ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ

Αίθουσα Παύλος Στ’

Τετάρτη, 22 Δεκεμβρίου 2021 

Αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!

Σήμερα, λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα, θα ήθελα να ξαναθυμηθώ μαζί σας το γεγονός το οποίο η ιστορία δεν μπορεί να αγνοήσει: τη Γέννηση του Ιησού.  Ο Ιωσήφ και η Μαρία κατεβαίνουν από τη Ναζαρέτ στη Βηθλεέμ, εφαρμόζοντας το διάταγμα του Καίσαρα Αυγούστου, που διέταζε να απογραφούν οι κάτοικοι στον τόπο καταγωγής τους. Μόλις έφτασαν, ψάχνουν αμέσως για κατάλυμα, διότι επίκειται η γέννα, αλλά δυστυχώς δεν το βρίσκουν, και τότε η Μαρία αναγκάζεται να γεννήσει σε ένα στάβλο (βλ. Λκ 2,1-7).

Ας σκεφτούμε: στον Δημιουργό του σύμπαντος δεν παραχωρήθηκε χώρος για να γεννηθεί! Ίσως ήταν μια προκαταβολή όσων λέει ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ήρθε στον τόπο τον δικό του, και οι δικοί του δεν τον δέχτηκαν» (1,11), και όσων θα πει ο ίδιος ο Ιησούς: «Οι αλεπούδες έχουν καταφύγια και τα πουλιά φωλιές, ο Υιός του Ανθρώπου όμως δεν έχει πού να γείρει το κεφάλι» (Λκ 9,58).

Ήταν ένας άγγελος που ανήγγειλε τη γέννηση του Ιησού, και το έκανε σε ταπεινούς βοσκούς. Και ήταν ένα αστέρι που έδειξε στους Μάγους τον δρόμο για να φτάσουν στη Βηθλεέμ (βλ. Μτ 2,1.9-10). Ο άγγελος είναι ένας αγγελιοφόρος του Θεού. Το αστέρι υπενθυμίζει ότι ο Θεός δημιούργησε το φως (Γεν 1,3) και ότι εκείνο το Παιδί θα είναι «το φως του κόσμου», όπως ο Ίδιος θα ορίσει τον εαυτό του (βλ. Ιω 8,12.46), το «φως το αληθινό […] που φωτίζει κάθε άνθρωπο (Ιω. 1,9), που «έλαμψε μέσα στου κόσμου το σκοτάδι, αλλά το σκοτάδι δεν το δέχτηκε» (στ. 5).

Οι βοσκοί προσωποποιούν τους φτωχούς του Ισραήλ, τους ταπεινούς ανθρώπους που εσωτερικά ζουν με την επίγνωση της δικής τους έλλειψης, και ακριβώς γι’ αυτό εμπιστεύονται περισσότερο από τους άλλους τον Θεό. Είναι οι πρώτοι που είδαν τον Υιό του Θεού που ενανθρώπισε, και αυτή η συνάντηση τους αλλάζει βαθιά. Σημειώνει το Ευαγγέλιο ότι επέστρεψαν «δοξάζοντας και υμνώντας το Θεό για όλα όσα άκουσαν και είδαν» (Λκ 2,20).

Γύρω από το Θείο Βρέφος βρίσκονται επίσης οι Μάγοι (βλ. Μτ 2,1-12). Τα Ευαγγέλια δεν μας λένε ότι ήταν βασιλείς, ούτε τον αριθμό τους, ούτε τα ονόματά τους. Γνωρίζουμε μόνο με βεβαιότητα ότι από μια μακρινή χώρα της Ανατολής (μπορεί κανείς να σκεφτεί την Περσία, τη Βαβυλώνα ή τη νότια Αραβία) ξεκίνησαν για να αναζητήσουν τον Βασιλέα των Ιουδαίων, τον οποίο στην καρδιά τους ταυτίζουν με τον Θεό, επειδή λένε ότι θέλουν να τον προσκυνήσουν. Οι Μάγοι αντιπροσωπεύουν τους ειδωλολατρικούς λαούς, ιδιαίτερα όλους εκείνους που ανά τους αιώνες αναζητούν τον Θεό και εισέρχονται σε μια πορεία για να τον βρουν. Αντιπροσωπεύουν επίσης τους πλούσιους και τους ισχυρούς, αλλά μόνο εκείνους που δεν είναι σκλάβοι των υλικών αγαθών, που δεν «κατέχονται» από τα πράγματα που πιστεύουν ότι κατέχουν.

Το μήνυμα των Ευαγγελίων είναι σαφές: η Γέννηση του Ιησού είναι ένα παγκόσμιο γεγονός που αφορά όλους τους ανθρώπους.

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,

μόνο η ταπεινοφροσύνη είναι η οδός που μας οδηγεί στον Θεό και, ταυτόχρονα, ακριβώς επειδή μας οδηγεί σε Αυτόν, μας φέρνει επίσης στο ουσιώδες της ζωής, στο πιο αληθινό της νόημα, στον πιο αξιόπιστο λόγο για τον οποίο η ζωή αξίζει να βιώνεται.

Μόνο η ταπεινοφροσύνη μας ανοίγει στην εμπειρία της αλήθειας, της αυθεντικής χαράς, της γνώσης που έχει νόημα. Χωρίς ταπεινοφροσύνη είμαστε «αποκομμένοι» από την κατανόηση του Θεού και του εαυτού μας. Οι Μάγοι θα μπορούσαν να είναι σπουδαίοι σύμφωνα με τη λογική του κόσμου, αλλά γίνονται μικροί, ταπεινοί και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο μπορούν να βρουν τον Ιησού και να τον αναγνωρίσουν. Αποδέχονται την ταπεινοφροσύνη που επιφέρει την αναζήτηση, το να ξεκινάς ένα ταξίδι, να ρωτάς, να παίρνεις ρίσκα, να κάνεις λάθη…

Κάθε άνθρωπος, στα βάθη της καρδιάς του, καλείται να αναζητήσει τον Θεό και, με τη χάρη Του, μπορεί να τον βρει. Ας κάνουμε δική μας την προσευχή του Αγίου Ανσέλμου (1033-1109): «Κύριε, δίδαξέ με να σε αναζητώ. Δείξε μου εσένα, όταν σε αναζητώ. Δεν μπορώ να σε αναζητήσω, αν εσύ δεν με διδάξεις. Ούτε να σε βρω, αν εσύ δεν δείξεις τον εαυτό σου. Είθε να σε αναζητήσω επιθυμώντας σε και να σε επιθυμώ αναζητώντας σε! Είθε να σε βρω αναζητώντας σε και να σε αγαπήσω βρίσκοντάς σε!». (Προσλόγιον, 1).

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,

θα ήθελα να προσκαλέσω όλους τους άνδρες και τις γυναίκες στο σπήλαιο της Βηθλεέμ για να προσκυνήσουν τον ενανθρωπήσαντα Υιό του Θεού.

Στην πρώτη σειρά θέλω να βάλω τους φτωχούς, τους οποίος – όπως προέτρεπε ο Άγιος Παύλος ΣΤ’ – «πρέπει να αγαπάμε, διότι κατά κάποιο τρόπο είναι μυστήριο του Χριστού. Με αυτούς – τους πεινασμένους, τους διψασμένους, τους εξόριστους, τους γυμνούς, τους αρρώστους, τους αιχμαλώτους – Αυτός θέλησε μυστικά να ταυτιστεί. Πρέπει να τους βοηθήσουμε, να υποφέρουμε μαζί τους, και να τους ακολουθήσουμε επίσης, διότι η φτώχεια είναι ο πιο ασφαλής δρόμος για την πλήρη απόκτηση της Βασιλείας του Θεού» (Ομιλία, 1 Μαΐου 1969).

Στη συνέχεια, θα ήθελα να συνοδεύσω στη Βηθλεέμ, όπως έκανε το αστέρι με τους Μάγους, όλους εκείνους που δεν έχουν θρησκευτική ανησυχία, που δεν θέτουν το πρόβλημα του Θεού, ή μάλιστα πολεμούν τη θρησκεία, όλους εκείνους που λανθασμένα αποκαλούνται άθεοι. Θα ήθελα να τους επαναλάβω το μήνυμα της Β’ Συνόδου του Βατικανού: «Η Εκκλησία πιστεύει ότι η αναγνώριση του Θεού σε καμία περίπτωση δεν αντιτίθεται στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου, αφού αυτή η αξιοπρέπεια βρίσκει το θεμέλιό της και την τελειοποίησή της στον ίδιο τον Θεό. […] Η Εκκλησία γνωρίζει πολύ καλά ότι το μήνυμά της είναι σε αρμονία με τις πιο κρυφές φιλοδοξίες της ανθρώπινης καρδιάς» (Gaudium et spes, 21).

Ας επιστρέψουμε σπίτι με την ευχή των αγγέλων: «Ειρήνη στη γη, αγάπη και σωτηρία για τους ανθρώπους!».

Ας θυμόμαστε πάντοτε: «Αυτό είναι το χαρακτηριστικό της αγάπης του Θεού: Όχι ότι εμείς τον αγαπήσαμε, αλλά ότι αυτός μας αγάπησε  […]. Εκείνος πρώτος μας αγάπησε» (Α’Ιω 4,10.19).

Αυτός είναι ο λόγος της χαράς μας: το ότι ξέρουμε πως μας αγάπησε χωρίς να το αξίζουμε, ότι ο Θεός προηγείται από εμάς πάντα στην αγάπη, μια αγάπη τόσο συγκεκριμένη που έγινε σάρκα και ήρθε να κατοικήσει ανάμεσά μας. Αυτή η αγάπη έχει όνομα και πρόσωπο: Ιησούς είναι το όνομα και το πρόσωπο της αγάπης, και Αυτός είναι το θεμέλιο της χαράς μας.

Αδελφοί και αδελφές, σας εύχομαι καλά και άγια Χριστούγεννα!

———————————-

Μετάφραση: π. Λέων Κισκίνης