ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ

Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 29 Αυγούστου 2021

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!

Το Ευαγγέλιο της σημερινής Θείας Λειτουργίας δείχνει μερικούς γραμματείς και Φαρισαίους να μένουν έκπληκτοι από τη στάση του Ιησού. Σκανδαλίζονται επειδή οι μαθητές του παίρνουν τροφή χωρίς πρώτα να κάνουν τους παραδοσιακούςτελετουργικούς καθαρμούς. Σκέφτονται μέσα τους: «Αυτός ο τρόπος είναι αντίθετος με τη θρησκευτική πρακτική» (πρβλ. Μκ 7,2-5).

Μπορούμε κι εμείς να αναρωτηθούμε: Γιατί ο Ιησούς και οι μαθητές του παραμελούν αυτές τις παραδόσεις; Κατά βάθος δεν είναι κάτι το άσχημο, αλλά καλές τελετουργικές συνήθειες, απλό πλύσιμο πριν πάρουν το φαγητό. Γιατί ο Ιησούς δεν δίνει σημασία σε αυτό; Διότι είναι σημαντικό για Αυτόν να επαναφέρει την πίστη στο κέντρο της. Στο Ευαγγέλιο το βλέπουμε συνεχώς: ο Ιησούς θέλει να επαναφέρει την πίστη στο κέντρο. Και θέλει να αποφύγουμε έναν κίνδυνο, που ισχύει τόσο για αυτούς τους γραμματείς όσο και για εμάς: να τηρούμε τις εξωτερικές τυπολατρείες βάζοντας σε δεύτερη θέση την καρδιά της πίστεως. Πολύ συχνά κι εμείς «βάζουμε μακιγιάζ» στην ψυχή μας. Δίνουμε βάση στην εξωτερική τυπικότητα και όχι στην καρδιά της πίστεως: αυτός είναι ένας κίνδυνος. Είναι ο κίνδυνος μιας θρησκευτικότητας του «φαίνεσθαι»: να φαίνεσαι καθωσπρέπειέξω, παραμελώντας να καθαρίσεις την καρδιά. Υπάρχει πάντα ο πειρασμός να «τα έχουμε καλά με τον Θεό» με κάποια εξωτερική ευλάβεια, αλλά ο Ιησούς δεν είναι ικανοποιημένος με αυτή τη λατρεία. Ο Ιησούς δεν θέλει εξωτερικότητα, θέλει μια πίστη που να φτάνει στην καρδιά.

Μάλιστα, αμέσως μετά, καλεί το πλήθος για να πει μια μεγάλη αλήθεια: «Τίποτε απ’ αυτά που απ’ έξω μπαίνουν μέσα στον άνθρωπο, δεν μπορεί να τον κάνει ακάθαρτο» (στ. 15). Αντιθέτως, είναι «μέσα από την καρδιά των ανθρώπων» (στ. 21) που πηγάζουν τα άσχημα πράγματα. Αυτά τα λόγια είναι επαναστατικά, διότι στη νοοτροπία της εποχής θεωρούνταν ότι ορισμένα τρόφιμα ή εξωτερικές επαφές καθιστούσαν ακάθαρτο τον άνθρωπο. Ο Ιησούς αντιστρέφει την προοπτική: δεν βλάπτει αυτό που έρχεται απ’ έξω, αλλά αυτό που προέρχεται από μέσα.

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, αυτό αφορά κι εμάς. Συχνά πιστεύουμε ότι το κακό προέρχεται κυρίως από έξω: από τη συμπεριφορά των άλλων, από εκείνους που σκέφτονται άσχημα για εμάς, από την κοινωνία. Πόσο συχνά ρίχνουμε το σφάλμα στους άλλους, στην κοινωνία, στον κόσμο, για όλα όσα μας συμβαίνουν! Φταίνε πάντα οι «άλλοι»: φταίνε οι άνθρωποι, αυτοί που κυβερνούν, η κακή τύχη κ.ο.κ. Τα προβλήματα φαίνεται να έρχονται πάντα από έξω. Και περνάμε χρόνο κατανέμοντας ευθύνες. Αλλά να ξοδεύεις τον χρόνο για να ρίξεις το σφάλμαστους άλλους, είναι χάσιμο χρόνου. Θυμώνεις, γίνεσαι ξινός και κρατάς τον Θεό μακριά από την καρδιά σου. Όπως εκείνοι οι άνθρωποι του Ευαγγελίου, που παραπονιούνται, σκανδαλίζονται, κάνουν πολεμική και δεν αποδέχονται τον Ιησού. Δεν μπορείς να είσαι αληθινά θρησκευόμενος καταγγέλοντας και κατηγορώντας συνεχώς: η κατάκριση δηλητηριάζει, σε οδηγεί σε θυμό, σε δυσαρέσκεια και θλίψη, στη θλίψη της καρδιάς, που κλείνει τις πόρτες στον Θεό.

Σήμερα ας ζητήσουμε από τον Κύριο να μας απαλλάξει από το να κατηγορούμε τους άλλους –  όπως τα παιδιά: «Όχι, δεν ήμουν εγώ! Ήταν ο άλλος, ο άλλος…» –. Ας αιτηθούμε στην προσευχή τη χάρη να μην σπαταλάμε χρόνο μολύνοντας τον κόσμο με παράπονα και κατηγορίες, διότι αυτό δεν είναι χριστιανικό. ΟΙησούς μας καλεί να κοιτάξουμε τη ζωή και τον κόσμο ξεκινώντας από την καρδιά μας. Αν κοιτάξουμε μέσα μας, θα βρούμε σχεδόν όλα όσα μισούμε εξωτερικά. Και αν, με ειλικρίνεια, ζητήσουμεαπό τον Θεό να καθαρίσει την καρδιά μας, τότε σαφώς και θα αρχίσουμε να κάνουμε πιο καθαρό τον κόσμο. Διότι υπάρχει ένας αλάνθαστος τρόπος για να νικήσουμε το κακό: να αρχίσουμε να το καταπολεμούμε μέσα μας. Οι πρώτοι Πατέρες της Εκκλησίας, οι μοναχοί, όταν τους ρωτούσαν: «Ποιος είναι ο δρόμος προς την αγιότητα; Πώς πρέπει να ξεκινήσω;», το πρώτο βήμα, έλεγαν, ήταν να κατηγορήσεις τον εαυτό σου: ναι, κατηγόρησε τον εαυτό σου. Η κατηγορία του εαυτού μας. Πόσοι από εμάς, κατά τη διάρκεια της ημέρας, κάποια στιγμή της ημέρας ή κάποια στιγμή της εβδομάδας, είμαστε ικανοί να κατηγορήσουμε τον εαυτό μας μέσα μας; «Ναι, αυτός μου έκανε εκείνο, ο άλλος μου έκανε το άλλο… ήταν μια βαρβαρότητα…». Αλλά εγώ; Εγώ κάνω το ίδιο, ή δεν το κάνω καθόλου;… Αυτό είναι σοφία: να μάθουμε να κατηγορούμε τον εαυτό μας. Προσπαθείστε να το κάνετε, θα σαςκάνει καλό. Σε μένα κάνει καλό, όταν μπορώ να το κάνω, αλλά κάνει καλό, σε όλους θα κάνει καλό.

Είθε η Παναγία, η οποία άλλαξε την ιστορία μέσα από την καθαρότητα της καρδιάς της, να μας βοηθήσει να καθαρίσουμε τη δική μας, ξεπερνώντας πρώτα από όλα το ελάττωμα να ενοχοποιούμε τους άλλους και να παραπονιόμαστε για όλα.

———————

Μετάφραση: π.Λ