ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ (REGINA CAELI)
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Β’ Κυριακή του Πάσχα ή της Θείας Ευσπλαχνίας, 24 Απριλίου 2022
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Σήμερα, τελευταία ημέρα της Διακαινησίμου Εβδομάδας του Πάσχα, το Ευαγγέλιο μας μιλά για την πρώτη και τη δεύτερη εμφάνιση του Αναστάντος Κυρίου στους μαθητές. Ο Ιησούς έρχεται το Πάσχα, ενώ οι Απόστολοι είναι κλεισμένοι στο υπερώο από φόβο, αλλά, επειδή ο Θωμάς, ένας από τους Δώδεκα, δεν είναι παρών, ο Ιησούς επιστρέφει οκτώ ημέρες αργότερα (βλ. Ιω 20,19-29). Ας επικεντρωθούμε στους δύο πρωταγωνιστές, τον Θωμά και τον Ιησού, κοιτάζοντας πρώτα τον μαθητή και μετά τον Διδάσκαλο. Είναι ένας ωραίος διάλογος που έχουν αυτοί οι δύο.
Ο Απόστολος Θωμάς, πρώτα. Αυτός εκπροσωπεί όλους εμάς που δεν ήμασταν παρόντες στο υπερώο όταν εμφανίστηκε ο Κύριος και δεν είχαμε άλλα φυσικά σημεία ή εμφανίσεις από Αυτόν. Κι εμείς, όπως αυτός ο μαθητής, μερικές φορές δυσκολευόμαστε: πώς να πιστέψεις ότι ο Ιησούς αναστήθηκε, ότι μας συνοδεύει και είναι ο Κύριος της ζωής μας, χωρίς να τον έχουμε δει, χωρίς να τον έχουμε αγγίξει; Πώς το πιστεύεις αυτό; Γιατί ο Κύριος δεν μας δίνει μερικά πιο εμφανή σημεία της παρουσίας και της αγάπης Του; Κάποιο σημάδι ώστε να μπορέσω να δω καλύτερα… Έτσι κι εμείς είμαστε σαν τον Θωμά, με τις ίδιες αμφιβολίες, τους ίδιους συλλογισμούς.
Αλλά δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε για αυτό. Το Ευαγγέλιο, όταν μας διηγείται την ιστορία του Θωμά, πράγματι, μας λέει ότι ο Κύριος δεν αναζητά τέλειους Χριστιανούς. Ο Κύριος δεν αναζητά τέλειους Χριστιανούς. Σας το λέω: Φοβάμαι όταν βλέπω κάποιον Χριστιανό, κάποιο σύνδεσμο χριστιανών που πιστεύουν ότι είναι τέλειοι. Ο Κύριος δεν αναζητά τέλειους Χριστιανούς. Ο Κύριος δεν αναζητά Χριστιανούς που δεν αμφιβάλλουν ποτέ και πάντα επιδεικνύουν μια σίγουρη πίστη. Όταν ένας Χριστιανός είναι έτσι, κάτι δεν πάει καλά. Όχι, η περιπέτεια της πίστης, όπως για τον Θωμά, αποτελείται από φώτα και σκιές. Αν όχι, τι πίστη θα ήταν; Η πίστη αυτή γνωρίζει στιγμές παρηγοριάς, ορμής και ενθουσιασμού, αλλά και κούρασης, σύγχυσης, αμφιβολιών και σκότους. Το Ευαγγέλιο μας δείχνει την «κρίση» του Θωμά για να μας πει ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε τις κρίσεις της ζωής και της πίστης. Οι κρίσεις δεν είναι αμαρτία, είναι πορεία, δεν πρέπει να τις φοβόμαστε. Πολλές φορές μας κάνουν ταπεινούς, διότι μας απογυμνώνουν από την ιδέα ότι είμαστε εντάξει, ότι είμαστε καλύτεροι από τους άλλους. Οι κρίσεις μάς βοηθούν να αναγνωρίσουμε πως έχουμε ανάγκη: αναζωπυρώνουν την ανάγκη για τον Θεό και έτσι μας επιτρέπουν να επιστρέψουμε στον Κύριο, να αγγίξουμε τις πληγές του, να βιώσουμε ξανά την αγάπη του, όπως την πρώτη φορά. Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, είναι καλύτερη μια ατελής αλλά ταπεινή πίστη, που πάντα επιστρέφει στον Ιησού, παρά μια ισχυρή αλλά αλαζονική πίστη, που μας κάνει υπερφίαλους και υπερόπτες. Αλίμονο σε αυτούς, αλίμονο!
Και μπροστά στην απουσία και την πορεία του Θωμά, που συχνά είναι και δική μας, ποια είναι η στάση του Ιησού; Το Ευαγγέλιο λέει δύο φορές ότι Αυτός «ήλθε» (στ. 19.26). Μια πρώτη φορά, μετά μια δεύτερη φορά, οκτώ ημέρες μετά. Ο Ιησούς δεν τα παρατάει, δεν κουράζεται με μας, δεν φοβάται τις κρίσεις μας, τις αδυναμίες μας. Πάντα επιστρέφει: όταν οι πόρτες είναι κλειστές, επιστρέφει. Όταν αμφιβάλλουμε, επιστρέφει. Όταν, όπως ο Θωμάς, έχουμε ανάγκη να τον συναντήσουμε και να τον αγγίξουμε από πιο κοντά, επιστρέφει. Ο Ιησούς πάντα επιστρέφει, πάντα χτυπά την πόρτα μας, και δεν επιστρέφει με ισχυρά σημεία που θα μας έκαναν να νιώθουμε μικροί και ανεπαρκείς, ως και ντροπιασμένοι, αλλά με τις πληγές του. Επιστρέφει δείχνοντάς μας τις πληγές του, σημεία της αγάπης του η οποία παντρεύτηκε τις αδυναμίες μας.
Αδελφοί και αδελφές, ειδικά όταν βιώνουμε κούραση ή στιγμές κρίσης, ο Ιησούς, ο Αναστημένος, επιθυμεί να επιστρέψει για να μείνει μαζί μας. Απλώς περιμένει να τον αναζητήσουμε, να τον επικαλεστούμε, ακόμη και, όπως ο Θωμάς, να διαμαρτυρηθούμε, παρουσιάζοντάς του τις ανάγκες και τη δυσπιστία μας. Αυτός πάντα επιστρέφει. Γιατί; Διότι είναι υπομονετικός και ευσπλαχνικός. Έρχεται να ανοίξει τα υπερώα των φόβων μας, της δυσπιστίας μας, επειδή πάντα θέλει να μας δώσει μια άλλη ευκαιρία. Ο Ιησούς είναι ο Κύριος των «άλλων ευκαιριών»: πάντα μας δίνει μια άλλη, πάντα. Ας σκεφτούμε λοιπόν την τελευταία φορά – ας φρεσκάρουμε λίγο τη μνήμη μας – κατά την οποία, σε μια δύσκολη στιγμή, ή σε μια περίοδο κρίσης, κλειστήκαμε στον εαυτό μας, εγκλωβιστήκαμε στα προβλήματά μας και αφήσαμε τον Ιησού έξω από το σπίτι. Και ας υποσχεθούμε, την επόμενη φορά, στη δυσκολία, να αναζητήσουμε τον Ιησού, να επιστρέψουμε σε Αυτόν, στη συγχώρεση του -Αυτός πάντα συγχωρεί, πάντα!-, να επιστρέψουμε σε εκείνες τις πληγές που μας έχουν θεραπεύσει. Έτσι, θα γίνουμε επίσης ικανοί για συμπόνια, για να πλησιάζουμε τις πληγές των άλλων χωρίς ακαμψία και χωρίς προκαταλήψεις.
Η Παναγία, η Μητέρα του Ελέους -μου αρέσει να τη σκέφτομαι ως Μητέρα του ελέους τη Δευτέρα μετά την Κυριακή της Θείας Ευσπλαχνίας-, είθε να μας συνοδεύει στην πορεία της πίστης και της αγάπης.
___________________________________
Μετά το Βασίλισσα του Ουρανού
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,
σήμερα διάφορες Ανατολικές Εκκλησίες, Καθολικές και Ορθόδοξες, καθώς και διάφορες λατινικές κοινότητες, εορτάζουν το Πάσχα σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο. Εμείς το εορτάσαμε την περασμένη Κυριακή, σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Απευθύνω σε αυτούς τις θερμότερες ευχές μου: Χριστός ανέστη, αληθώς ανέστη! Ας είναι Αυτός που θα πλημμυρίσει με ελπίδα τις καλές προσδοκίες των καρδιών. Ας είναι Αυτός που θα δωρίσει την ειρήνη, η οποία προσβάλλεται και βιάζεται από τη βαρβαρότητα του πολέμου. Σήμερα συμπληρώνονται ακριβώς δύο μήνες από την έναρξη του πολέμου αυτού: αντί να σταματήσει, ο πόλεμος κλιμακώθηκε. Είναι λυπηρό αυτές τις ημέρες, που είναι οι πιο ιερές και πιο επίσημες για όλους τους Χριστιανούς, ο θανάσιμος βρυχηθμός των όπλων να ακούγεται περισσότερο από τον ήχο των καμπάνων που αναγγέλλουν την ανάσταση. Και είναι λυπηρό που τα όπλα παίρνουν όλο και περισσότερο τη θέση των λέξεων και του διαλόγου.
Ανανεώνω την έκκληση για μια πασχαλινή εκεχειρία, ένα ελάχιστο και απτό σημείο επιθυμίας για ειρήνη. Ας σταματήσει η επίθεση, για να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες του εξαντλημένου πληθυσμού. Ας γίνει παύση, υπακούοντας στα λόγια του Αναστάντος, ο οποίος ανήμερα του Πάσχα επαναλαμβάνει στους μαθητές του: «Ειρήνη σ’ εσάς!» (Λκ 24,36· Ιω 20,19.21). Ζητώ από όλους να αυξήσουν την προσευχή για ειρήνη και να έχουν το θάρρος να πουν, να δείξουν ότι η ειρήνη είναι δυνατή. Πολιτικοί ηγέτες, σας παρακαλώ, ακούστε τη φωνή των ανθρώπων που θέλουν ειρήνη, όχι κλιμάκωση της σύγκρουσης.
[…]
Καλή Κυριακή σε όλους! Και σας παρακαλώ, μην ξεχνάτε να προσεύχεστε για μένα. Καλό γεύμα και εις το επανιδείν.
———————-
Μετάφραση: π.Λ