ΠΑΠΑΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΥΡΙΟΥ

Πλατεία Αγίου Πέτρου
Κυριακή, 15 Αυγούστου 2021

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα και χρόνια πολλά!        

Σήμερα, Πανήγυρη της Μεταστάσεως στον Ουρανό της Μακαρίας Αειπαρθένου Μαρίας, αναγινώσκεται κατά τη Θεία Λειτουργία η ευαγγελική περικοπή του «Μεγαλύνει». Αυτός ο εγκωμιαστός αίνος είναι σαν μια “φωτογραφία” της Θεοτόκου. Η Μαρία «αγαλλιά για τον Θεό, διότι κοίταξε με στοργικό βλέμμα την ταπεινότητα της δούλης του» (πρβλ. Λκ 1,47-48).

Η ταπεινότητα είναι το μυστικό της Μαρίας. Είναι η ταπεινότητα που τράβηξε το βλέμμα του Θεού σε αυτήν. Το ανθρώπινο μάτι αναζητά πάντα το μεγαλείο και αφήνεται να θαμπωθεί από αυτό που είναι αστραφτερό. Ο Θεός, από την άλλη πλευρά, δεν κοιτάζει την εμφάνιση, ο Θεός κοιτάζει την καρδιά (βλ. Α’Σαμ 16,7) και μαγεύεται από την ταπεινότητα: η ταπεινότητα της καρδιάς μαγεύει τον Θεό. Σήμερα, κοιτάζοντας την μεταστάσα Θεοτόκο, μπορούμε να πούμε ότι η ταπείνωση είναι η οδός που οδηγεί στον Ουρανό. Στη λατινική γλώσσα η λέξη «humilitas», που σημαίνει «ταπεινότητα», προέρχεται από τον λατινικό όρο «humus», που σημαίνει «χώμα». Είναι παράδοξο: για να ανέβεις ψηλά, στον Ουρανό, πρέπει να μείνεις χαμηλά, όπως το χώμα! Ο Ιησούς το διδάσκει: «όποιος ταπεινώσει τον εαυτό του θα υψωθεί» (Λκ 14,11). Ο Θεός δεν μας εξυψώνει για τα χαρίσματά μας, για τον πλούτο, για την ικανότητα, αλλά για την ταπείνωση. Ο Θεός είναι ερωτευμένος με την ταπείνωση. Ο Θεός ανυψώνει αυτόν που χαμηλώνει τον εαυτό του, αυτόν που υπηρετεί. Η Μαρία, πράγματι, δεν αποδίδει στον εαυτό της παρά τον «τίτλο» της δούλης: είναι «η δούλη του Κυρίου» (Λκ 1,38). Δεν λέει τίποτα άλλο για τον εαυτό της, δεν αναζητά τίποτα άλλο για αυτήν.

Σήμερα λοιπόν μπορούμε να αναρωτηθούμε, καθένας από εμάς, στην καρδιά μας: πώς είμαι ως προς την ταπεινότητα; Επιζητώ να αναγνωρίζομαι από τους άλλους, να επιβεβαιώνω τον εαυτό μου και να με επαινούν ή σκέφτομαι να υπηρετήσω; Ξέρω να ακούω, όπως η Μαρία, ή θέλω μόνο να μιλώ και να λαμβάνω προσοχή; Μπορώ να σιωπήσω, όπως η Μαρία, ή κουτσομπολεύω συνεχώς; Μπορώ να κάνω ένα βήμα πίσω, να αμβλύνω τους καβγάδες και τις παρεξηγήσεις ή επιζητώ μόνο να υπερέχω; Ας σκεφτούμε αυτές τις ερωτήσεις: Πώς είμαι ως προς την ταπεινότητα;

Η Μαρία, στην μικρότητά της, κατακτά πρώτη τους ουρανούς. Το μυστικό της επιτυχίας της έγκειται ακριβώς στο να αναγνωρίσει τον εαυτό της ως μικρή, στο να αναγνωρίσει ότι έχει ανάγκη. Με τον Θεό, μόνο αυτός που αναγνωρίζει τον εαυτό τους σαν ένα “τίποτα” μπορεί να λάβει τα πάντα. Μόνο αυτός που κενώνει τον εαυτό του γεμίζει από τον Θεό. Και η Μαρία είναι η «κεχαριτωμένη» (στ. 28) ακριβώς λόγω της ταπεινότητάς της. Και για εμάς, η ταπεινότητα είναι πάντα η αφετηρία, η αρχή της πίστεώς μας. Είναι θεμελιώδες να είσαι φτωχός στο πνεύμα, δηλαδή να νιώθεις πως έχει ανάγκη από τον Θεό. Όποιος είναι γεμάτος από τον εαυτό του δεν δίνει χώρο στον Θεό – και πολλές φορές είμαστε φουσκωμένοι από τον εαυτό μας – αλλά όποιος διατηρεί τον εαυτό του ταπεινό επιτρέπει στον Κύριο να κάνει μεγάλα έργα (βλ. στ. 49).

Ο ποιητής Δάντης ορίζει την Παρθένο Μαρία ως «ταπεινή και υψηλότερη από κάθε πλάσμα» (Παράδεισος XXXIII, 2). Είναι ωραίο να σκεφτόμαστε ότι το πιο ταπεινό και υψηλότερο πλάσμα στην ιστορία, το πρώτο που κατέκτησε τους ουρανούς με όλο τον εαυτό της, με το σώμα και την ψυχή, πέρασε τη ζωή της κυρίως μεταξύ των τοίχων του σπιτιού, στην καθημερινότητα, στην ταπεινότητα. Οι μέρες της Κεχαριτωμένης δεν είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Συχνά διαδέχονταν η μία την άλλη στην ίδια σιωπή: εξωτερικά, τίποτα το εκπληκτικό. Αλλά το βλέμμα του Θεού παρέμενε πάντα πάνω της, θαυμάζοντας την ταπεινότητα της, τη διαθεσιμότητά της, την ομορφιά της καρδιάς της την οποία ποτέ δεν άγγιξε η αμαρτία.

Είναι ένα μεγάλο μήνυμα ελπίδας για τον καθένα μας. Για σένα, που ζεις τις ίδιες, κουραστικές και συχνά δύσκολες μέρες. Η Μαρία σου υπενθυμίζει σήμερα ότι ο Θεός καλεί και σένα σε αυτό το μέλλον της δόξας. Δεν είναι ωραία λόγια, είναι η αλήθεια. Δεν είναι ένα αίσιο τέλος έντεχνα δημιουργημένο, μια ψευδαίσθηση ή μια ψεύτικη παρηγοριά. Όχι, είναι η καθαρή πραγματικότητα, τόσο ζωντανή και αληθινή όπως η Παναγία που μετέστη στον Ουρανό. Ας την εορτάσουμε σήμερα με υιική αγάπη, ας την εορτάσουμε χαρούμενοι αλλά ταπεινοί, εμψυχωμένοι από την ελπίδα να βρεθούμε μαζί της μια μέρα, στον Ουρανό!

Και ας την παρακαλέσουμε τώρα, να μας συνοδεύει στο ταξίδι που οδηγεί από τη Γη στον Ουρανό. Ας μας θυμίζει ότι το μυστικό της διαδρομής περιέχεται στη λέξη ταπεινότητα, ας μην ξεχάσουμε αυτή τη λέξη. Και ότι η μικρότητα και η υπηρεσία είναι τα μυστικά για να φτάσεις στον στόχο, να φτάσεις στον Ουρανό.

———————

Μετάφραση: π.Λ