ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ

 

Αίθουσα Παύλος Στ’

Τετάρτη, 16 Φεβρουαρίου 2022 

 

Κατήχηση επικεντρωμένη στον Άγιο Ιωσήφ – 12. Ο Άγιος Ιωσήφ ως προστάτης της Καθολικής Εκκλησίας

 

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα! 

Σήμερα ολοκληρώνουμε τον κύκλο της κατήχησης που ήταν επικεντρωμένη στη μορφή του Αγίου Ιωσήφ. Αυτές οι κατηχήσεις είναι συμπληρωματικές της Αποστολικής Επιστολής Patris corde, που γράφτηκε με την ευκαιρία της 150ης επετείου από την ανακήρυξη του Αγίου Ιωσήφ ως Προστάτη της Καθολικής Εκκλησίας από τον Μακάριο Πίο Θ΄. Τι σημαίνει όμως αυτός ο τίτλος; Τι σημαίνει ότι ο Άγιος Ιωσήφ είναι «προστάτης της Εκκλησίας»; Σε αυτό θα ήθελα να εστιάσω σήμερα μαζί σας.

Και σε αυτή την περίπτωση είναι τα Ευαγγέλια που μας παρέχουν την πιο σωστή ανάγνωση. Πράγματι, στο τέλος κάθε ιστορίας που βλέπει τον Ιωσήφ ως πρωταγωνιστή, το Ευαγγέλιο σημειώνει ότι αυτός παίρνει μαζί του το Παιδί και τη μητέρα του και κάνει ό,τι του έχει διατάξει ο Θεός (βλ. Μτ 1,24· 2,14.21). Έτσι ξεχωρίζει το γεγονός ότι ο Ιωσήφ έχει το καθήκον να προστατεύει τον Ιησού και τη Μαρία. Είναι ο κύριος φύλακάς τους: «Πράγματι, ο Ιησούς και η Μαρία η Μητέρα αυτού είναι ο πολυτιμότερος θησαυρός της πίστεώς μας» [1] (Αποστολική Επιστολή Patris corde, 5), και αυτός ο θησαυρός φυλάσσεται από τον Άγιο Ιωσήφ.

Στο σχέδιο της σωτηρίας, ο Υιός δεν μπορεί να διαχωριστεί από τη Μητέρα, από αυτήν που «βάδισε στην προσκυνηματική πορεία της πίστεως και διατήρησε με πιστότητα την ένωσή της με τον Υιό έως τον σταυρό» (Lumen gentium, 58), όπως η Β’ Σύνοδος του Βατικανού μας υπενθυμίζει.

Ο Ιησούς, η Μαρία και ο Ιωσήφ είναι κατά μια έννοια ο αρχέγονος πυρήνας της Εκκλησίας. Ο Ιησούς είναι Θεάνθρωπος, η Μαρία, η πρώτη μαθήτρια, είναι η Μητέρα, και ο Ιωσήφ, ο φύλακας. Και εμείς επίσης «οφείλουμε πάντοτε να αναρωτιόμαστε αν προστατεύουμε με όλες τις δυνάμεις μας τον Ιησού και την Παρθένο Μαρία, διότι αυτοί έχουν ανατεθεί μυστηριωδώς στη δική μας ευθύνη, φροντίδα και φύλαξη» (Patris corde, 5). Και εδώ υπάρχει ένα πολύ όμορφο χαρακτηριστικό της χριστιανικής κλήσης: να προστατεύει. Να προστατεύει τη ζωή, να προστατεύει την ανθρώπινη ανάπτυξη, να φρουρεί τον ανθρώπινο νου, να φρουρεί την ανθρώπινη καρδιά, να προστατεύει την ανθρώπινη εργασία. Ο χριστιανός είναι -μπορούμε να πούμε- σαν τον Άγιο Ιωσήφ: πρέπει να προστατεύει. Το να είσαι χριστιανός δεν σημαίνει μόνο να λαμβάνεις την πίστη, να ομολογείς την πίστη, αλλά να προστατεύεις τη ζωή, τη δική σου ζωή, τη ζωή των άλλων, τη ζωή της Εκκλησίας.

Ο Υιός του Υψίστου ήρθε στον κόσμο σε κατάσταση μεγάλης αδυναμίας: ο Ιησούς γεννήθηκε έτσι, αδύναμος, αδύναμος. Ήθελε να χρειάζεται να τον υπερασπίζονται, να τον προστατεύουν, να τον φροντίζουν. Ο Θεός εμπιστεύτηκε τον Ιωσήφ, όπως έκανε και η Μαρία, που βρήκε σε αυτόν τον σύζυγο που την αγάπησε και τη σεβάστηκε και πάντα φρόντιζε αυτή και το Παιδί. Υπό αυτή την έννοια, «ο Άγιος Ιωσήφ δεν μπορεί να μην είναι ο Φύλακας τη Εκκλησίας, διότι η Εκκλησία είναι η προέκταση του Σώματος του Χριστού μέσα στην ιστορία, και ταυτόχρονα στη μητρότητα της Εκκλησίας υποκρύπτεται η μητρότητα της Μαρίας. Ο Ιωσήφ, συνεχίζοντας να προστατεύει την Εκκλησία, συνεχίζει να προστατεύει το Θείο Βρέφος και τη Μητέρα του, και εμείς επίσης αγαπώντας την Εκκλησία συνεχίζουμε να αγαπούμε το Θείο Βρέφος και τη Μητέρα του» (ό.π.).

Αυτό το Παιδί είναι Εκείνο που θα πει: «Όλα όσα κάνατε σε έναν από αυτούς τους μικρότερους αδελφούς μου, τα κάνατε σ’ εμένα» (Μτ 25,40). Επομένως, κάθε άνθρωπος που πεινά και διψάει, κάθε ξένος, κάθε μετανάστης, κάθε άνθρωπος χωρίς ρούχα, κάθε άρρωστος, κάθε κρατούμενος είναι το «Παιδί» που φυλάει ο Ιωσήφ. Κι εμείς καλούμαστε να φυλάξουμε αυτούς τους ανθρώπους, αυτούς τους αδελφούς και τις αδελφές μας, όπως έκανε ο Ιωσήφ. Γι’ αυτό τον επικαλούνται ως προστάτη όλων των απόρων, των εξόριστων, των αναξιοπαθούντων, ακόμη και των ετοιμοθάνατων -μιλήσαμε γι’ αυτό την περασμένη Τετάρτη. Και πρέπει κι εμείς να μάθουμε από τον Ιωσήφ να «φυλάττουμε» αυτά τα αγαθά: να αγαπάμε το Παιδί και τη μητέρα του. Να αγαπάμε τα Ιερά Μυστήρια και τον λαό του Θεού. Να αγαπάμε τους φτωχούς και την ενορία μας. Κάθε μια από αυτές τις πραγματικότητες είναι πάντα το Παιδί και η μητέρα του (βλ. Patris Corde, 5). Πρέπει να φυλάγουμε, διότι με αυτό φυλάμε τον Ιησού, όπως έκανε ο Ιωσήφ.

Σήμερα είναι συνηθισμένο, είναι καθημερινό να επικρίνουμε την Εκκλησία, να υπογραμμίζουμε τις ασυνέπειές της -είναι πολλές-, να υπογραμμίζουμε τις αμαρτίες, που στην πραγματικότητα είναι οι ασυνέπειές μας, οι αμαρτίες μας, διότι η Εκκλησία ήταν πάντα ένας λαός αμαρτωλών που συναντούσε το έλεος του Θεού. Ας αναρωτηθούμε αν, στα βάθη της καρδιάς μας, αγαπάμε την Εκκλησία έτσι όπως είναι: Λαός του Θεού καθ’ οδόν, με πολλούς περιορισμούς, αλλά με μεγάλη επιθυμία να υπηρετήσει και να αγαπήσει τον Θεό. Πράγματι, μόνο η αγάπη μας κάνει ικανούς να λέμε την αλήθεια πλήρως, όχι μερικώς. Να λέμε τι είναι λάθος, αλλά και να αναγνωρίζουμε όλα τα καλά και την αγιότητα που υπάρχουν στην Εκκλησία, ξεκινώντας από τον Ιησού και τη Μαρία. Να αγαπάμε την Εκκλησία, να προστατεύουμε την Εκκλησία και να βαδίζουμε με την Εκκλησία. Αλλά η Εκκλησία δεν είναι εκείνη η μικρή ομάδα που είναι κοντά στον ιερέα και διατάζει τους πάντες, όχι. Η Εκκλησία είμαστε όλοι, όλοι μας. Σε πορεία. Προστατεύοντας ο ένας τον άλλον, προστατευόμενοι αμοιβαία. Είναι μια ωραία ερώτηση αυτή: όταν έχω ένα πρόβλημα με κάποιον, προσπαθώ να τον φυλάξω ή αμέσως τον καταδικάζω, μιλώ άσχημα γι’ αυτόν, τον καταστρέφω; Πρέπει να προστατεύουμε, πάντα να προστατεύουμε!

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, σας ενθαρρύνω να ζητάτε τη μεσιτεία του Αγίου Ιωσήφ ακριβώς στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής σας και των κοινοτήτων σας. Εκεί που τα λάθη μας γίνονται σκάνδαλο, ας ζητήσουμε από τον Άγιο Ιωσήφ να έχουμε το θάρρος να πούμε την αλήθεια, να ζητήσουμε συγχώρεση και να ξεκινήσουμε ταπεινά από την αρχή. Όπου ο διωγμός εμποδίζει την αναγγελία του Ευαγγελίου, ας ζητήσουμε από τον Άγιο Ιωσήφ τη δύναμη και την υπομονή για να μπορέσουμε να υπομείνουμε την κακοποίηση και τα βάσανα για την αγάπη του Ευαγγελίου. Όπου τα υλικά και τα ανθρώπινα μέσα είναι λιγοστά και μας κάνουν να βιώσουμε τη φτώχεια, ειδικά όταν καλούμαστε να υπηρετήσουμε τους τελευταίους των ανθρώπων, τους ανυπεράσπιστους, τα ορφανά, τους αρρώστους, τους απορριπτόμενους της κοινωνίας, ας παρακαλέσουμε στον Άγιο Ιωσήφ για να γίνει Πρόνοια για εμάς. Πόσοι άγιοι έχουν στραφεί σε αυτόν! Πόσοι άνθρωποι στην ιστορία της Εκκλησίας βρήκαν σε αυτόν έναν προστάτη, έναν φύλακα, έναν πατέρα!

Ας μιμηθούμε το παράδειγμά τους και γι’ αυτό, όλοι μαζί, ας προσευχηθούμε σήμερα. Ας προσευχηθούμε στον Άγιο Ιωσήφ με την προσευχή που έβαλα στο τέλος της επιστολής Patris corde, εμπιστεύοντάς του τις προθέσεις μας και, με ιδιαίτερο τρόπο, την Εκκλησία που υποφέρει και δοκιμάζεται. Και τώρα, έχετε στο χέρι σε διάφορες γλώσσες, πιστεύω σε τέσσερις, αλλά και στη τηλεοθόνη, την προσευχή, ώστε όλοι μαζί, ο καθένας στη γλώσσα του, να προσευχηθούμε στον Άγιο Ιωσήφ.

Χαίρε, φύλακα του Λυτρωτή

και μνήστωρα της Παρθένου Μαρίας.

Σ’ εσένα ο Θεός ανέθεσε τον μονογενή του Υιό,

εσένα εμπιστεύθηκε η Παρθένος Μαρία,

μαζί σου ο Χριστός έγινε άνθρωπος.

 

Εσύ, μακάριε Ιωσήφ,

δείξε πως είσαι πατέρας και για εμάς

και οδήγησέ μας στην πορεία της ζωής.

Παρακάλεσε τον Κύριο να μας δίνει χάρη, έλεος και θάρρος,

και υπεράσπιζέ μας από κάθε κακό. Αμήν.

 

[1] S. Rituum Congreg., Διάταγμα Quemadmodum Deus (8 Δεκεμβρίου 1870): ASS 6 (1870-71), 193·βλ. Πίος Θ’, Αποστολική Επιστολή Inclytum Patriarcham (7 Ιουλίου 1871): l.c., 324-327.

———————

Μετάφραση: π.Λ