ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ
Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 26 Σεπτεμβρίου 2021
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Το Ευαγγέλιο της σημερινής Θείας Λειτουργίας μας αφηγείται έναν σύντομο διάλογο μεταξύ του Ιησού και του Αποστόλου Ιωάννη, ο οποίος μιλά εξ ονόματος όλης της ομήγυρης των μαθητών. Είδαν έναν άνθρωπο να διώχνει τα δαιμόνια στο όνομα του Κυρίου, αλλά τον εμπόδισαν να το κάνει επειδή δεν ήταν μέλος της ομάδας τους. Σε αυτό το σημείο, ο Ιησούς τους καλεί να μην εμποδίζουν αυτούς που εργάζονται κάνοντας το καλό, επειδή αυτοί συμβάλλουν στην πραγματοποίηση του σχεδίου του Θεού (βλ. Μκ 9,38-41). Στη συνέχεια προειδοποιεί: αντί να χωρίζουμε τους ανθρώπους σε καλούς και κακούς, καλούμαστε όλοι να προσέχουμε τις καρδιές μας, ώστε να μην υποκύπτουμε στο κακό και να μην σκανδαλίζουμε τους άλλους (βλ. στ. 42-45.47-48).
Εν ολίγοις, τα λόγια του Ιησού αποκαλύπτουν έναν πειρασμό και προσφέρουν μια προτροπή. Ο πειρασμός είναι αυτός του κλεισίματος. Οι μαθητές θα ήθελαν να αποτρέψουν ένα καλό έργο μόνο και μόνο επειδή αυτοί που το έκαναν δεν ανήκαν στην ομάδα τους. Νομίζουν ότι έχουν «αποκλειστικό δικαιώμα στον Ιησού» και ότι είναι οι μόνοι που έχουν εξουσιοδοτηθεί να εργάζονται για τη Βασιλεία του Θεού. Αδελφοί και αδελφές, κάθε κλείσιμο, στην πραγματικότητα, κρατά σε απόσταση αυτούς που δεν σκέφτονται σαν εμάς, και αυτό – το ξέρουμε – είναι η ρίζα πολλών κακών στην ιστορία: της απολυταρχίας που συχνά γέννησε δικτατορίες και πολλών βιαιοτήτων εναντίον όσων είναι διαφορετικοί.
Αλλά είναι επίσης απαραίτητο να προσέξουμε το κλείσιμο εντός της Εκκλησίας. Διότι ο διάβολος, που είναι εκείνος που διαιρεί – αυτό σημαίνει η λέξη «διάβολος», εκείνος που προκαλεί διαίρεση – πάντοτε υποκινεί την καχυποψία για να διχάσει και να αποκλείσει τους ανθρώπους. Προσπαθεί να το πράξει πονηρά, και μπορεί να συμβεί όπως με εκείνους τους μαθητές, οι οποίοι φτάνουν να αποκλείσουν ακόμη κι εκείνους που είχαν εκδιώξει τον ίδιο τον διάβολο! Μερικές φορές και εμείς, αντί να είμαστε κοινότητες ταπεινές και ανοιχτές, μπορεί να δώσουμε την εντύπωση ότι είμαστε «οι πρώτοι της τάξης» και κρατάμε τους άλλους σε απόσταση. Αντί να προσπαθήσουμε να συμπορευθούμε με όλους, τους δείχνουμε επιδεικτικά την «ταυτότητα του πιστού»: «εγώ είμαι πιστός», «εγώ είμαι καθολικός», «εγώ είμαι καθολική», «ανήκω σ’ αυτό το εκκλησιαστικό κίνημα, στο άλλο…», και οι άλλοι οι καημένοι όχι. Αυτό είναι αμαρτία: να επιδεικνύουμε την «ταυτότητα του πιστού» για να κρίνουμε και να αποκλείουμε. Ας ζητήσουμε τη χάρη να ξεπεράσουμε τον πειρασμό να κρίνουμε και να βάζουμε ετικέτες στους άλλους, και ας μας φυλάξει ο Θεός από τη νοοτροπία της «φωλιάς», που μας φυλάγει ζηλοτικά στη μικρή ομάδα αυτών που θεωρούν τον εαυτό τους καλό: τον ιερέα με τους στενότερους πιστούς του, όσους διακονούν στην ποιμαντική και κλείνονται μεταξύ τους ώστε να μην διεισδύσει κανείς, τα κινήματα και τις ενώσεις που περιχαρακώνονται στο δικό τους ιδιαίτερο χάρισμα κ.ο.κ. Κλειστοί. Υπάρχει ο κίνδυνος όλα αυτά να κάνουν τις χριστιανικές κοινότητες χώρους διαχωρισμού και όχι κοινωνίας. Το Άγιο Πνεύμα δεν θέλει κλεισίματα· θέλει άνοιγμα, φιλόξενες κοινότητες όπου υπάρχει χώρος για όλους.
Και μετά, στο Ευαγγέλιο, υπάρχει η προτροπή του Ιησού: αντί να κρίνουμε τα πάντα και τους πάντες, ας προσέχουμε τον εαυτό μας! Πράγματι, ο κίνδυνος είναι να είμαστε άκαμπτοι απέναντι στους άλλους και επιεικείς με τον εαυτό μας. Και ο Ιησούς, χρησιμοποιώντας εντυπωσιακές εικόνες, μας προτρέπει να μην συμβιβαζόμαστε με το κακό: «Αν σε σκανδαλίζει κάτι τόσο σπουδαίο, κόψε το!» (βλ. στ. 43-48). Αν κάτι σου κάνει κακό, κόψε το! Δεν λέει: «Αν κάτι σου προκαλεί σκάνδαλο, σταμάτησε, σκέψου το, βελτιώσου λίγο…». Όχι: «Κόψε το! Αμέσως!». Ο Ιησούς είναι ριζοσπαστικός σε αυτό, απαιτητικός, αλλά για το καλό μας, σαν καλός γιατρός. Κάθε κόψιμο, κάθε κλάδεμα, είναι για να αναπτυχθούμε καλύτερα και να καρποφορήσουμε στην αγάπη. Ας αναρωτηθούμε λοιπόν: τι είναι σε μένα αυτό που έρχεται σε αντίθεση με το Ευαγγέλιο; Τι, συγκεκριμένα, θέλει ο Ιησούς να κόψω στη ζωή μου;
Ας παρακαλέσουμε τη Πανάχραντη Παρθένο να μας βοηθήσει να είμαστε δεκτικοί προς τους άλλους και σε εγρήγορση με τον εαυτό μας.
———————
Μετάφραση: π.Λ
