κατήχηση. Το πάθος για τον ευαγγελισμό: ο αποστολικός ζήλος του πιστού. 17. Η μαρτυρία: Η Αγία Μαρία ΜακΚίλλοπ

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!

Σε αυτή τη σειρά των κατηχήσεων για τον αποστολικό ζήλο, συναντάμε μερικές υποδειγματικές μορφές ανδρών και γυναικών όλων των εποχών και των τόπων που έδωσαν τη ζωή τους για το Ευαγγέλιο. Σήμερα πάμε πολύ μακριά, στην Ωκεανία, μια ήπειρο που αποτελείται από πολλά νησιά, μεγάλα και μικρά. Η πίστη στον Χριστό, που τόσοι πολλοί Ευρωπαίοι μετανάστες έφεραν σε εκείνα τα εδάφη, σύντομα ρίζωσε και απέδωσε άφθονους καρπούς (πρβλ. Μετασυνοδική Αποστολική Παραίνεση Ecclesia in Oceania, 6). Μεταξύ αυτών υπάρχει μια εξαιρετική μοναχή, η Αγία Μαρία ΜακΚίλοπ (1842-1909), ιδρύτρια των Αδελφών του Αγίου Ιωσήφ της Ιεράς Καρδίας, η οποία αφιέρωσε τη ζωή της στην πνευματική και θρησκευτική εκπαίδευση των φτωχών στην αγροτική Αυστραλία.

Η Μαρία ΜακΚίλοπ γεννήθηκε κοντά στη Μελβούρνη από γονείς που μετανάστευσαν στην Αυστραλία από τη Σκωτία. Από μικρό κορίτσι, ένιωθε ότι την καλούσε ο Θεός να τον υπηρετήσει και να τον μαρτυρήσει όχι μόνο με τα λόγια, αλλά κυρίως με μια ζωή μεταμορφωμένη από την παρουσία του Θεού (πρβλ. Evangelii gaudium, 259). Όπως η Μαρία η Μαγδαληνή, η οποία ήταν η πρώτη που συνάντησε τον αναστημένο Ιησού και στάλθηκε από Αυτόν για να μεταφέρει τα νέα στους μαθητές, η Μαρία ήταν πεπεισμένη ότι και αυτή στάλθηκε για να διαδώσει τα Καλά Νέα και να προσελκύσει άλλους στη συνάντηση με τον ζωντανό Θεό.

Διαβάζοντας με σοφία τα σημεία των καιρών, κατάλαβε ότι για εκείνη ο καλύτερος τρόπος για να το κάνει ήταν μέσω της εκπαίδευσης των νέων, έχοντας επίγνωση ότι η καθολική παιδεία είναι μια μορφή ευαγγελισμού. Είναι μια σπουδαία μορφή ευαγγελισμού. Έτσι, μπορούμε να πούμε ότι «κάθε άγιος είναι μια αποστολή. Είναι ένα σχέδιο του Πατέρα για να αντανακλά και να ενσαρκώνεται, σε μια καθορισμένη στιγμή της ιστορίας, μια όψη του Ευαγγελίου» (Αποστολική Παραίνεση Gaudete et exsultate, 19). Η Μαρία ΜακΚίλοπ το έκανε αυτόπρωτίστως μέσω της ίδρυσης σχολείων.

Ένα ουσιαστικό χαρακτηριστικό του ζήλου της για το Ευαγγέλιο ήταν η φροντίδα για τους φτωχούς και τους περιθωριοποιημένους. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό: στον δρόμο της αγιοσύνης, που είναι ο χριστιανικός δρόμος, πρωταγωνιστούν οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι, και ο άνθρωπος δεν μπορεί να προχωρήσει στην αγιοσύνη αν δεν αφιερωθεί και σε αυτούς, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Αυτοί, που χρειάζονται τη βοήθεια του Κυρίου, φέρνουν την παρουσία του Κυρίου. Κάποτε διάβασα μια πρόταση που με εντυπωσίασε. Έλεγε το εξής: «Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο ζητιάνος: οι ζητιάνοι είναι εκείνοι που εφιστούν την προσοχή στην αδικία, που είναι η μεγάλη φτώχεια στον κόσμο». Δαπανώνται χρήματα για την κατασκευή όπλων και όχι για την παραγωγή συσσιτίων… Και μην ξεχνάτε: δεν υπάρχει αγιοσύνη αν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, δεν υπάρχει μέριμνα για τους φτωχούς, για τους άπορους, για εκείνους που είναι κάπως στο περιθώριοτης κοινωνίας. Αυτή η φροντίδα για τους φτωχούς και τους περιθωριοποιημένους ώθησε τη Μαρία να πάει εκεί όπου οι άλλοι δεν πήγαιναν ή δεν μπορούσαν να πάνε. Στις 19 Μαρτίου 1866, στη γιορτή του Αγίου Ιωσήφ, άνοιξε το πρώτο σχολείο σε ένα μικρό προάστιο στη Νότια Αυστραλία. Ακολούθησαν πολλά άλλα σχολεία τα οποία ίδρυσε η ίδια και οι Αδελφές της στις αγροτικές κοινότητες της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Πολλαπλασιάστηκαν, διότι ο αποστολικός ζήλος αυτό κάνει: πολλαπλασιάζει τα έργα.

Η Μαρία ΜακΚίλοπ ήταν πεπεισμένη ότι ο σκοπός της εκπαίδευσης είναι η ολοκληρωμένη ανάπτυξη του προσώπου τόσο ως άτομο όσο και ως μέλος της κοινότητας, και ότι αυτό απαιτεί σοφία, υπομονή και αγάπηαπό τη μεριά του κάθε διδασκάλου. Πράγματι, η εκπαίδευση δεν συνίσταται στο να γεμίζεις το κεφάλι με ιδέες: όχι, δεν είναι μόνο αυτό. Τι είναι η εκπαίδευση; Να συνοδεύεις και να ενθαρρύνεις τους μαθητές στην πορείατης ανθρώπινης και πνευματικής ανάπτυξης, δείχνοντάς τους πόσο πολύ η φιλία με τον Αναστημένο Ιησού διευρύνει την καρδιά και κάνει τη ζωή πιο ανθρώπινη. Το να εκπαιδεύεις σημαίνει να βοηθάς τον εκπαιδευόμενο να σκέφτεται καλά: να νιώθει καλά –η γλώσσα της καρδιάς– και να πράττει σωστά –η γλώσσα των χεριών. Αυτό το ιδανικό είναι απολύτως επίκαιρο σήμερα, όταν νιώθουμε την ανάγκη για ένα «εκπαιδευτικό σύμφωνο» ικανό να ενώσει οικογένειες, σχολεία και ολόκληρη την κοινωνία.

Ο ζήλος της Μαρίας ΜακΚίλοπ για τη διάδοση του Ευαγγελίου μεταξύ των φτωχών την οδήγησε επίσης να αναλάβει διάφορα άλλα φιλανθρωπικά έργα, ξεκινώντας από τον «Οίκο της Πρόνοιας» που άνοιξε στην Αδελαΐδα για να υποδεχθεί ηλικιωμένους και εγκαταλελειμμένα παιδιά. Η Μαρία είχε πολλή πίστη στην Πρόνοια του Θεού: ήταν πάντα σίγουρη ότι σε οποιαδήποτε κατάσταση ο Θεός προνοεί. Αλλά αυτό δεν την απάλλασε από τις αγωνίες και τις δυσκολίες που προέκυπταν από την αποστολή της, και η Μαρία είχε καλούς λόγους γι’ αυτό: έπρεπε να πληρώσει τους λογαριασμούς, να συμφωνήσει με τους τοπικούς επισκόπους και τους ιερείς, να διαχειριστεί τα σχολεία και να φροντίσει την επαγγελματική και πνευματική επιμόρφωση των Αδελφών της, και αργότερα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα υγείας. Ωστόσο, σε όλα αυτά, παρέμεινε γαλήνια,κουβαλώντας υπομονετικά τον σταυρό που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αποστολής.

Μια φορά, κατά την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, η Μαρία είπε σε μια από τις Αδερφές της: «Κόρη μου, εδώ και πολλά χρόνια έμαθα να αγαπώ τον Σταυρό». Δεν το έβαλε κάτω σε καιρούς δοκιμασίας και σκότους, όταν η χαρά της αμβλύνθηκε από την εναντίωση και την απόρριψη. Βλέπετε: όλοι οι άγιοι βρήκανεναντίωση, ακόμη και μέσα στην Εκκλησία. Είναι περίεργο αυτό. Συνέβη και σε εκείνη. Έμεινε πεπεισμένη ότι, ακόμη και όταν ο Κύριος της έδινε «το ψωμί της θλίψης και το νερό της στενοχώριας» (Ησ 30,20), ο ίδιος Κύριος θα ανταποκρινόταν σύντομα στην κραυγή της και θα την περιέβαλλε με τη χάρη Του. Αυτό είναι το μυστικό του αποστολικού ζήλου: η συνεχής σχέση με τον Κύριο.

Αδέλφοί και αδελφές, η ιεραποστολική μαθητεία της Αγίας Μαρίας ΜακΚίλοπ, η δημιουργική ανταπόκρισή της στις ανάγκες της Εκκλησίας της εποχής της, ο ζήλος της για την ολοκληρωμένη διαμόρφωση των νέων μάςεμπνέουν όλους σήμερα, οι οποίοι καλούμαστε να είμαστε το προζύμι του Ευαγγελίου στις γρήγορα μεταβαλλόμενες κοινωνίες μας. Είθε το παράδειγμα και η μεσιτεία της να στηρίξουν το καθημερινό έργο των γονέων, των διδασκάλων, των κατηχητών και όλων των παιδαγωγών, για το καλό των νέων και για ένα πιο ανθρώπινο και ελπιδοφόρο μέλλον.

———————

Μετάφραση: π.Λ