ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 10 Οκτωβρίου 2021
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Η σημερινή Θεία Λειτουργία μας παρουσιάζει τη συνάντηση του Ιησού και ενός ανθρώπου που «είχε μεγάλη περιουσία» (Μκ 10,22) και ο οποίος πέρασε στην ιστορία ως «ο πλούσιος νέος» (βλ. Μτ 19,20-22). Το Ευαγγέλιο του Μάρκου, στην πραγματικότητα, μιλά γι’ αυτόν ως «ένας κάποιος», χωρίς να αναφέρει την ηλικία και το όνομά του, για να μας πει ότι σε αυτόν τον άνθρωπο όλοι μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας. Η συνάντησή του με τον Ιησού, πράγματι, μας επιτρέπει να κάνουμε ένα τεστ για την πίστη. Αυτός ο «κάποιος» ξεκινά με μια ερώτηση: «Τι να κάνω για να έχω την αιώνια ζωή;» (στ. 17).
Ας παρατηρήσουμε τα ρήματα που χρησιμοποιεί: να κάνω – για να έχω. Ιδού η θρησκευτικότητά του: ένα καθήκον, ένα κάνω για να έχω. «Κάνω κάτι για να πάρω αυτό που μου χρειάζεται». Αλλά αυτή είναι μια εμπορική σχέση με τον Θεό, ένα do ut des. Η πίστη, αντιθέτως, δεν είναι μια ψυχρή και μηχανική ιεροτελεστία, ένα «πρέπει-κάνω-παίρνω». Είναι ζήτημα ελευθερίας και αγάπης. Αυτό είναι ένα πρώτο τεστ: τι είναι η πίστη για μένα;
Αν πρόκειται πρωτίστως για καθήκον ή για διαπραγματευτικό νόμισμα, είμαστε εκτός δρόμου, διότι η σωτηρία είναι δώρο και όχι καθήκον, είναι δωρεάν και δεν αγοράζεται. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να απαλλαγούμε από μια εμπορική και μηχανική πίστη, η οποία υπονοεί την ψευδή εικόνα ενός Θεού λογιστή και ελεγκτή, όχι πατέρα.
Δεύτερο βήμα: ο Ιησούς βοηθά αυτόν τον «κάποιο» προσφέροντάς του το αληθινό πρόσωπο του Θεού. Πράγματι, λέει το κείμενο: «τον κοίταξε γεμάτος αγάπη» (στ. 21). Ιδού από που γεννιέται και ξαναγεννιέται η πίστη: όχι από ένα καθήκον, από κάτι που πρέπει να κάνει κάποιος, αλλά από ένα βλέμμα αγάπης που κάποιος αποδέχεται. Έτσι η χριστιανική ζωή γίνεται όμορφη, αν δεν βασίζεται στις ικανότητες και τα σχέδιά μας, αλλά στο βλέμμα του Θεού. Η πίστη σου είναι κουρασμένη και θέλεις να την αναζωογονήσεις; Αναζήτησε το βλέμμα του Θεού: βάλε τον εαυτό σου σε προσκύνηση, άφησε τον εαυτό σου να λάβει τη συγχώρεση στην Εξομολόγηση, στάσου μπροστά στον Εσταυρωμενο. Εν ολίγοις, αφέσου στην αγάπη Του.
Τρίτο και τελευταίο βήμα: μετά την ερώτηση και το βλέμμα υπάρχει μια πρόσκληση από τον Ιησού, ο οποίος λέει: «Ένα πράγμα μόνο σου λείπει». Τι λείπει από αυτόν τον πλούσιο; Το δώρο, η προσφορά: «Πήγαινε, πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε τα χρήματα στους φτωχούς» (στ. 21). Αυτό είναι ίσως που λείπει και από μας. Συχνά κάνουμε το απαραιτήτως ελάχιστο, ενώ ο Ιησούς μας καλεί στο όσο το δυνατόν περισσότερο. Πόσες φορές ικανοποιούμαστε με τα καθήκοντα – τις εντολές της Εκκλησίας και μερικές προσευχές – ενώ ο Θεός, που μας δίνει τη ζωή, μας ζητάει άλματα ζωής!
Στο σημερινό Ευαγγέλιο μπορούμε να δούμε καθαρά αυτό το πέρασμα από το καθήκον στη δωρεά. Ο Ιησούς ξεκινά υπενθυμίζοντας τις εντολές: «Μη σκοτώσεις, μη μοιχεύσεις, μην κλέψεις…» (στ. 19), και καταλήγει στη θετική πρόταση: «Πήγαινε, πούλησε, δώσε, ακολούθησέ με!» (βλ. στ. 21). Η πίστη δεν μπορεί να περιοριστεί στα «μη», επειδή η χριστιανική ζωή είναι ένα «ναι», ένα «ναι» αγάπης.
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,
μια πίστη χωρίς δωρεά και προσφορά είναι ατελής. Θα μπορούσαμε να τη συγκρίνουμε με μια πλούσια και θρεπτική τροφή η οποία όμως στερείται γεύσης, ή με ένα καλά παιγμένο παιχνίδι χωρίς γκολ. Η πίστη χωρίς δωρεά, χωρίς προσφορά, χωρίς έργα φιλανθρωπίας στο τέλος μας κάνει θλιμμένους: όπως εκείνος ο «κάποιος», ο οποίος, αν και είδε το γεμάτο αγάπη βλέμμα του Ιησού, επέστρεψε στο σπίτι «λυπημένος» και «σκυθρωπός» (στ. 22).
Σήμερα μπορούμε να αναρωτηθούμε: «Σε ποιο σημείο βρίσκεται η πίστη μου; Τη βιώνω σαν κάτι μηχανικό, σαν μια σχέση καθήκοντος ή συμφέροντος με τον Θεό; Θυμάμαι να την τρέφω αφήνοντας τον Ιησού να με δει και να με αγαπήσει; Και, ελκόμενος από Αυτόν, ανταποκρίνομαι με γενναιοδωρία;
Η Παρθένος Μαρία, η οποία είπε ένα ολοκληρωτικό «ναι» στον Θεό, ένα «ναι» χωρίς «αλλά», είθε να μας βοηθήσει να γευτούμε την ωραιότητα που υπάρχει όταν κάνουμε τη ζωή μας δώρο.
———————
Μετάφραση: π.Λ